Leyes sobre las ofrendas
1 Jehová habló a Moisés, diciendo: 2 Habla a los hijos de Israel, y diles: Cuando hayáis entrado en la tierra de vuestra habitación que yo os doy, 3 y hagáis ofrenda encendida a Jehová, holocausto, o sacrificio, por especial voto, o de vuestra voluntad, o para ofrecer en vuestras fiestas solemnes olor grato a Jehová, de vacas o de ovejas; 4 entonces el que presente su ofrenda a Jehová traerá como ofrenda la décima parte de un efa de flor de harina, amasada con la cuarta parte de un hin de aceite. 5 De vino para la libación ofrecerás la cuarta parte de un hin, además del holocausto o del sacrificio, por cada cordero. 6 Por cada carnero harás ofrenda de dos décimas de flor de harina, amasada con la tercera parte de un hin de aceite; 7 y de vino para la libación ofrecerás la tercera parte de un hin, en olor grato a Jehová. 8 Cuando ofrecieres novillo en holocausto o sacrificio, por especial voto, o de paz a Jehová, 9 ofrecerás con el novillo una ofrenda de tres décimas de flor de harina, amasada con la mitad de un hin de aceite; 10 y de vino para la libación ofrecerás la mitad de un hin, en ofrenda encendida de olor grato a Jehová.
11 Así se hará con cada buey, o carnero, o cordero de las ovejas, o cabrito. 12 Conforme al número así haréis con cada uno, según el número de ellos. 13 Todo natural hará estas cosas así, para ofrecer ofrenda encendida de olor grato a Jehová. 14 Y cuando habitare con vosotros extranjero, o cualquiera que estuviere entre vosotros por vuestras generaciones, si hiciere ofrenda encendida de olor grato a Jehová, como vosotros hiciereis, así hará él. 15 Un mismo estatuto tendréis vosotros de la congregación y el extranjero que con vosotros mora; será estatuto perpetuo por vuestras generaciones; como vosotros, así será el extranjero delante de Jehová. 16 Una misma ley y un mismo decreto tendréis, vosotros y el extranjero que con vosotros mora.
17 También habló Jehová a Moisés, diciendo: 18 Habla a los hijos de Israel, y diles: Cuando hayáis entrado en la tierra a la cual yo os llevo, 19 cuando comencéis a comer del pan de la tierra, ofreceréis ofrenda a Jehová. 20 De lo primero que amaséis, ofreceréis una torta en ofrenda; como la ofrenda de la era, así la ofreceréis. 21 De las primicias de vuestra masa daréis a Jehová ofrenda por vuestras generaciones. 22 Y cuando errareis, y no hiciereis todos estos mandamientos que Jehová ha dicho a Moisés, 23 todas las cosas que Jehová os ha mandado por medio de Moisés, desde el día que Jehová lo mandó, y en adelante por vuestras edades, 24 si el pecado fue hecho por yerro con ignorancia de la congregación, toda la congregación ofrecerá un novillo por holocausto en olor grato a Jehová, con su ofrenda y su libación conforme a la ley, y un macho cabrío en expiación. 25 Y el sacerdote hará expiación por toda la congregación de los hijos de Israel; y les será perdonado, porque yerro es; y ellos traerán sus ofrendas, ofrenda encendida a Jehová, y sus expiaciones delante de Jehová por sus yerros. 26 Y será perdonado a toda la congregación de los hijos de Israel, y al extranjero que mora entre ellos, por cuanto es yerro de todo el pueblo.
27 Si una persona pecare por yerro, ofrecerá una cabra de un año para expiación. 28 Y el sacerdote hará expiación por la persona que haya pecado por yerro; cuando pecare por yerro delante de Jehová, la reconciliará, y le será perdonado. 29 El nacido entre los hijos de Israel, y el extranjero que habitare entre ellos, una misma ley tendréis para el que hiciere algo por yerro. 30 Mas la persona que hiciere algo con soberbia, así el natural como el extranjero, ultraja a Jehová; esa persona será cortada de en medio de su pueblo. 31 Por cuanto tuvo en poco la palabra de Jehová, y menospreció su mandamiento, enteramente será cortada esa persona; su iniquidad caerá sobre ella.
Lapidación de un violador del día de reposo
32 Estando los hijos de Israel en el desierto, hallaron a un hombre que recogía leña en día de reposo. 33 Y los que le hallaron recogiendo leña, lo trajeron a Moisés y a Aarón, y a toda la congregación; 34 y lo pusieron en la cárcel, porque no estaba declarado qué se le había de hacer. 35 Y Jehová dijo a Moisés: Irremisiblemente muera aquel hombre; apedréelo toda la congregación fuera del campamento. 36 Entonces lo sacó la congregación fuera del campamento, y lo apedrearon, y murió, como Jehová mandó a Moisés.
Franjas en los vestidos
37 Y Jehová habló a Moisés, diciendo: 38 Habla a los hijos de Israel, y diles que se hagan franjas en los bordes de sus vestidos, por sus generaciones; y pongan en cada franja de los bordes un cordón de azul. 39 Y os servirá de franja, para que cuando lo veáis os acordéis de todos los mandamientos de Jehová, para ponerlos por obra; y no miréis en pos de vuestro corazón y de vuestros ojos, en pos de los cuales os prostituyáis. 40 Para que os acordéis, y hagáis todos mis mandamientos, y seáis santos a vuestro Dios. 41 Yo Jehová vuestro Dios, que os saqué de la tierra de Egipto, para ser vuestro Dios. Yo Jehová vuestro Dios.
Segánamakxa ekxeyenma nak aqsok kélnaqtósso ektekyawa
1 Appaqhetchessek axta Wesse' egegkok Moisés. Aptáhak axta apcháneya s'e:
2 “Etne sa' elának israelitas se'e: Kélántaxneyk sa' agkok kéxegke m'a apchókxa, yaqwánxa sa' ko'o agkések yaqwayam kólhakha m'a, 3 sélmésa sa' ko'o xama weyke kennawo' essenhan xama nepkések yaqwayam hélwatnések, kólteméssesek aqsok ekmatñá tén han kélwatno ekmátsa nak ekpaqneyam, yaqwayam sa' kóllának chá'a m'a kélxeyenma nak chá'a kóllána' essenhan kólteméssesek kélmésso naqsa aqsok kélmáheyo kélagko' nak chá'a kólmések, essenhan ekhem kélessawássessamókxa nak chá'a. 4 Énxet apseykenta enxoho chá'a apmésso naqsa aqsok apagkok, épetcheshok sa' chá'a ánet kilos ma'a hótáhap aptaqmalma apagko' nak, kélyélaqtésso nak kélenchehe xama litro pexmok égmenek. 5 Keñe han ma'a apnaqtósso apkelnapma nak, épetcheshok sa' nahan chá'a xama litro vino apmésso naqsa chá'a m'a xama nepkések apketkok. 6 Nepkések apkennawók sa' agkok ma'a apchaqhe, épetcheshok sa' cuatro kilos ma'a hótáhap kélyélaqtésso nak kélenchehe xama litro náxet mók pexmok égmenek, 7 tén han xama litro náxet mók ma'a vino, etnéssesek aqsok segkésso naqsa ekmátsa nak ekpaqneyam atekhánek ko'o. 8 Weyke kennawók étkok sa' agkok ma'a apchaqhe, yaqwayam etnéssesek aqsok ekwatnamáxche' essenhan ekmatñá segwetassamo nak sẽlásekheykekxoho, essenhan nenlane nak ma'a nenxeyenma nak anlána', 9 épetcheshok sa' nahan seis kilos hótáhap, kélyélaqtésso nak kélenchehe ánet litros pexmok égmenek, 10 tén han ánet litros vino, yaqwayam etnéssesek aqsok segkésso naqsa kélwatno ekmátsa nak ekpaqneyam atekhánek ko'o. 11 Cháxa yaqwánxa sa' chá'a kólteméssesek ma'a xama weyke kennawo', tén han ma'a nepkések apkennawo', tén han ma'a nepkések apketkok essenhan xama yát'ay apketkok kélmésso nak chá'a. 12 Ekyókxoho aqsok kéltósso kélmésso nak chá'a, kólyepetchesek sa' chá'a m'a aqsok kélmésso naqsa ektáha nak chá'a ekxegexma agko', cham'a ekwánxa enxoho chá'a ekxámokma kélnaqtósso. 13 Apyókxoho israelita sa' elanagkok chá'a xa segánamakxa nak, sélánésa enxoho chá'a ko'o segkésso naqsa aqsok ekwatnamáxche ekmátsa nak ekpaqneyam.
14 “Yetneyk sa' agkok xama énxet apkeñama mók apkelókxa, essenhan apwe nak yaqwatakxoho essenhan aphamakxa apagko' nak kélnepyeseksa kéxegke, apmáheyo hesókásegmak ko'o xama segkésso naqsa aqsok apwatno ekmátsa nak ekpaqneyam, kéméxcheyk elának xa ektéma nak segánamakxa, ekhawo nak kélyókxoho kéxegke. 15 Xama sa' katnehek ma'a segánamakxa, kélagkok kéxegke tén han ma'a apkeleñama nak mók apkelókxa; katnehek sa' xama segánamakxa megkamassegwayam, kawakxohok sa' ma'a apyapmeyk, tén han ma'a apketchek nak. 16 Xama segánamakxa tén han xama kélánémaxchexa kóltéhek sa' katnehek, kélagkok kéxegke tén han ma'a énxet'ák apkeleñama nak mók apkelókxa.”
17 Appaqhetchessek axta Wesse' egegkok ma'a Moisés. Aptáhak axta apcháneya s'e:
18 “Etne sa' elának israelitas se'e: Kélántaxneyk sa' agkok kéxegke m'a apchókxa sekmakókxa nak ko'o anaqlók, 19 kéltókagko sa' hótáhap apyexna, apteyapma nak ma'a xapop nak, kólyetnakhaksek sa' nápakha yaqwayam hélmések ko'o. 20 Sa' kóltéhek nahan héllanaksek kelpasmaga sélmésso naqsa apkemha apmonye' kélyelaqtésso hótáhap ma'a kéltémakxal'a chá'a hélmések nápakha m'a apkemha apmonye' kélchexakkasso nak apyempe'ék ma'a hótáhap apaktek. 21 Kóllának sa' chá'a xa kélmésso naqsa aqsok nak Wesse' egegkok.
22 “Kélwátessekmek sa' agkok kéxegke kéllane megkatnahakxoho kélmáheyo kélagko' kólwatéssók kéllane m'a ekyókxoho segánamakxa séltémo axta ko'o elának Moisés ma'a 23 sekxók eyeynamókxa axta séltémo elána' tén han se'e egmonye' nak, yaqwayam enxoho kóllának kéxegke tén han ma'a kéltawán'ák kélnentámen nak. Sa' kóltéhek se'e:
24 “Yetneyk sa' agkok apkelane mey'assáxma énxet neyseksa mey'áseyak, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák nak, apyókxoho énxet sa' chá'a hegkések xama weyke étkok kennawo' apchaqhe, yaqwayam kawatnaxchek ekmátsa nak ekpaqneyam atekhánek ko'o, yetlo m'a ekyepetche agko' nak chá'a aqsok kélmésso naqsa aqsok aktek kélcheneykekxa, tén han vino, apkeltémókxa axta chá'a kóltéhek ma'a Dios; hélmések sa' nahan xama yát'ay apketkok, yaqwayam emátog ekyaqmageykekxa megkólya'assáxma. 25 Keñe sa' apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok etnéssesek ma'a kélteméssessamakxal'a chá'a, yaqwayam etaksek megkólyaqmagkáseykekxa melya'assáxma m'a apyókxoho énxet'ák Israel, mayaqmagkásekxeyk sa' nahan ko'o melya'assáxma m'a, hakte háwe apmáheyo apagko' elanagkok melya'assáxma, élsántegkessek nahan ko'o m'a apkelmésso naqsa aqsok, tén han apnaqtósso apkelnapma, ekyaqmageykekxa melya'assáxma. 26 Mayaqmagkásekxeyk sa' chá'a ko'o apkeltémakxa melya'assáxma apyókxoho énxet'ák Israel, tén han ma'a énxet'ák apkeleñama nak mók apkelókxa apheykha nak kélnepyeseksa kéxegke, megkatnaha enxoho chá'a apmáheyo apagko' elanagkok melya'assáxma m'a énxet'ák.
27 “Apkelanak sa' agkok mey'assáxma xama énxet neyseksa mey'áséyak, cháxa énxet nak, egkések sa' xama yát'ay apketkok apkelwána xama apyeyam apagkok, yaqwayam emátog ekyaqmageykekxa mey'assáxma. 28 Elának sa' nahaqtók ko'o apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok ma'a ektémakxal'a chá'a élánamáxche, yaqwayam etaksek megkólyaqmagkáseykekxa mey'assáxma apkelane neyseksa mey'áseyak xa énxet nak, mayaqmagkásekxeyk sa' nahan ko'o mey'assáxma m'a. 29 Katnehek sa' xama segánamakxa apagkok apyókxoho apkelane nak chá'a mey'assáxma neyseksa mey'áseyak israelitas tén han ma'a énxet'ák apkeleñama nak mók apkelókxa apheykha nak kélnepyeseksa kéxegke.
30 “Apkelanak sa' agkok mey'assáxma xama énxet apmáheyo apagko' nak elána', cham'a israelitas, essenhan ma'a apkeñama nak mók apkelókxa, sewanyeyncha'a enxoho ko'o. Ematñekxak sa' nepyeseksa énxet'ák apagkok xa énxet nak, 31 hakte apwanyawók ma'a sekpeywa nak ko'o, melanak han ma'a séltémókxa nak etnehek; ematñekxak sa' nepyeseksa m'a énxet'ák, apsexnánémap apagko' aptémakxa ekmaso.”
Kéllegassáseykegkoho megyáyo nak ekhem sábado
32 Apweteyak axta israelitas xama énxet aptegye yántápak ekhem sábado m'a apheykegkaxa axta makham ma'a yókxexma meykexa nak énxet. 33 Apyentamákxeyk axta aphakxa Moisés tén han Aarón tén han nápaqta'awók apyókxoho énxet'ák ma'a ektáha axta apwete apkelana yántápak, 34 apkeláneykha axta aqsa nahan sekxók ma'a, hakte axta kólya'ásegkok makham yaqwánxa kólteméssesek. 35 Tén axta Wesse' egegkok aptáha apcháneya Moisés se'e: “Payhawók ematñekxak xa énxet nak. Apyókxoho israelitas sa' elyetnak meteymog ma'a teyp nak apkelpakxeneykegkaxa énxet'ák.” 36 Yetlókok axta nahan aptekkesso israelitas ma'a apkelpakxeneykegkaxa axta, apkelyetna'ak axta meteymog ekwokmoho apketsapa, ekhawo m'a apkeltamhókxa axta etnehek Wesse' egegkok ma'a Moisés.
Apáwa napwe'ék apkelmakheykha
37 Appaqhetchessek axta Wesse' egegkok ma'a Moisés. Aptáhak axta apcháneya s'e:
38 “Etne sa' elának israelitas se'e: Apkelmakheykha napwe'ék kélántaxno sa' chá'a kóltéhek kéxegke tén han ma'a kéltawán'ák kélnentámen nak. Yátépépe apkelyápaqmate sa' nahan chá'a kóltéhek ma'a apkelmakheykha nak. 39 Kéllanawók sa' agkok chá'a kéxegke m'a apkelmakheykha nak, kaxénwakxohok sa' chá'a kélwáxok ma'a ekyókxoho séltémókxa nak chá'a kóltéhek, sekmésso axta ko'o kéxegke, keñe sa' kóllának chá'a, tén sa' megkólyetlakxeyk chá'a m'a ektémakxa nak chá'a élchetámeykha agko' kélwáxok, tén han kélmámenyého kóllána', élwátessesseykmo nak kéxegke kélteme mehelyenyaweykha ko'o. 40 Kaxénwakxohok sa' chá'a kélwáxok ma'a ekyókxoho séltémókxa nak chá'a kóltéhek, keñe sa' kóllána', kólpagkanchesaxchek sa' nahan ko'o, ko'o sekteme Dios kélagkok. 41 Ko'o sekteme Wesse', Dios kélagkok kéxegke, sélántekkesso axta Egipto yaqwayam héltéhek Dios kélagkok. Ko'o sekteme Dios Wesse' kélagkok.”