Castigo de los rebeldes
1 Fui buscado por los que no preguntaban por mí; fui hallado por los que no me buscaban. Dije a gente que no invocaba mi nombre: Heme aquí, heme aquí. 2 Extendí mis manos todo el día a pueblo rebelde, el cual anda por camino no bueno, en pos de sus pensamientos; 3 pueblo que en mi rostro me provoca de continuo a ira, sacrificando en huertos, y quemando incienso sobre ladrillos; 4 que se quedan en los sepulcros, y en lugares escondidos pasan la noche; que comen carne de cerdo, y en sus ollas hay caldo de cosas inmundas; 5 que dicen: Estate en tu lugar, no te acerques a mí, porque soy más santo que tú; estos son humo en mi furor, fuego que arde todo el día. 6 He aquí que escrito está delante de mí; no callaré, sino que recompensaré, y daré el pago en su seno 7 por vuestras iniquidades, dice Jehová, y por las iniquidades de vuestros padres juntamente, los cuales quemaron incienso sobre los montes, y sobre los collados me afrentaron; por tanto, yo les mediré su obra antigua en su seno.
8 Así ha dicho Jehová: Como si alguno hallase mosto en un racimo, y dijese: No lo desperdicies, porque bendición hay en él; así haré yo por mis siervos, que no lo destruiré todo. 9 Sacaré descendencia de Jacob, y de Judá heredero de mis montes; y mis escogidos poseerán por heredad la tierra, y mis siervos habitarán allí. 10 Y será Sarón para habitación de ovejas, y el valle de Acor para majada de vacas, para mi pueblo que me buscó. 11 Pero vosotros los que dejáis a Jehová, que olvidáis mi santo monte, que ponéis mesa para la Fortuna, y suministráis libaciones para el Destino; 12 yo también os destinaré a la espada, y todos vosotros os arrodillaréis al degolladero, por cuanto llamé, y no respondisteis; hablé, y no oísteis, sino que hicisteis lo malo delante de mis ojos, y escogisteis lo que me desagrada.
13 Por tanto, así dijo Jehová el Señor: He aquí que mis siervos comerán, y vosotros tendréis hambre; he aquí que mis siervos beberán, y vosotros tendréis sed; he aquí que mis siervos se alegrarán, y vosotros seréis avergonzados; 14 he aquí que mis siervos cantarán por júbilo del corazón, y vosotros clamaréis por el dolor del corazón, y por el quebrantamiento de espíritu aullaréis. 15 Y dejaréis vuestro nombre por maldición a mis escogidos, y Jehová el Señor te matará, y a sus siervos llamará por otro nombre. 16 El que se bendijere en la tierra, en el Dios de verdad se bendecirá; y el que jurare en la tierra, por el Dios de verdad jurará; porque las angustias primeras serán olvidadas, y serán cubiertas de mis ojos.
Cielos nuevos y tierra nueva
17 Porque he aquí que yo crearé nuevos cielos y nueva tierra; y de lo primero no habrá memoria, ni más vendrá al pensamiento. 18 Mas os gozaréis y os alegraréis para siempre en las cosas que yo he creado; porque he aquí que yo traigo a Jerusalén alegría, y a su pueblo gozo. 19 Y me alegraré con Jerusalén, y me gozaré con mi pueblo; y nunca más se oirán en ella voz de lloro, ni voz de clamor. 20 No habrá más allí niño que muera de pocos días, ni viejo que sus días no cumpla; porque el niño morirá de cien años, y el pecador de cien años será maldito. 21 Edificarán casas, y morarán en ellas; plantarán viñas, y comerán el fruto de ellas. 22 No edificarán para que otro habite, ni plantarán para que otro coma; porque según los días de los árboles serán los días de mi pueblo, y mis escogidos disfrutarán la obra de sus manos. 23 No trabajarán en vano, ni darán a luz para maldición; porque son linaje de los benditos de Jehová, y sus descendientes con ellos. 24 Y antes que clamen, responderé yo; mientras aún hablan, yo habré oído. 25 El lobo y el cordero serán apacentados juntos, y el león comerá paja como el buey; y el polvo será el alimento de la serpiente. No afligirán, ni harán mal en todo mi santo monte, dijo Jehová.
Apkelxénamap énxet'ák apkenmexeykekxa nak Dios
1 Aptáhak Wesse' egegkok se'e:
“Ey'aweykteyk ko'o m'a énxet'ák
mehelmaxneyeykencha'a axta chá'a
aqsok;
éteyákxeyk ko'o m'a énxet'ák
mehétamsama axta chá'a.
Axta ektáhak ko'o séláneya énxet'ák
mehewóneykencha'a axta chá'a s'e:
‘Keso sekha s'e.’
2 Yókxoho ekhem ko'o sélhaxanma
sekmáheyo eykhe almok takha' m'a
énxet'ák
sénmexeykekxa nak chá'a,
apkelmahéyak nak ma'a
eyesagkexa nak ámay
apkelyetleykekxo m'a
ekmáheyókxa agko' nak chá'a
apkelwáxok elanagkok;
3 cham'a énxet'ák
megkayetyapweykmo nak chá'a
selókáséyak nahaqto';
apkelméssama nak chá'a
aqsok apkelnapma
aqsok apcháyókxa m'a
namyep éltaqmalma nak,
apkelwatnama nak chá'a
aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam
éten agkok ma'a néten nak
yátaphémekcha'ák kélekhesso;
4 apheykencha'a nak chá'a m'a
neyseksa takhaxpop,
apnaqteyenma nak chá'a axta'a m'a
kañe' ekyaqtéssamakxa nak exma;
apteykegko nak chá'a m'a
yátapomap aphápetek,
apkelyetmeykegko nak chá'a
yegmenáta ekmanyása m'a
weygke apagkok.
5 Apteme nak chá'a elpaqmétek se'e:
‘Etnamha xa, náhepaknegwoho;
sekpagkanamaxche ahagko' ko'o
mopwanchek hepaknegwoho'.’
Aphawók táxa xa énxet'ák nak
eyáléweykhal'a yókxoho ekhem;
élya'assegkek chá'a exma
máxa m'a éten élántaxnól'a egwéhe'ék.
6 Táxésamaxcheyk eyke
sekhakxa ko'o ekyókxoho xa,
mawanmeyha sa' aqsa nahan ko'o;
atnéssesek sa' ekpayhawo nak
atnéssesek;
7 ekhawo nak chá'a apkeláneyak
aqsok ekmaso agko' ma'a
ekweykekxoho m'a apyapmeyk nak.
Apkelwatneykegkek chá'a
néten meteymog
élekhahéyak ma'a aqsok
ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok,
elókáseykegkek chá'a m'a
néten egkexe nak.
Alyetsetchásekxak sa' sekxók
apkeltémakxa ekmaso,
keñe sa' atnéssesek ma'a
ekpayhawo nak atnéssesek.”
Wesse' egegkok apxeyenma xa.
Wesse' egegkok apxeyenma etaqmelchessesek apheykha énxet'ák
8 Aptáhak Wesse' egegkok se'e:
“Awanhek agkok égmenek ma'a
anmen yámet ekyexna,
metwasha énxet,
hakte awanhek katnehek apkelane m'a vino.
Sa' atnehek ko'o xa ektáha nak
eñama sélásekhayo m'a séláneykha,
mamasséssemek sa' apyókxoho énxet'ák.
9 Wának sa' exek
aptawán'ák neptámen ma'a Jacob,
wának sa' nahan exek énxet ma'a Judá
yaqwayam sa' exnakha m'a
néten meteymog élekhahéyak
ahagkok nak.
Sa' etnehek apagkok xapop ma'a
sélyéseykha nak chá'a ko'o,
sa' exnakha séláneykha nak ko'o m'a.
10 Esawhekxohok sa' nepkések ma'a
ekyapwátegweykenxa nak xapop Sarón,
keñe sa' ma'a
ekyapwátegweykenxa nak xapop Acor
katawagkok pa'at ma'a weyke
yaqwayam sa' etnehek
apnaqtósso m'a énxet'ák
ektáha nak chá'a ko'o sektamso.
11 Keñe sa' kéxegke
sélyamasma nak ko'o,
sektáha nak Wesse',
élwagqáméyak nak ma'a
egkexe ekpagkanamaxchexa ahagkok,
kélmésso nak chá'a kélto
tén han vino m'a
Gad tén han Mení,
kéláyókxa kélxeyenma nak cha'a
segmésso negmásewho,
12 ekmaso ektáhakxa kelhaxnak kéxegke:
sókwenaqte sa' wának kalnápok.
Hakte élwóneyha axta ko'o kéxegke
keñe mehélátegmowágko;
élpaqhetchessek axta eykhe',
keñe mehélhaxnawo;
kélláneykegkek aqsa m'a
mamámenyého nak ko'o,
kélyéseykha m'a aqsok
megkaleklamakxa nak ko'o ewáxok.”

13 Cháxa keñamak
aptáha nak appeywa
Wesse' egegkok se'e:
“Yetneyk sa' chá'a katnehek
aptéyak ma'a séláneykha;
keñe sa' kéxegke
kóllegagkohok meyk élnapma;
yetneyk sa' katnehek ma'a apyenéyak,
keñe sa' kéxegke
kóllegagkohok hem élnapma;
kalpayhekxak sa' apkelwáxok ma'a,
keñe sa' kéxegke kólmegqe';
14 elmeneykmaksek sa'
yetlo élpayheykekxa apkelwáxok
eñama ekmátsa apkelwáxok ma'a,
keñe sa' kéxegke
kalpayheykha kélatña'ák,
kóllekxagwaha sa' nahan
eñama éllapwáméyak
tén han ekyentaxnamo kélwáxok.
15 Elmaha sa' kélwesey kéxegke m'a
sélyéseykha nak ko'o
yaqwayam sa' elyemnaha
tén han eltamhok yetsapok ma'a pók,
alyaqmagkassesek sa' eyke ko'o
mók apkelwesey m'a séláneykha.
16 Apyókxoho énxet
apkelmaxneyakxa enxoho chá'a
ektaqmalma negha m'a apkelókxa,
elmaxnak sa' chá'a m'a
Dios apmámnaqsoho nak;
apyókxoho apteméssesso nak chá'a
naqsók appeywa m'a apkelókxa,
egkések sa' chá'a ekmámnaqsoho
appeywa m'a Dios apmámnaqsoho nak.
Kelwagqámexcheyk kaxwók ma'a
nanók ekyentaxnamo egwáxok axta,
massegwokmek sekwete.

17 “Alának sa' ko'o
axnagkok néten
tén han axnagkok xapop.
Kalwagqamaxchek sa' ma'a
aqsok nentámen axta,
méko sa' kaxénwakxohok awáxok ma'a.
18 Kólessawaksoho kélagko',
kalpeykesekxoho agko' kélwáxok
meyke néxa m'a sekmako nak alána',
hakte alának sa' ko'o Jerusalén
ekmátsa agko'
tén han énxet
élpayheykekxa apkelwáxok
apheykha m'a kañe'.
19 Ko'o sa' nahan kapayhekxak ewáxok
alanok ma'a Jerusalén,
atsek sa' ewáxok alanok ma'a
énxet'ák ahagkok.
Kamaskok sa' kañexchek
kéllekxagweykha m'a kañe' nak
tén han ekpayheykha kélátog
eñama ekyentaxno apkelwáxok énxet.
20 Méko sa' xama sakcha'a yetsapok
aptáhakxoho ketchetsék ma'a kañe' nak,
méko sa' nahan xama enxoho
apwányam yetsapok aqsa neyseksa
mewagkasso néxa
apteme apwányamo.
Apketsapma nak cien apyeyam apagkok
exénakpok sa' apketsapma apketkok,
keñe sa' ma'a mewayam nak
cien apyeyam apagkok,
exénakpok sa' aptaqnómap.
21 Elanagkok sa' apxanák ma'a énxet
keñe sa' exnakha nahan ma'a kañe',
eknagkok sa' ma'a anmen yámet,
etawagkok sa' nahan ma'a ekyexna nak.
22 Megkatnehek sa' ma'a
ektémól'a xama énxet elának tegma
keñe pók énxet exek ma'a,
megkatnehek sa' nahan ma'a
ektémól'a xama énxet eknekxak aqsok
keñe pók énxet etwok.
Ahóxek sa' katnehek
apheykha m'a énxet'ák ahagkok,
ektémól'a m'a xama yámet;
etawagkok sa' eñama
apkeltamheykha m'a
ektáha nak ko'o sélyéseykha.
23 Megkaqhók sa' eltemeykha,
méko sa' nahan katnehek
életsapma apketchek
ektáhakxoho étkók agko',
hakte cha'a aptawán'ák neptámen ma'a
apméssama nak
ektaqmalma apheykha m'a
Wesse' egegkok,
kaxhok sa' nahan ektáhakxa m'a
aptawán'ák neptámen nak xa
énxet'ák nak.
24 Wátegmowagkok sa' chá'a ko'o,
amonye' sewóneykha xa énxet'ák nak;
añak sa' nahan chá'a
aptáhakxa apkelpeywa,
amonye' apsawhéyak
apkelpaqmeyesma.
25 Katwohok sa' xamók ekto
wáwo m'a nepkések apketkok,
katwok sa' pa'at ma'a méwa
ektémól'a weyke,
keñe sa' ma'a yéwa katwok xapop.
Méko sa' xama enxoho kalának
ekmaso m'a ekyókxoho nak egkexe
ekpagkanamaxchexa ahagkok.”
Wesse' egegkok apxeyenma xa.