1 El hombre que reprendido endurece la cerviz,
De repente será quebrantado, y no habrá para él medicina.
2 Cuando los justos dominan, el pueblo se alegra;
Mas cuando domina el impío, el pueblo gime.
3 El hombre que ama la sabiduría alegra a su padre;
Mas el que frecuenta rameras perderá los bienes.
4 El rey con el juicio afirma la tierra;
Mas el que exige presentes la destruye.
5 El hombre que lisonjea a su prójimo,
Red tiende delante de sus pasos.
6 En la transgresión del hombre malo hay lazo;
Mas el justo cantará y se alegrará.
7 Conoce el justo la causa de los pobres;
Mas el impío no entiende sabiduría.
8 Los hombres escarnecedores ponen la ciudad en llamas;
Mas los sabios apartan la ira.
9 Si el hombre sabio contendiere con el necio,
Que se enoje o que se ría, no tendrá reposo.
10 Los hombres sanguinarios aborrecen al perfecto,
Mas los rectos buscan su contentamiento.
11 El necio da rienda suelta a toda su ira,
Mas el sabio al fin la sosiega.
12 Si un gobernante atiende la palabra mentirosa,
Todos sus servidores serán impíos.
13 El pobre y el usurero se encuentran;
Jehová alumbra los ojos de ambos.
14 Del rey que juzga con verdad a los pobres,
El trono será firme para siempre.
15 La vara y la corrección dan sabiduría;
Mas el muchacho consentido avergonzará a su madre.
16 Cuando los impíos son muchos, mucha es la transgresión;
Mas los justos verán la ruina de ellos.
17 Corrige a tu hijo, y te dará descanso,
Y dará alegría a tu alma.
18 Sin profecía el pueblo se desenfrena;
Mas el que guarda la ley es bienaventurado.
19 El siervo no se corrige con palabras;
Porque entiende, mas no hace caso.
20 ¿Has visto hombre ligero en sus palabras?
Más esperanza hay del necio que de él.
21 El siervo mimado desde la niñez por su amo,
A la postre será su heredero.
22 El hombre iracundo levanta contiendas,
Y el furioso muchas veces peca.
23 La soberbia del hombre le abate;
Pero al humilde de espíritu sustenta la honra.
24 El cómplice del ladrón aborrece su propia alma;
Pues oye la imprecación y no dice nada.
25 El temor del hombre pondrá lazo;
Mas el que confía en Jehová será exaltado.
26 Muchos buscan el favor del príncipe;
Mas de Jehová viene el juicio de cada uno.
27 Abominación es a los justos el hombre inicuo;
Y abominación es al impío el de caminos rectos.
1 Am sat ancoc comac ingilvalhoc singiltamescama, ongnatovasalhcac sat mepqui singmasma.
2 Ningvitac sat ancoc apquilyimtalhnamo enlhit apquilpeyvomo, ongilitsovacsojoc sat nincoo. Ningvitac sat ancoc apquilyimtalhnamo enlhit apquilmapsomcaa, onlingamcojoc sat acmasom.
3 Nintamongvoyam apyascamco aptomja appayesayclha ingilvalhoc. Nintamongvoyam apquilanatama (alanatama quilvana) apsovjoc mataa solyayem ingac.
4 Comasquejec mataa aptimem apvisqui, acyitna inlhojo aptemaclha appeyvomo. Comascoc sat aptimem apvisqui, aptingyey mataa acyivey impuesto ningyesicsa.
5 Nintimec sat ancoc mataa ningayo ingmoc, cotnejic sat trampa yoyam emacpoc.
6 Ongmalhcac sat singilmam trampa, acyitna inlhojo acmasom ingilvalhoc. Colhic sat mataa acpayjayclha ingvalhoc, acyitna inlhojo actamilaycam ingvalhoc.
7 Ongilmeyvoc mataa enlhit mepqui apquilnatam, ningiltomja inlhojo ningilpeyvomo. Mepqui ningmasma mataa as enlhit, acyitna inlhojo acmasom ingilvalhoc.
8 Yitnec sat ancoc amyaa ningilsilhnanoncama, elinmelhacpoc sat enlhit tingma apvanyam. Ongilmascocsic sat apquilinmelhamap enlhit, acyitna inlhojo acyascamco ingvalhoc.
9 Ningilatingmalhquic sat ancoc ingmoc mepqui apyascamco, elvoc sat maa, jingilasmacsic sat. Comasquejec sat mataa aptemaclha acyeyjamelhma.
10 Ningiltanovalhquic nincoo ningilvisay ningilpeyvomo napatavo ticyovam yapmayc. Jingilmeyvoc mataa ingnaymacoc apquilpeyvomo.
11 Avanjec mataa ninlom, acyitna inlhojo acyeyjamelhma ingvalhoc. Comascosalhcac sat ninlom, ayinyema singnovseycam ingmoc apyascamco.
12 Aplingac sat ancoc apvisqui movan amyaa mepqui apyasquiyam, eltimiclhac sat apquilmopvancaa amyaa apyovoclhojo apquiltimesaycam.
13 Anit nincoo nintemaclha: ningvisay ningyimtalhnamo najan ningvisay mepqui ningyimtalhnamo. Ningilanalhco acyitna anit ingataoc, singmescama Dios.
14 Comasquejec mataa aptimem apvisqui rey, acyitna inlhojo acpeyvomo aptemaclha.
15 Colhic sat nincoo acyascamco ingvalhoc, ayinyema singilyicpilhquetma naysicsa singiltamescama. Singmanquescama aptomja nintamongvoyam mepqui apyasingvoyam asoc.
16 Aplhameclhec sat ancoc enlhit apquilmapsomcaa, colhamiclhac sat melyascalhma. Elmasquingvomoc sat apquilmapsomcaa napatavo enlhit apquilpeyvomo.
17 Pac ongiltamacsic nintamongvoyam acyiplomo ningyicpilhquetem. Copayjiclhac sat mataa ingilvalhoc naysicsa nintiyascam cotmongvoyam nelha.
18 Mepqui singanamaclha ayinyema Dios, onlhojoc sat enlhit nipvajac. Ningilinyejemo nincoo, ningyiploquisa inlhojo singanamaclha Dios Visqui ingac.
19 Comejec apvalhoc enlhit apmomap actemaclha ningiltamescama. Aplinga inyicje as enlhit, am eyca eyiplovcasac (ingyajalhnoc) ningiltimnascama.
20 Ningiltanovalhquic nincoo ayinyema acyeyjamelhma ingvalhoc. Coyangvomoc sat ningiltanovmalhca, acyitna inlhojo ningilyataycam mepqui ningilvatseycaoc.
21 Am sat ancoc ongiltamacsic apquitcoc singiltimesaycam, onlingamcojoc sat acmasom nalhit acnim.
22 Ongvitac sat ningilsilhnanomalhca najan ningilnapomalhca, ayinyema aclom ingvalhoc najan nintemaclha ningillhamasomalhca.
23 Ongiltanovalhcac sat, acyitna inlhojo ayajamalhco ingvalhoc. Colhic sat singaco, mepqui inlhojo ayajamalhco ingvalhoc.
24 Somco inyicje ningminyilhma nimpasmeyquiclha. Ninlinga inyicje appayvam singyicpilquemo, mongvanquejec eyca ongillhenic.
25 Ningay nincoo napatavo enlhit colhojoc sat trampa singilmam. Ongmiyovalhcac sat, acyitna inlhojo mongyasquiyam Dios Visqui ingac.
26 Nintingyac mataa apvisqui rey, yoyam jingilmeyvoc nincoo. Apvamlha Dios Visqui ingac apmopvan jingilmeyvoc nincoo.
27 Apquiltanovacpec mataa apquilmapsomcaa napatavo enlhit apquilpeyvomo. Apquiltanovacpec mataa enlhit apquilpeyvomo napatavo apquilmapsomcaa.