El hombre de la mano seca
(Mt. 12.9-14Lc. 6.6-11)1 Otra vez entró Jesús en la sinagoga; y había allí un hombre que tenía seca una mano. 2 Y le acechaban para ver si en el día de reposo le sanaría, a fin de poder acusarle. 3 Entonces dijo al hombre que tenía la mano seca: Levántate y ponte en medio. 4 Y les dijo: ¿Es lícito en los días de reposo hacer bien, o hacer mal; salvar la vida, o quitarla? Pero ellos callaban. 5 Entonces, mirándolos alrededor con enojo, entristecido por la dureza de sus corazones, dijo al hombre: Extiende tu mano. Y él la extendió, y la mano le fue restaurada sana. 6 Y salidos los fariseos, tomaron consejo con los herodianos contra él para destruirle.
La multitud a la orilla del mar
7 Mas Jesús se retiró al mar con sus discípulos, y le siguió gran multitud de Galilea. Y de Judea, 8 de Jerusalén, de Idumea, del otro lado del Jordán, y de los alrededores de Tiro y de Sidón, oyendo cuán grandes cosas hacía, grandes multitudes vinieron a él. 9 Y dijo a sus discípulos que le tuviesen siempre lista la barca, a causa del gentío, para que no le oprimiesen. 10 Porque había sanado a muchos; de manera que por tocarle, cuantos tenían plagas caían sobre él. 11 Y los espíritus inmundos, al verle, se postraban delante de él, y daban voces, diciendo: Tú eres el Hijo de Dios. 12 Mas él les reprendía mucho para que no le descubriesen.
Elección de los doce apóstoles
(Mt. 10.1-4Lc. 6.12-16)13 Después subió al monte, y llamó a sí a los que él quiso; y vinieron a él. 14 Y estableció a doce, para que estuviesen con él, y para enviarlos a predicar, 15 y que tuviesen autoridad para sanar enfermedades y para echar fuera demonios: 16 a Simón, a quien puso por sobrenombre Pedro; 17 a Jacobo hijo de Zebedeo, y a Juan hermano de Jacobo, a quienes apellidó Boanerges, esto es, Hijos del trueno; 18 a Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Jacobo hijo de Alfeo, Tadeo, Simón el cananista, 19 y Judas Iscariote, el que le entregó. Y vinieron a casa.
La blasfemia contra el Espíritu Santo
(Mt. 12.22-32Lc. 11.14-23)20 Y se agolpó de nuevo la gente, de modo que ellos ni aun podían comer pan. 21 Cuando lo oyeron los suyos, vinieron para prenderle; porque decían: Está fuera de sí. 22 Pero los escribas que habían venido de Jerusalén decían que tenía a Beelzebú, y que por el príncipe de los demonios echaba fuera los demonios. 23 Y habiéndolos llamado, les decía en parábolas: ¿Cómo puede Satanás echar fuera a Satanás? 24 Si un reino está dividido contra sí mismo, tal reino no puede permanecer. 25 Y si una casa está dividida contra sí misma, tal casa no puede permanecer. 26 Y si Satanás se levanta contra sí mismo, y se divide, no puede permanecer, sino que ha llegado su fin. 27 Ninguno puede entrar en la casa de un hombre fuerte y saquear sus bienes, si antes no le ata, y entonces podrá saquear su casa.
28 De cierto os digo que todos los pecados serán perdonados a los hijos de los hombres, y las blasfemias cualesquiera que sean; 29 pero cualquiera que blasfeme contra el Espíritu Santo, no tiene jamás perdón, sino que es reo de juicio eterno. 30 Porque ellos habían dicho: Tiene espíritu inmundo.
La madre y los hermanos de Jesús
(Mt. 12.46-50Lc. 8.19-21)31 Vienen después sus hermanos y su madre, y quedándose afuera, enviaron a llamarle. 32 Y la gente que estaba sentada alrededor de él le dijo: Tu madre y tus hermanos están afuera, y te buscan. 33 Él les respondió diciendo: ¿Quién es mi madre y mis hermanos? 34 Y mirando a los que estaban sentados alrededor de él, dijo: He aquí mi madre y mis hermanos. 35 Porque todo aquel que hace la voluntad de Dios, ese es mi hermano, y mi hermana, y mi madre.
Jesús aptaqmelchesseyam xama énxet apháxamap ekhem sábado
(Mt 12.9-14Lc 6.6-11)1 Aptaxnegweykekxeyk axta makham Jesús tegma apchaqneykekxexa axta judíos; aphegkek axta han xama énxet ekyame apmek ma'a. 2 Apkeláneykha axta Jesús xa énxet'ák nak, apkeltémók axta etagkohok etaqmelchessók apháxamap ekhem sábado, keñe keytek yaqwánxa etnehek esexnena'. 3 Tén axta Jesús aptéma apkenagkama m'a énxet ekyame axta apmek:
—Etnamha, etnegwom xa neyseksa nak.
4 Keñe axta aptéma apkelmaxneyeykencha'a Jesús ma'a énxet'ák:
—¿Yaqsa aqsok megkamyawaxcheyk anlának ekhem sábado? ¿Aqsok ektaqmelaya, aqsok ekmaso enxeykel'a? ¿Agwagkasek teyp xama énxet, agmasséssók enxeykel'a?
Apkelwanmeyeykegkek axta eyke aqsa xa énxet'ák nak. 5 Aplamchek axta Jesús apkelányo énxet'ák apwakhegweykmo axta, kelapwagkassegkek axta apwáxok Jesús ektémakxa élyennaqte apkelwáxok, tén axta aptéma apkenagkama m'a énxet ekyame axta apmek:
—Epékes apaktog.
Appékessegkek axta apaktog xa énxet ekyame apmek nak, taqmeleykekxeyk axta anhan apmek. 6 Xama axta apkelánteyapma m'a fariseos, apkeláneykekxeyk axta apkelpaqmeyesma xamók ma'a Herodes axta apkelxegexma'a, apkelxeyenma yaqwayam yaqhek ma'a Jesús.
Énxet apxámokma neyáwa wátsam ekpayhegwayam
7 Apmeyeykekxeyk axta Jesús yetlo apkeltáméséyak ma'a neyáwa wátsam ekpayhegwayam, apxámok axta han énxet apkelyetlo apkeleñama Galilea. 8 Xama axta apkellegaya m'a aqsok élyawe apkelane axta m'a Jesús, apkelya'áyekmek axta han apxámokma m'a apkeleñama nak Judea, Jerusalén, Idumea, tén han ma'a apheykha nak neyp wátsam Jordán ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem, keñe han ma'a yókxexma Tiro tén han Sidón. 9 Axta keñamak apméssama appeywa Jesús apkeltáméséyak apkeltémo epencheshok elánekxések ekyetno yántakpayhe, yaqwayam enxoho meyaqhápek ma'a énxet apxámokma. 10 Hakte apxámok axta énxet apkeltaqmelchesseykmo, apcháhapweykmek axta chá'a apkelháxamap apmáheyo epaknegwomho'.
11 Xama axta chá'a kalwetak Jesús ma'a espíritu élmasagcha'a, kaltekxeyagkok axta chá'a atapnák nápaqto', axta katnahagkok chá'a kalpáxamha ekyennaqte s'e:
—¡Xép apteme Dios Apketche!
12 Enókasha axta eyke chá'a Jesús yának megkaxének nepyeseksa énxet'ák.
Jesús apkelyéseykha doce apkelápháseykha
(Mt 10.1-4Lc 6.12-16)13 Keñe axta Jesús apchántama néten egkexe, apkelwóneykha axta chá'a m'a ekleklamókxa axta chá'a apwáxok. Xama axta apchaqneykekxo, 14 apkelyéseykha axta doce énxet nepyeseksa xa énxet'ák nak, yaqwayam enxoho etnehek apkelxegexma'a, tén han eláphaksek eltennaha amya'a ektaqmela. Apteméssessegkek axta han apkelwesey apkelápháseykha xa, 15 apméssegkek axta han apkelmopwancha'a elántekkesek kelyekhama'. 16 Keso apkelwesey axta doce énxet apkelyéseykha s'e: Simón, apteméssessama axta apwesey Pedro; 17 Santiago yetlo apyáxeg Juan, Zebedeo axta apketchek, apteméssessama axta apkelwesey Boanerges (néltéma nak, “Takha' Apketchek”); 18 tén han Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, tén han Santiago, Alfeo axta apketche; axta han ma'a Tadeo, Simón apteme axta cananeo, 19 tén han Judas Iscariote, cham'a appelakkassessama axta apkeltémo emakpok Jesús.
Jesús apxénamap naqsa
(Mt 12.22-32Lc 11.14-23Lc 12.10)20 Keñe axta Jesús aptaxnegweykmo xama tegma, apchaqneykekxeyk axta makham apxámokma énxet ma'a, mopwanchek axta apmáheyo etwok apto m'a yetlo apkeltáméséyak. 21 Xama axta apkellegaya amya'a m'a Jesús apnámakkok, apyentaweykekxeyk axta, hakte apxénamakpek axta Jesús aptéma yenè.
22 Axta aptemék nahan apxeyenma apkelxekmósso axta apnámakkok ektémakxa segánamakxa, apkelwaya axta apkeleñama m'a Jerusalén: “Beelzebú ekmésso apmopwána elántekkesek kelyekhama' xa énxet nak, cham'a kelyekhama' wesse' agkok nak.”
23 Apkelwóneykha axta Jesús xa énxet'ák nak, keñe axta aptéma apkeltenneykencha'a apyetcháseykekxoho s'e: “¿Háxko katnehek katekkesek Satanás ma'a Satanás? 24 Apkexpáncháseykpek agkok énxet'ák xama apkelókxa eñama apkelenmexamap, megkawegqók apheykha; 25 megkawegqók apheykha m'a apkexpánchásamap nak chá'a apheykha xama tegma. 26 Hawók han ektémakxa éxpánchásexko enxoho Satanás, énmexáxchekxoho enxoho chá'a agko', yawanchek kawegqohok ekweynchámeykha; kammok sa' néxa ekha.
27 “Méko kawának kataxnegwók apxagkok ma'a énxet apyennaqte nak, tén han kólmenyexchesek aqsok apagkok, megkólpexteta enxoho sekxo'; wánxa aqsa kélteméssesa enxoho xa ektáha nak, kélwanchek kólmenyexchesek aqsok apagkok.
28 “Naqsók ko'o sekxéna Dios meyaqmagkásekxeyk ekyókxoho melya'assáxma m'a énxet'ák, tén han ekyókxoho aqsok ekmaso apkelxeyenma nak chá'a; 29 sa' eyke megkatnehek meyaqmagkáseykekxa aptémakxa m'a énmexeykha nak chá'a appeywa Espíritu Santo, megkatnégwomek sa' néxa apsexnánémap.”
30 Cháxa aptémakxa axta appeywa Jesús xa, eñama apxénamap ekha apwáxok espíritu ekmaso.
Jesús egken tén han ma'a apkelyáxeg
(Mt 12.46-50Lc 8.19-21)31 Weykmek axta Jesús egken tén han apkelyáxeg ma'a, yókxexma axta eyke chaqnágweykmok, keltémók axta aqsa kóltennássekxa'. 32 Axta aptemék apkenagkama Jesús ma'a énxet'ák apheykha axta xamo':
—Kenegwa'ak egken ma'a yókxexma yetlo apkelyáxeg'a apkelennay'a tén han kelwán'ák, ketamche'.
33 Axta aptemék apchátegmoweykegko s'e:
—¿Yaqsa ko'o méme, tén han élyáxeg?
34 Tén axta apsawheykencha'a exma apkelányo m'a énxet'ák apheykha axta nepyáwa', axta aptemék appaqmeyesma s'e:
—Keso ko'o méme s'e, tén han élyáxeg. 35 Hakte cham'a ektáhakxa enxoho élane apmopmenyého nak Dios, cháxa élyáxeg'a apkelennay'a tén han kelwán'ák xa, tén han méme.