1 Tomando entonces Samuel una redoma de aceite, la derramó sobre su cabeza, y lo besó, y le dijo: ¿No te ha ungido Jehová por príncipe sobre su pueblo Israel? 2 Hoy, después que te hayas apartado de mí, hallarás dos hombres junto al sepulcro de Raquel, en el territorio de Benjamín, en Selsa, los cuales te dirán: Las asnas que habías ido a buscar se han hallado; tu padre ha dejado ya de inquietarse por las asnas, y está afligido por vosotros, diciendo: ¿Qué haré acerca de mi hijo? 3 Y luego que de allí sigas más adelante, y llegues a la encina de Tabor, te saldrán al encuentro tres hombres que suben a Dios en Bet-el, llevando uno tres cabritos, otro tres tortas de pan, y el tercero una vasija de vino; 4 los cuales, luego que te hayan saludado, te darán dos panes, los que tomarás de mano de ellos. 5 Después de esto llegarás al collado de Dios donde está la guarnición de los filisteos; y cuando entres allá en la ciudad encontrarás una compañía de profetas que descienden del lugar alto, y delante de ellos salterio, pandero, flauta y arpa, y ellos profetizando. 6 Entonces el Espíritu de Jehová vendrá sobre ti con poder, y profetizarás con ellos, y serás mudado en otro hombre. 7 Y cuando te hayan sucedido estas señales, haz lo que te viniere a la mano, porque Dios está contigo. 8 Luego bajarás delante de mí a Gilgal; entonces descenderé yo a ti para ofrecer holocaustos y sacrificar ofrendas de paz. Espera siete días, hasta que yo venga a ti y te enseñe lo que has de hacer.
9 Aconteció luego, que al volver él la espalda para apartarse de Samuel, le mudó Dios su corazón; y todas estas señales acontecieron en aquel día. 10 Y cuando llegaron allá al collado, he aquí la compañía de los profetas que venía a encontrarse con él; y el Espíritu de Dios vino sobre él con poder, y profetizó entre ellos. 11 Y aconteció que cuando todos los que le conocían antes vieron que profetizaba con los profetas, el pueblo decía el uno al otro: ¿Qué le ha sucedido al hijo de Cis? ¿Saúl también entre los profetas? 12 Y alguno de allí respondió diciendo: ¿Y quién es el padre de ellos? Por esta causa se hizo proverbio: ¿También Saúl entre los profetas? 13 Y cesó de profetizar, y llegó al lugar alto.
14 Un tío de Saúl dijo a él y a su criado: ¿A dónde fuisteis? Y él respondió: A buscar las asnas; y como vimos que no aparecían, fuimos a Samuel. 15 Dijo el tío de Saúl: Yo te ruego me declares qué os dijo Samuel. 16 Y Saúl respondió a su tío: Nos declaró expresamente que las asnas habían sido halladas. Mas del asunto del reino, de que Samuel le había hablado, no le descubrió nada.
17 Después Samuel convocó al pueblo delante de Jehová en Mizpa, 18 y dijo a los hijos de Israel: Así ha dicho Jehová el Dios de Israel: Yo saqué a Israel de Egipto, y os libré de mano de los egipcios, y de mano de todos los reinos que os afligieron. 19 Pero vosotros habéis desechado hoy a vuestro Dios, que os guarda de todas vuestras aflicciones y angustias, y habéis dicho: No, sino pon rey sobre nosotros. Ahora, pues, presentaos delante de Jehová por vuestras tribus y por vuestros millares.
20 Y haciendo Samuel que se acercasen todas las tribus de Israel, fue tomada la tribu de Benjamín. 21 E hizo llegar la tribu de Benjamín por sus familias, y fue tomada la familia de Matri; y de ella fue tomado Saúl hijo de Cis. Y le buscaron, pero no fue hallado. 22 Preguntaron, pues, otra vez a Jehová si aún no había venido allí aquel varón. Y respondió Jehová: He aquí que él está escondido entre el bagaje. 23 Entonces corrieron y lo trajeron de allí; y puesto en medio del pueblo, desde los hombros arriba era más alto que todo el pueblo. 24 Y Samuel dijo a todo el pueblo: ¿Habéis visto al que ha elegido Jehová, que no hay semejante a él en todo el pueblo? Entonces el pueblo clamó con alegría, diciendo: ¡Viva el rey!
25 Samuel recitó luego al pueblo las leyes del reino, y las escribió en un libro, el cual guardó delante de Jehová. 26 Y envió Samuel a todo el pueblo cada uno a su casa. Saúl también se fue a su casa en Gabaa, y fueron con él los hombres de guerra cuyos corazones Dios había tocado. 27 Pero algunos perversos dijeron: ¿Cómo nos ha de salvar este? Y le tuvieron en poco, y no le trajeron presente; mas él disimuló.
Samuel appagkanma Saúl yaqwayam etnehek wesse' apwányam Israel
1 Apmeyk axta Samuel kélyeta pexmok égmenek, apyegkenchessek axta apqátek ma'a Saúl, appathetchek axta appeykesa keñe aptáha apcháneya s'e:
—Appagkanchek xép Wesse' egegkok sakhem yaqwayam etnehek apkemha apmonye' apkeltaqmelchessesso m'a énxet'ák Israel, ektáha nak apagkok. Xeyep sa' etnehek apkemha apmonye' apkeltaqmelchesso, elmallahanchesek sa' nepyeseksa apkelenmexma apwakhaya nak. Keso yaqwayam sa' ékpelkohok xép apteméssesa Wesse' egegkok apkemha apmonye', apkeltaqmelchesso m'a énxet'ák apagkok: 2 Aptaqháwok sa' agkok, elwetágwakxak sa' apqánet énxet ma'a nekha nak Raquel takhaxpop agkok, ekpayho nak Selsah, Benjamín nak xapop apagkok. Eltennaksek sa' xép kélwetákxo m'a yámelyeheykok apkelchetamsama nak, eltennaksek sa' ekmassama ekyetnakhassamo apwáxok yámelyeheykok ma'a apyáp, kéxegke aqsa yetnakhassamók apwáxok, sa' etnehek yának se'e: “Háxkol'a atnéssesek hatte.” 3 Keñe sa' ma'a teyp, apwákxo enxoho émhakxa nak yámet encina ekpayho nak Tabor, eltahanyak sa' apqántánxo énxet apkelmeyeykekxa m'a Betel, yaqwayam elpeykeshok Dios. Xama sa' appakhéyak apqántánxo yát'ay, keñe sa' pók apkelseykha apqántánxo pán, tén sa' ma'a pók nak apseykha xama yempehek yetlo vino kélyeta. 4 Epeykesek sa', elmések sa' apqánet pán. Elma sa'. 5 Keñe sa' ewakxak ma'a Guibeá egkexe apagkok nak Dios, apheykegkaxa nak sẽlpextétamo filisteos. Aptaxneyk sa' agkok ma'a tegma apwányam, elwetágwók sa' Dios appeywa apkellegasso apkelenyékta m'a kélpeykessamókxa nak chá'a Dios. Apmonye'e sa' elxegmak énxet'ák apkelpáwasso yát'axpog, aqsok kélaqtáwasso, yámámok tén han arpa, elxének sa' Dios appeywa yetlo apkelnextegeykha néten. 6 Keñe sa' xép etxek apwáxok Wesse' egegkok espíritu apagkok, keytlawhok sa' xép xa apnextegeykha néten, aptamhágko nak ma'a, máxa pók aptémakxa énxet sa' etnekxa'. 7 Temék sa' agkok xép xa ektáha nak, etne sa' ma'a ekpayhókxa nak etnehek, hakte Dios sa' epasmok. 8 Emyekxa sa' apmonye' m'a Guilgal, yaqwánxa sa' ólwetaxchekxak makham, yaqwayam agmések aqsok élwatnamáxche m'a, tén han aqsok ektekyawa ekyaqmageykekxa nak sẽlásekheykekxoho. Héleyx sa' ekweykmoho siete ekhem ma'a, ekwokmoho sekwákxo ko'o, keñe sa' altennaksek yaqwánxa elána'.
9 Xama axta appeynchákpo Saúl peya etaqhohok apyenyékxo m'a Samuel, yetlókok axta han apyaqmagkassesso apwáxok ma'a Dios; temék axta ekyókxoho m'a aqsok magkenatchesso apkeltennassama axta katnehek ma'a Samuel. 10 Xama axta apwákxo Saúl yetlo apkeláneykha m'a Guibeá, apkelántekkek axta apmonye' Dios appeywa apkellegasso yetlo apkelnextegeykha néten. Keñe axta aptaxna apwáxok Dios espíritu apagkok ma'a Saúl, yetlókok axta han apwéhenayo apkelnextegeykha néten, aptamhágko axta m'a. 11 Keñe m'a apyókxoho ektáhakxa axta apkelweteykxa', apkelwet'a apweyhenawo apkelnextegeykha néten ma'a Dios appeywa apkellegasso, aptáhak axta chá'a apcháneya pók se'e: “¿Yaqsa ektáha Quis apketche? ¿Saúl enxeykel'a han Dios appeywa aplegasso?”
12 Keñe axta xama énxet apkeñama axta m'a aptáha appaqmeta s'e: “¿Yaqsa apyapmeyk xa énxet'ák nak?” Cháxa ekteyapmakxa axta han amya'a ektéma nak se'e: “¿Saúl enxeykel'a han Dios appeywa aplegasso?”
13 Xama axta ekmassa apkelnextegeykha néten, apwákxeyk axta apxagkok Saúl. 14 Axta aptáhak apkelmaxneyáncha'a apyaha tén han ma'a apkeláneykha nak:
—¿Háxko axta kélmaheykegkaxa'?
Aptáhak axta Saúl apchátegmowágko s'e:
—Yámelyeheykok axta nélchetamsók. Xama axta mólweteykekxo, keñe negya'áyekmo m'a Samuel.
15 Keñe axta Saúl apyaha aptáha apcháneya s'e:
—¿Háxko axta aptáhakxa apkeláneya Samuel? Héltennasha hana.
16 Apchátegmowágkek axta Saúl ma'a apyaha:
—Ẽltennassegkek axta kélweteykekxo m'a yámelyeheykok.
Axta eyke eltennáseyha Saúl xama enxoho m'a kélteméssessama wesse' apwányam, apkeltennassama axta Samuel. 17 Keñe axta Samuel apkeláneyáncha'a m'a énxet'ák Israel, yaqwayam elpeykeshok Dios ma'a yókxexma Mispá; 18 aptáhak axta apkeláneya s'e:
—Aptáhak Wesse' egegkok se'e, Dios apagkok nak Israel: ‘Ko'o axta sélántekkesso kéxegke Egipto énxet'ák Israel, keñe han sélwagkassama teyp apkelmoma axta m'a egipcios, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák ektáha axta apnaqtawáseykegkoho kéxegke.’ 19 Keñe kaxwók kéxegke kélyenyawa m'a Dios kélagkok, apkelmallahanchesso axta ekyókxoho ekmaso kélheykha, tén han kéllegeykegkoho, kélyamasmeyk kéltémo exek xama wesse' apwányam kélagkok yaqwayam etnehek apkemha apmonye' apkeltaqmelchesso. Kólchaqnágwata kaxwók nápaqtók Wesse' egegkok, ektáhakxa nak chá'a énxet'ák kélagkok, tén han kélnámakkok kélagko'.
20 Tén axta Samuel apkeltamho elyepetchegwohok ma'a apyókxoho énxet'ák nak Israel, Benjamín énxet'ák apagkok axta han kelpehewokmok kélyéseykha. 21 Keñe axta han apkeltamho elyepetchegwohok ma'a Benjamín nak énxet'ák apagkok, tén axta élpehewokmo kélyéseykha m'a Matrí axta apnámakkok, cháxa aptepakxa axta han xama nepyeseksa kélyésancha'a m'a Saúl, Quis apketche. Apketagkakpek axta, axta eyke kólwetákxa', 22 tén axta kélmaxneyancha'a makham Wesse' egegkok, yaqwayam kólya'asagkohok apheyk kexaha han Saúl ma'a. Apxénchek axta Wesse' egegkok apha Saúl ma'a, apyexanma m'a neyseksa kélxátamakxa axta chá'a aqsok. 23 Kenyaháxcheyk axta han kéltekkessákxo m'a apyexanmakxa axta. Xama axta apkenegwokmo apmonye'e énxet'ák ma'a Saúl, apwetákpek axta méko aphémo enxoho israelitas ekwánxa axta apwenaqte, apkelyeykhágkek axta. 24 Apkelmaxneyáha axta Samuel apyókxoho énxet'ák nak:
—¡Kélwet'ak kaxwók apkelyéseykha axta Wesse' egegkok! ¡Méko xama enxoho israelitas aphawo s'e!
—¡Megkatnégwomek sa' néxa apteme wesse' apwányam! —axta aptáhak apkelátegmowágko israelitas.
25 Yetlókok axta han apkeltennasso énxet'ák wesse' apwányam segánamakxa apagkok ma'a Samuel, aptáxéssek axta xama weykcha'áhak appekkenwokmo m'a nápaqtók Wesse' egegkok. Keñe axta Samuel apkeláphasa eltaqhekxak apyókxoho apxanák. 26 Aptaqhákxeyk axta han apxagkok ma'a Saúl, ekpayho nak Guibeá, apkelyetlákxeyk axta han nápakha kempakhakma yapmeyk, cham'a appaknegkesseykmoho axta chá'a apwáxok Dios. 27 Yetneyk axta eyke han chá'a énxet eyesagkeykha nak chá'a apkelpeywa. Aptáhak axta apkelpaqmeta s'e: “¿Keya yaqwayam etnehek sẽlwagkasso teyp xa?” Apwanyeyha axta, axta han elsántegkásak chá'a aqsok apkelmésso naqsa; máxa manleg'a axta eyke aptáhak ma'a Saúl.