1 Después, pasados catorce años, subí otra vez a Jerusalén con Bernabé, llevando también conmigo a Tito. 2 Pero subí según una revelación, y para no correr o haber corrido en vano, expuse en privado a los que tenían cierta reputación el evangelio que predico entre los gentiles. 3 Mas ni aun Tito, que estaba conmigo, con todo y ser griego, fue obligado a circuncidarse; 4 y esto a pesar de los falsos hermanos introducidos a escondidas, que entraban para espiar nuestra libertad que tenemos en Cristo Jesús, para reducirnos a esclavitud, 5 a los cuales ni por un momento accedimos a someternos, para que la verdad del evangelio permaneciese con vosotros. 6 Pero de los que tenían reputación de ser algo (lo que hayan sido en otro tiempo nada me importa; Dios no hace acepción de personas ), a mí, pues, los de reputación nada nuevo me comunicaron. 7 Antes por el contrario, como vieron que me había sido encomendado el evangelio de la incircuncisión, como a Pedro el de la circuncisión 8 (pues el que actuó en Pedro para el apostolado de la circuncisión, actuó también en mí para con los gentiles), 9 y reconociendo la gracia que me había sido dada, Jacobo, Cefas y Juan, que eran considerados como columnas, nos dieron a mí y a Bernabé la diestra en señal de compañerismo, para que nosotros fuésemos a los gentiles, y ellos a la circuncisión. 10 Solamente nos pidieron que nos acordásemos de los pobres; lo cual también procuré con diligencia hacer.
Pablo reprende a Pedro en Antioquía
11 Pero cuando Pedro vino a Antioquía, le resistí cara a cara, porque era de condenar. 12 Pues antes que viniesen algunos de parte de Jacobo, comía con los gentiles; pero después que vinieron, se retraía y se apartaba, porque tenía miedo de los de la circuncisión. 13 Y en su simulación participaban también los otros judíos, de tal manera que aun Bernabé fue también arrastrado por la hipocresía de ellos. 14 Pero cuando vi que no andaban rectamente conforme a la verdad del evangelio, dije a Pedro delante de todos: Si tú, siendo judío, vives como los gentiles y no como judío, ¿por qué obligas a los gentiles a judaizar? 15 Nosotros, judíos de nacimiento, y no pecadores de entre los gentiles, 16 sabiendo que el hombre no es justificado por las obras de la ley, sino por la fe de Jesucristo, nosotros también hemos creído en Jesucristo, para ser justificados por la fe de Cristo y no por las obras de la ley, por cuanto por las obras de la ley nadie será justificado. 17 Y si buscando ser justificados en Cristo, también nosotros somos hallados pecadores, ¿es por eso Cristo ministro de pecado? En ninguna manera. 18 Porque si las cosas que destruí, las mismas vuelvo a edificar, transgresor me hago. 19 Porque yo por la ley soy muerto para la ley, a fin de vivir para Dios. 20 Con Cristo estoy juntamente crucificado, y ya no vivo yo, mas vive Cristo en mí; y lo que ahora vivo en la carne, lo vivo en la fe del Hijo de Dios, el cual me amó y se entregó a sí mismo por mí. 21 No desecho la gracia de Dios; pues si por la ley fuese la justicia, entonces por demás murió Cristo.
Pablo tén han ma'a pók kélapháseykha
1 Catorce apyeyam axta entemék sekmeyeykekxo makham ma'a Jerusalén yetlo Bernabé, ekyentameykekxók axta nahan ma'a Tito. 2 Ekmeyeykekxeyk axta ko'o m'a, hakte exekmóssegkek axta ko'o Dios eyeyméxko amyekxak ma'a. Cha'a sekpekkenchessamakxa axta nahan ko'o nápaqta'awók énxet'ák ma'a tásek amya'a seklegassama axta ko'o m'a metnaha nak judíos. Ekpékessáseykekxeyk axta nahan ko'o apxakcha'awók ma'a énxet'ák ekyawe axta chá'a kéláyo yaqwayam enxoho alya'assásegwomhok ektaqmela agko' ma'a aqsok séláneya axta chá'a ko'o essenhan séláneya nak chá'a megkatnaha eyaqhémo sektamheykha. 3 Weykmók axta eyke nahan Tito megkólyáteyeykegkoho elának ma'a ektémakxa nak sẽlyenyekhássesso nekha egyempehek, cham'a Tito apteme nak Griego, sekxegexma nak ko'o. 4 Nápakha apkeleykmáseykha ẽlyáxeg'a axta eyke apkelyexamakpohok sempáxaqwaya negko'o, yaqwayam enxoho elyexakpohok henlanha ektémakxa nak negko'o negkegwagkexa antéhek eñama Cristo Jesús, tén han yaqwayam hentemessásekxak makham negko'o nélyaheykekxoho m'a segánamakxa. 5 Axta eyke negko'o óghayók xama enxoho henlekwomhok xa énxet'ák nak, hakte egmenyeyk axta negko'o keytek kélnepyeseksa kéxegke m'a tásek amya'a ekmámnaqsoho nak.
6 Axta eyke ko'o héltennáseykekxohok mók axnagkok aqsok apkeltémo alának ma'a énxet'ák apkelxénamakpo axta apteme apkelámha apmonye'e ekyawe kéláyo (Axta eyke ko'o altémók ay'asagkohok ma'a ektémakxa axta apkeltamheykha, hakte melanók negyókxa m'a Dios). 7 Apkelya'áseykegkók axta eyke apteme Dios seyásennagko ko'o altennaha tásek amya'a nepyeseksa m'a énxet'ák metnaha nak judíos, ekhawo ektémakxa axta Pedro apméssama aptamheykha yaqwayam eltennaha tásek amya'a nepyeseksa m'a judíos. 8 Dios apagko' axta anhan apcháphasso Pedro yaqwayam etnehek kélápháseykha nepyeseksa m'a judíos, keñe seyáphassama nahan ko'óxa yaqwayam atnehek kélápháseykha nepyeseksa m'a énxet'ák metnaha nak judíos.
9 Apkelya'áseykegkók axta nahan Santiago, Cefas tén han Juan, cham'a apkelxénamakpo axta aptamhéyak apkelámha apmonye'e apagko' kélaqneykekxexa, apteme ko'o Dios segkésso s'e sektamheykha ektaqmela nak. Ẽlpeykáseykegkek axta negko'o xa énxet'ák nak, ko'o tén han Bernabé, magkenatchesso sẽlma takha yaqwayam antéhek nentamheykha xamo'. Hémók axta anhan mók apkelpaqmeyesma negmáheyo negko'o ólmahagkok óltemeykha nepyeseksa m'a énxet'ák metnaha nak judíos, keñe axta m'a apmáheyo eltemeykha nepyeseksa m'a judíos. 10 Wánxa axta aqsa nahan apkeltémo negko'o kaxénmakha egwáxok ma'a énxet'ák meyke nak aqsok apagkok, aqsok sélenxáneykmo nak chá'a ko'o alának yetlo sektaqmelchessamo.
11 Xama axta apweykekxo Cefas ma'a tegma apwányam Antioquía, kayhek axta ko'o sekpeywa séláneya nápaqto', hakte axta yaqhémók aptémakxa. 12 Aptómók axta sekxók xamo' apto Pedro m'a énxet'ák metnaha nak judíos, ekwokmoho apkelwaya nápakha m'a énxet'ák ektáha axta Santiago apkeláphasso; yetlómók axta nahan apyetnakhe, massegkek axta aptómo xamo' aptéyak, hakte apcháyak axta m'a apkelmopmenyého apagko' axta chá'a elanagkok ma'a segyenyekhássessamól'a chá'a nekha egyempehek. 13 Apkelweheneykekxók axta nahan ektémakxa axta Pedro megkeynnaqte apwáxok ma'a nápakha judíos apteme axta melya'ásseyam, weykmók axta nahan Bernabé apwéheneykekxoho aptamheykegkaxa. 14 Xama axta sekweteya ko'o metnaheykegko m'a ektémakxa nak negyetlo m'a tásek amya'a ekmámnaqsoho, axta ektemék seyenagkama Cefas nápaqta'awók apyókxoho énxet'ák se'e: “Xép apteme judío, máxa aptemék metnama enxoho judío; ¿yaqsa ektéma apmáheyo nak xép elyáteyagkohok énxet'ák metnaha nak judíos, etnahagkok ma'a apkeltémakxa nak judíos?”
Enteméssessegkek negko'o nélpéwomo Dios eñama magya'ásseyam Jesucristo
15 Negko'o nenteme judíos eyeynamo m'a sekxók axta nempalleykmo, háwe m'a énxet'ák melya'assáxma melya'áseyak nak Dios. 16 Negya'ásegkók eyke negko'o mexeyenma chá'a Dios apteme appéwomo xama énxet eñama apkelane m'a éltémókxa nak antéhek segánamakxa, magya'ásseyam Jesucristo eyke keñamak. Cháxa keñamak nentéma nak han negko'óxa magya'ásseyam ma'a Jesucristo, yaqwayam enxoho henxének negko'o Dios nenteme nélpéwomo eñama m'a magya'ásseyam nak, háwe eyke eñama m'a nenlane nak éltémókxa antéhek ma'a segánamakxa. Hakte méko sa' xama énxet exénakpok apteme appéwomo eñama apkelane m'a éltémókxa nak antéhek segánamakxa.
17 Nentegyáha agkok negko'o yaqwayam anxénaxchek nenteme nélpéwomo eñama negyepetcheykekxa m'a Cristo, nentáha enxoho anhan negko'óxa mólya'assáxma, ¿Cristo ya keñamak senteméssesso negko'o mólya'assáxma? ¡Ma', háwe! 18 Ektawáseyha agkok ko'o xama aqsok, keñe alánekxak makham, ko'o ahagko' nahan atnehek seksexnánémaxche'. 19 Segánamakxa axta ko'o keñamak sektéma máxa sétsapma, magwanmexmo segánamakxa eyke kaxwók ektemék, yaqwayam enxoho aweynchamha makham alának ma'a Dios apmopmenyého. Élyepetchessamók axta xamo' aqsok ektegyésso m'a Cristo, 20 háwe eyke ko'o kaxwók ma'a sekha nak, Cristo eyke m'a, apha nak ewáxok ko'o. Keso sektémakxa nak ko'o neyseksa sekha makham, ekhegkek ko'o makham eñama may'ásseyam ma'a Dios Apketche, apteme nak seyásekhayo, apmeyásamákpo axta anhan yaqwayam emátog ko'o eñamakxa'. 21 Mómenyeyk ko'o ataqnók ma'a ektémakxa nak ektaqmeleykha apwáxok henlanok ma'a Dios; kaxtemeyk axta negko'o senxeyenma Dios nenteme nélpéwomo eñama m'a éltémókxa nak antéhek segánamakxa, eyaqhémo axta katnégwók ma'a apketsapma axta Cristo.