Pacto de Dios con Noé
1 Bendijo Dios a Noé y a sus hijos, y les dijo: Fructificad y multiplicaos, y llenad la tierra. 2 El temor y el miedo de vosotros estarán sobre todo animal de la tierra, y sobre toda ave de los cielos, en todo lo que se mueva sobre la tierra, y en todos los peces del mar; en vuestra mano son entregados. 3 Todo lo que se mueve y vive, os será para mantenimiento: así como las legumbres y plantas verdes, os lo he dado todo. 4 Pero carne con su vida, que es su sangre, no comeréis. 5 Porque ciertamente demandaré la sangre de vuestras vidas; de mano de todo animal la demandaré, y de mano del hombre; de mano del varón su hermano demandaré la vida del hombre. 6 El que derramare sangre de hombre, por el hombre su sangre será derramada; porque a imagen de Dios es hecho el hombre. 7 Mas vosotros fructificad y multiplicaos; procread abundantemente en la tierra, y multiplicaos en ella.
8 Y habló Dios a Noé y a sus hijos con él, diciendo: 9 He aquí que yo establezco mi pacto con vosotros, y con vuestros descendientes después de vosotros; 10 y con todo ser viviente que está con vosotros; aves, animales y toda bestia de la tierra que está con vosotros, desde todos los que salieron del arca hasta todo animal de la tierra. 11 Estableceré mi pacto con vosotros, y no exterminaré ya más toda carne con aguas de diluvio, ni habrá más diluvio para destruir la tierra. 12 Y dijo Dios: Esta es la señal del pacto que yo establezco entre mí y vosotros y todo ser viviente que está con vosotros, por siglos perpetuos: 13 Mi arco he puesto en las nubes, el cual será por señal del pacto entre mí y la tierra. 14 Y sucederá que cuando haga venir nubes sobre la tierra, se dejará ver entonces mi arco en las nubes. 15 Y me acordaré del pacto mío, que hay entre mí y vosotros y todo ser viviente de toda carne; y no habrá más diluvio de aguas para destruir toda carne. 16 Estará el arco en las nubes, y lo veré, y me acordaré del pacto perpetuo entre Dios y todo ser viviente, con toda carne que hay sobre la tierra. 17 Dijo, pues, Dios a Noé: Esta es la señal del pacto que he establecido entre mí y toda carne que está sobre la tierra.
Embriaguez de Noé
18 Y los hijos de Noé que salieron del arca fueron Sem, Cam y Jafet; y Cam es el padre de Canaán. 19 Estos tres son los hijos de Noé, y de ellos fue llena toda la tierra. 20 Después comenzó Noé a labrar la tierra, y plantó una viña; 21 y bebió del vino, y se embriagó, y estaba descubierto en medio de su tienda. 22 Y Cam, padre de Canaán, vio la desnudez de su padre, y lo dijo a sus dos hermanos que estaban afuera. 23 Entonces Sem y Jafet tomaron la ropa, y la pusieron sobre sus propios hombros, y andando hacia atrás, cubrieron la desnudez de su padre, teniendo vueltos sus rostros, y así no vieron la desnudez de su padre. 24 Y despertó Noé de su embriaguez, y supo lo que le había hecho su hijo más joven, 25 y dijo:
Maldito sea Canaán;
Siervo de siervos será a sus hermanos.
26 Dijo más:
Bendito por Jehová mi Dios sea Sem,
Y sea Canaán su siervo.
27 Engrandezca Dios a Jafet,
Y habite en las tiendas de Sem,
Y sea Canaán su siervo.
28 Y vivió Noé después del diluvio trescientos cincuenta años. 29 Y fueron todos los días de Noé novecientos cincuenta años; y murió.
Dios tén han Noé ekhémo mók apkelpaqhetchásamákpoho
1 Keso aptáhakxa axta appeywa Dios apkeltamho kataqmelhok apha Noé, tén han apketchek se'e: “Kólxámásekxa sa' kélketchek, kólsawheyásekxoho sa' ekyókxoho yókxexma keso náxop. 2 Káwhok agko' sa' chá'a kéxegke ekwet'a enxoho ekyókxoho aqsok nawha'ák élleykha nak keso náxop, kóltemésses sa' chá'a kélmakókxa enxoho chá'a kólteméssesek ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák, cham'a náta, tén han ma'a élleykha nak náxop, keñe han neygmen. 3 Kélwanchek kóltók ekyókxoho aqsok nawha'ák, tén han ma'a ekyókxoho aqsok kélcheneykekxa namyep. Ekméssek ko'o xa. 4 Eyke megkólwanchek kóltók ma'a ápetek ekyetlómo nak éma, hakte cha'a ekyetnamakxa ekyennaqte m'a. 5 Añássesagkohok sa' ko'óxa m'a énxet apchaqhe nak chá'a pók, tén han aqsok nawhak eyaqhe nak chá'a énxet. Wának sa' chá'a emátog ma'a énxet apchaqhe nak chá'a pók.

6 “Apchaqhak sa'
agkok pók énxet,
énxet sa' nahan
yaqhek ma'a,
hakte apkelánamákpek
axta énxet aphawo
aptémakxa nak Dios.
7 ¡Kéxegke eyke
kólxámásekxa kélketchek,
kólsawheyásekxoho sa'
ekyókxoho yókxexma
keso náxop!”

8 Aptáhak axta makham Dios apcháneya Noé s'e, tén han ma'a apketchek nak: 9 “Apekkenchesek sa' ko'o kéxegke ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho ahagkok, tén han ma'a kéltawán'ák nak kéxegke, 10 tén han ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák élyáqtama nak xamók kéxegke, cham'a élánteyapma axta yántakpayhe: náta, tén han ma'a aqsok megkalmeymentakcha'a nak, tén han ma'a élmeymentakcha'a nak, tén han ekyókxoho aqsok nawha'ák élleykha nak keso náxop. 11 Mayaqmagkassemek sa' mók sekpekkenchesa nak ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho kéxegke: mamasséssemek sa' kaxwók énxet'ák tén han aqsok nawha'ák, magwaheyk sa' kaxwók yegmen ekyawe. Megkateypekxók sa' chá'a kaxwók yegmen ekyawe, yaqwayam kamasséssók keso náxop. 12 Keso ektáha magkenatchesso ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho, sélánésso meyke néxa kéxegke, tén han ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák nak. 13 Ekpekkenchek ko'o pemhet ahagkok ma'a neyseksa nak yaphope, cháxa yaqwayam sa' katnehek magkenatchesso ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho ahagkok sélánésso ko'o keso náxop. 14 Ektekkessek sa' agkok chá'a ko'o yaphope néten, etyapok sa' chá'a pemhet ahagkok. 15 Keñe sa' kaxénwakxohok chá'a ko'o ewáxok ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho sélánésso axta ko'o kéxegke, tén han ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák nak, megkawátamók sa' chá'a kaxwók xama enxoho yegmen ekyawe yaqwayam kamasséssók. 16 Aptekkek sa' agkok chá'a pemhet ma'a neyseksa yaphope nak, keñe sa' ko'o sekwet'a enxoho, kaxénwakxohok chá'a ewáxok ekyetna ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho sélánésso axta ko'o meyke néxa apyókxoho énxet, tén han ma'a ekyókxoho aqsok nawha'ák élleykha nak keso náxop. 17 Cháxa magkenatchesso ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho sekpekkenchesso ko'o apyókxoho énxet'ák, tén han aqsok nawha'ák keso náxop.” Cháxa aptémakxa axta Dios appaqhetchessama m'a Noé.
Noé tén han apketchek
18 Keso Noé apketchek apkelánteyapma axta kañe' yántakpayhe s'e: Sem, Cam, apyáp nak Canaán, tén han Jafet. 19 Cháxa apqántánxo apketchek axta m'a Noé, apxámaseykekxo axta aptawán'ák neptámen apheykha keso náxop.
20 Apcheynawók axta apkelcheya m'a Noé, apkenákxeyk axta anmen yámet. 21 Xama ekhem axta apyena Noé anmen yámet égmenek, chaqhak axta han, apyetnákxeyk axta meyke apáwa m'a kañe' appakxanma. 22 Xama axta apwet'a apyáp Cam apyetna meyke apáwa, cham'a Canaán apyáp nak, apkeltennássekxeyk axta m'a Sem tén han Jafet. 23 Tén axta Sem tén han Jafet apma xama yát'apáwa, apkelaqxegágkokxeyk axta neptámen apsawa keñe apchaqlasa m'a apyáp, apkelaqxegágkokxeyk axta aqsa apkelenmexo mók nekha yaqwayam enxoho melanók meyke apáwa.
24 Xama axta apxatakha'a Noé éllágwokmo eyaqhe, apya'ásegkók axta ektáha apteméssesso m'a apketche apsexyo nak. 25 Keñe axta aptáha s'e:
“¡Aptaqnómap sa'
xép etnehek Canaán!
¡Kélásenneykha mékoho
apagko' sa' etnehek
nepyeseksa m'a
apqánet apkelpepma nak!”

26 Tén axta aptáha han se'e:
“Apcheymákpoho sa'
kólteméssesek Wesse' egegkok
Sem nak Dios apagkok,
apchásenneykha naqsa
sa' etnehek ma'a Canaán.
27 Dios sa' egkések
Jafet apketchek apmopwána
esawhekxohok yókxexma,
exek sa' han ma'a
apxagkok nak Sem,
apchásenneykha naqsa
sa' etnehek ma'a Canaán.”

28 Aphákxeyk axta makham Noé trescientos cincuenta apyeyam, natámen axta m'a yegmen ekyawe. 29 Novecientos cincuenta apyeyam apagkok axta weykmok apketsapa.