El pacto violado
1 Palabra que vino de Jehová a Jeremías, diciendo: 2 Oíd las palabras de este pacto, y hablad a todo varón de Judá, y a todo morador de Jerusalén. 3 Y les dirás tú: Así dijo Jehová Dios de Israel: Maldito el varón que no obedeciere las palabras de este pacto, 4 el cual mandé a vuestros padres el día que los saqué de la tierra de Egipto, del horno de hierro, diciéndoles: Oíd mi voz, y cumplid mis palabras, conforme a todo lo que os mando; y me seréis por pueblo, y yo seré a vosotros por Dios; 5 para que confirme el juramento que hice a vuestros padres, que les daría la tierra que fluye leche y miel, como en este día. Y respondí y dije: Amén, oh Jehová.
6 Y Jehová me dijo: Pregona todas estas palabras en las ciudades de Judá y en las calles de Jerusalén, diciendo: Oíd las palabras de este pacto, y ponedlas por obra. 7 Porque solemnemente protesté a vuestros padres el día que les hice subir de la tierra de Egipto, amonestándoles desde temprano y sin cesar hasta el día de hoy, diciendo: Oíd mi voz. 8 Pero no oyeron, ni inclinaron su oído, antes se fueron cada uno tras la imaginación de su malvado corazón; por tanto, traeré sobre ellos todas las palabras de este pacto, el cual mandé que cumpliesen, y no lo cumplieron.
9 Y me dijo Jehová: Conspiración se ha hallado entre los varones de Judá, y entre los moradores de Jerusalén. 10 Se han vuelto a las maldades de sus primeros padres, los cuales no quisieron escuchar mis palabras, y se fueron tras dioses ajenos para servirles; la casa de Israel y la casa de Judá invalidaron mi pacto, el cual había yo concertado con sus padres. 11 Por tanto, así ha dicho Jehová: He aquí yo traigo sobre ellos mal del que no podrán salir; y clamarán a mí, y no los oiré. 12 E irán las ciudades de Judá y los moradores de Jerusalén, y clamarán a los dioses a quienes queman ellos incienso, los cuales no los podrán salvar en el tiempo de su mal. 13 Porque según el número de tus ciudades fueron tus dioses, oh Judá; y según el número de tus calles, oh Jerusalén, pusiste los altares de ignominia, altares para ofrecer incienso a Baal.
14 Tú, pues, no ores por este pueblo, ni levantes por ellos clamor ni oración; porque yo no oiré en el día que en su aflicción clamen a mí. 15 ¿Qué derecho tiene mi amada en mi casa, habiendo hecho muchas abominaciones? ¿Crees que los sacrificios y las carnes santificadas de las víctimas pueden evitarte el castigo? ¿Puedes gloriarte de eso? 16 Olivo verde, hermoso en su fruto y en su parecer, llamó Jehová tu nombre. A la voz de recio estrépito hizo encender fuego sobre él, y quebraron sus ramas. 17 Porque Jehová de los ejércitos que te plantó ha pronunciado mal contra ti, a causa de la maldad que la casa de Israel y la casa de Judá han hecho, provocándome a ira con incensar a Baal.
Complot contra Jeremías
18 Y Jehová me lo hizo saber, y lo conocí; entonces me hiciste ver sus obras. 19 Y yo era como cordero inocente que llevan a degollar, pues no entendía que maquinaban designios contra mí, diciendo: Destruyamos el árbol con su fruto, y cortémoslo de la tierra de los vivientes, para que no haya más memoria de su nombre. 20 Pero, oh Jehová de los ejércitos, que juzgas con justicia, que escudriñas la mente y el corazón, vea yo tu venganza de ellos; porque ante ti he expuesto mi causa.
21 Por tanto, así ha dicho Jehová acerca de los varones de Anatot que buscan tu vida, diciendo: No profetices en nombre de Jehová, para que no mueras a nuestras manos; 22 así, pues, ha dicho Jehová de los ejércitos: He aquí que yo los castigaré; los jóvenes morirán a espada, sus hijos y sus hijas morirán de hambre, 23 y no quedará remanente de ellos, pues yo traeré mal sobre los varones de Anatot, el año de su castigo.
Actemaclha pacto ningmiyovmalhca
1 Aptomjac alhta Dios Apyimtalhnamo seyanya coo sicvisay Jeremías: 2 Ilane sat enlhitaoc Israel elyiplovcasojo singanama pacto ningmiyovmalhca. Ilngas sat lhip amyaa nipyesicsa apquilmolhama Judá najan apnaycam tingma Jerusalén. 3 Iltimnas sat lhip sicpayvam sicvisay Dios Visqui apancaoc Israel: etvasacpoc sat moclhama metnaja apquilyiplovquiscama pacto ningmiyovmalhca. 4 Coo alhta sillanay pacto ningmiyovmalhca napatavo apquilyeyjamcaa naysicsa sicyinyovquiscama yoclhilhma Egipto, apquillingaycamco alhta malha congne talha nimpicanmaclha tava apac. Actomjac alhta silanya: Elyiplovcasojo siyanamaclha, otnejic sat quellhip enlhit ajancaoc, sictimem Dios Visqui apancaoc quellhip. 5 Apquilyiplovcasquic sat ancoc quellhip, osavojoc sat siclhanma mepqui sicyeycajascaoc napatavo apquilyeyjamcaa nanoc nat. Omquecsic sat yoclhilhma alhnancoc, apnamcaclha quellhip as ningvamlha nac jay, acvisay acyitnamaclha leche najan apquimjaclha yovjan — alhta aptomjac seyanya coo.
Ayatingmavoc alhta coo: Naso, Visqui ingac — alhta actomjac coo.
6 Aptomjac alhta seyanya Dios Apyimtalhnamo: Ilngas sat amyaa tingma apquilvanyam apquilmolhama Judá najan natingma Jerusalén. Itne sat lhip ingyanic: Elaylhojo quellhip, elyiplovcasojo singanama pacto ningmiyovmalhca. 7 Acyinyovcasquic nat yoclhilhma Egipto apquilyeyjamcaa quellhip. Altimnasquic alhta mataa, yoyam elyiplovcasojo siyanamaclha acvaycmo as ningvamlha nac jay, silinlhanyacmo siltimnascama sicpayvam. 8 Am eyca elyiplovcasac mataa, am alhta eljalhnoc sicpayvam, am alhta elvatsamcoc apquiltemaclha apancaoc ayinyema apquilvalhoc almasomcaa. Am elyiplovcasac mataa apquilanyomap elyiplovcasojo. Apquillingamcoc alhta acyanmongayclha ayinyema aclhanma pacto ningmiyovmalhca — alhta aptomjac Dios.
9 Aptomjac alhta Dios Apyimtalhnamo seyanya mocjam: Apquiltemaclha alhta apquilpamejitsomap co Judá najan co Jerusalén, yoyam jelinmalham coo. 10 Apquilvajanamquic mataa apquiltemaclha apquilyeyjamcaa apquiltamsomap melyascalhma. Am nic nat eliljalhnoc mataa sicpayvam. Apquiltimec mataa apquilayo quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios. Apnatovasquic mataa pacto ningmiyovmalhca apquilmolhama Israel najan apquilmolhama Judá, siclhoc nat sillanay nipyesicsa apquilyeyjamcaa. 11 Ongvapajacsic sat ellingamcojo acyimtalhnama mepqui apquinyajaycaoc. Elpalhamam sat, yoyam opasingvota coo, mongvaylhojoc sat coo. Naso coo sicpayvam sicvisay Dios Visqui apancaoc. 12 Eltiyaningvomjoc sat co Judá najan co Jerusalén quilaycmasquiscama, yoyam colpasingvota. Am covanac mataa quilaycmasquiscama colvomsic tap enlhit apquillingaycamco acyimtalhnama. 13 Aplhamoc mataa tingma apancaoc co Judá, acno mataa quilaycmasquiscama moclhama tingma. Inlhamoc altares apquilvatnamaclha co Jerusalén, yoyam colhic acmesa asoc quilaycmasquiscama Baal, acno mataa acnaycaoc amay apvalhoc tingma. 14 Lhip Jeremías, nolmalhnesquis nasa as enlhitaoc. Nojelmalhnesquis nasa, yoyam opasmoc as enlhitaoc. Mongvajalhnoc sat selmalhna inlhojo, yoyam opasingvota naysicsa apquillingaycamco acyimtalhnama — alhta aptomjac Dios.
15 Quellhip enaymacoc Israel. ¿So apquiltingya yi tingma ajac apponquinomap acyiplomo apquiltemaclha apancaoc apquilmapsomcaa? ¿Apquilanayqui ya elinyajamcoc sat, acvaa inlhojo acyimtalhnama, ayinyema apquilaycaoc apitic najan acpilhmoc macmescama Dios? 16 Apquiltimec nat Dios Apyimtalhnamo apquilvisay quellhip olivo yamit acma acyilhna actamila. Quilhvo eyca naysicsa ayilhtingyavoyam acyivey olvitic sat talha acyovoclhojo yamit ava najan actengaoc.
17 Coo sicvisay Visqui apancaoc Sicyimtalhnamo, siyinayclha alhta as yamit. Coo ayinyema apquillingaycamco acyimtalhnama co Israel najan co Judá, ayinyema apquiltemaclha apancaoc acmasom. Apquiltomja sevenneycam, ayinyema apquilayo quellhip quilaycmasquiscama Baal — alhta aptomjac — nic nat aptomjac profeta.
Apcanyomap ematong Jeremías
18 Eyascasingvocmec alhta Visqui ingac apquiltemaclha apquilmapsomcaa selinmelhaycam coo. 19 Sicyitsomalhca alhta malha nipquesic, yoyam ematong. Paj alhta oyasamcoc yavamlha cotnejic. Apquilpamejitsacpec alhta: Ongilyatemenic sat yamit acma ilhnamoc. Ongilajic sat profeta, yoyam colhenalhquejec sat mataa apvisay apanco — alhta apquiltomjac apquilpamejitsomap.
20 Lhip Visqui ingac apyimtalhnamo, aptomja singyicpilquemo appeyvomo. Lhip apyasamcoc actemaclha ingvalhoc nincoo. Apvanquic lhip jemyoc coo, apvanquic lhip jelhicmocsic aptemaclha apyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc selinmelhaycam.
21 Apquililtamjoc jelajic enlhit co Anatot, apquiltomja seyanya: Ilvates sat aplingascama Dios appayvam, ongilajic sat lhip — alhta apquiltomjac. 22 Aptomjac Visqui ingac apyimtalhnamo apquillhenacpo co Anatot: Oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha quellhip. Eticyoc sat apquilyimnanic naysicsa apquilimpocjay cotnaja ingmoc. Mayic sat colnapoc apquitquic apquilinava najan quilvanaa colitsapoc sat maa. 23 Mengyaymacpejec sat lhama, eticyoc sat apyovoclhojo naysicsa sicyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc, ellingamcojoc sat acyimtalhnama — alhta aptomjac Visqui ingac.