Débora y Barac derrotan a Sísara
1 Después de la muerte de Aod, los hijos de Israel volvieron a hacer lo malo ante los ojos de Jehová. 2 Y Jehová los vendió en mano de Jabín rey de Canaán, el cual reinó en Hazor; y el capitán de su ejército se llamaba Sísara, el cual habitaba en Haroset-goim. 3 Entonces los hijos de Israel clamaron a Jehová, porque aquel tenía novecientos carros herrados, y había oprimido con crueldad a los hijos de Israel por veinte años.
4 Gobernaba en aquel tiempo a Israel una mujer, Débora, profetisa, mujer de Lapidot; 5 y acostumbraba sentarse bajo la palmera de Débora, entre Ramá y Bet-el, en el monte de Efraín; y los hijos de Israel subían a ella a juicio. 6 Y ella envió a llamar a Barac hijo de Abinoam, de Cedes de Neftalí, y le dijo: ¿No te ha mandado Jehová Dios de Israel, diciendo: Ve, junta a tu gente en el monte de Tabor, y toma contigo diez mil hombres de la tribu de Neftalí y de la tribu de Zabulón; 7 y yo atraeré hacia ti al arroyo de Cisón a Sísara, capitán del ejército de Jabín, con sus carros y su ejército, y lo entregaré en tus manos? 8 Barac le respondió: Si tú fueres conmigo, yo iré; pero si no fueres conmigo, no iré. 9 Ella dijo: Iré contigo; mas no será tuya la gloria de la jornada que emprendes, porque en mano de mujer venderá Jehová a Sísara. Y levantándose Débora, fue con Barac a Cedes. 10 Y juntó Barac a Zabulón y a Neftalí en Cedes, y subió con diez mil hombres a su mando; y Débora subió con él.
11 Y Heber ceneo, de los hijos de Hobab suegro de Moisés, se había apartado de los ceneos, y había plantado sus tiendas en el valle de Zaanaim, que está junto a Cedes.
12 Vinieron, pues, a Sísara las nuevas de que Barac hijo de Abinoam había subido al monte de Tabor. 13 Y reunió Sísara todos sus carros, novecientos carros herrados, con todo el pueblo que con él estaba, desde Haroset-goim hasta el arroyo de Cisón. 14 Entonces Débora dijo a Barac: Levántate, porque este es el día en que Jehová ha entregado a Sísara en tus manos. ¿No ha salido Jehová delante de ti? Y Barac descendió del monte de Tabor, y diez mil hombres en pos de él. 15 Y Jehová quebrantó a Sísara, a todos sus carros y a todo su ejército, a filo de espada delante de Barac; y Sísara descendió del carro, y huyó a pie. 16 Mas Barac siguió los carros y el ejército hasta Haroset-goim, y todo el ejército de Sísara cayó a filo de espada, hasta no quedar ni uno.
17 Y Sísara huyó a pie a la tienda de Jael mujer de Heber ceneo; porque había paz entre Jabín rey de Hazor y la casa de Heber ceneo. 18 Y saliendo Jael a recibir a Sísara, le dijo: Ven, señor mío, ven a mí, no tengas temor. Y él vino a ella a la tienda, y ella le cubrió con una manta. 19 Y él le dijo: Te ruego me des de beber un poco de agua, pues tengo sed. Y ella abrió un odre de leche y le dio de beber, y le volvió a cubrir. 20 Y él le dijo: Estate a la puerta de la tienda; y si alguien viniere, y te preguntare, diciendo: ¿Hay aquí alguno? tú responderás que no. 21 Pero Jael mujer de Heber tomó una estaca de la tienda, y poniendo un mazo en su mano, se le acercó calladamente y le metió la estaca por las sienes, y la enclavó en la tierra, pues él estaba cargado de sueño y cansado; y así murió. 22 Y siguiendo Barac a Sísara, Jael salió a recibirlo, y le dijo: Ven, y te mostraré al varón que tú buscas. Y él entró donde ella estaba, y he aquí Sísara yacía muerto con la estaca por la sien.
23 Así abatió Dios aquel día a Jabín, rey de Canaán, delante de los hijos de Israel. 24 Y la mano de los hijos de Israel fue endureciéndose más y más contra Jabín rey de Canaán, hasta que lo destruyeron.
Apvisqui mayayo quilvana Débora
1 Apquitsepmec nic nat Aod. Avanjec nic nat apquiltemaclha apancaoc acmasom enlhitaoc Israel napato Dios. 2 Apvisqui metnaja apquiltemolhama ilhnic nat Jabín. Apquilanyacpec nic nat enlhitaoc Israel elilyejiclhojo. Jabín ilhnic nat apvisqui co Canaán, tingma apvanyam Hazor. Singilpilhtetemo apvisqui ilhnic nat Sísara. Tingma pac nic nat apvisay Haroset-goim. 3 Novecientos nic nat carros apvisqui Jabín, apquilmaycam apquilimpocjay. Apyimtalhnasquic nic nat apquileyvam israelitas, acvaycmo veinte años. Apquililmalhnaquic nic nat Dios, yoyam elpasingvota.
4 Lhama quilvana profeta ilhnic nat nipyesicsa enlhitaoc Israel, acvisay Débora, Lapidot aptava. 5 Innec nic nat mataa Débora coning yamit alha, actemaclha acpeyvescasquiclha amyaa anaymacoc. Acvisay nic nat “Alha Débora”, yoclhilhma Efraín, nipyesicsa tingma Ramá najan tingma Betel.
6 Incapajasquic nic nat Débora, colhic altimnasa Barac, Abinoam apquitca. Tingma pac nic nat Cedes nipyesicsa apquilmolhama tirbu Neftalí.
Intomjac nic nat ayanya: —Aptomjac lhac Dios apcanya lhip: Ipeyvojo sat inquilhe Tabor. Ingyansiclha sat diez mil apnaymacoc apquilmolhama tribu Neftalí najan tribu Zabulón. 7 Ongvapajacsic sat singilpilhtetemo apvisqui Sísara. Jabín apcasinancama ilhnic nat Sísara. Elvoclhac sat payjoc vatsam Cisón singilpilhtetemo najan carros, yoyam elnapacpoc elinmelham quellhip. Otnesquisic lhip apyimnatem apanco naysicsa apquilnapomap — lhac aptomjac Dios — nic nat intomjac Débora.
8 Apcatingmavoc nic nat Barac: —Aclhalhma sat ancoc lhiya, omyaclhac sat. Am sat ancoc cotnajac aclhalhma lhiya, momyaclhejec sat maa — nic nat aptomjac.
9 Incatingmavoc nic nat Débora: —Siclhalhma sat coo. Jave lhip, yoyam colhic ayaco natamin apquilimpocjay. Colhic sat seyaco sicvisay quilvana, sicmam apvisqui Sísara, sepasmom Dios — nic nat intomjac.
Inmiyaclhec nic nat tingma Cedes quilvana Débora najan Barac. 10 Apcansaclhec nic nat Barac apquilmolhama tribu Zabulón najan tribu Neftalí. Apyovoclhojo ilhnic nat diez mil singilpilhtetemo. Aclhalhma ilhnic nat Débora.
11 Apnec nic nat Heber, apvisqui nipyesicsa singilpilhtetemo quenitas. Apcaneclhec nic nat coning yamit Zaanaim, ningatoc tingma Cedes. Apyinyovquic nic nat Heber apquilmolhama quenitas. Apquiltomja ilhnic nat aptovana Hobab, Moisés apipyata. 12 Aplingac nic nat amyaa Sísara actemaclha apcanayclha Barac najan apnaymacoc netin inquilhe Tabor. 13 Apcansaclhec nic nat Sísara novecientos carros apancaoc najan apyovoclhojo singilpilhtetemo. Apquilyinyovquic nic nat Haresot-goim, apquilvoclho vatsam Cisón.
14 Intomjac nic nat Débora ayanya Barac: —Noc, ilnapap sat quilhvo nac jay Sísara najan apnaymacoc. Aplhalhma sat Dios, aplhingam apmamyi sat etnejic — nic nat intomjac.
Apquilyinyovquic nic nat inquilhe Tabor Barac najan diez mil apnaymacoc singilpilhtetemo. 15 Aptimescasquic nic nat Dios acyivey apquilay nipyesicsa cotnaja ingmoc najan carros apancaoc Sísara. Apquiltajanyac nic nat Barac najan apnaymacoc, yoyam elnapacpoc. Apyinyovquic nic nat carro pac Sísara. Apquinyec nic nat nalhpop. 16 Apquilminlhinquic nic nat Barac apnaymacoc. Apquilinyajamquic nic nat cotnaja ingmoc acvaycmo Haroset-goim. Apticyovquic nic nat apyovoclhojo apnaymacoc Sísara. Am nic nat ingyaymacpoc lhama.
17 Apquinyec nic nat Sísara tingma ac quilvana Jael, Heber nic nat aptava. Mepqui ilhnic nat apquinmelhamap Heber najan apvisqui Jabín, tingma Hazón.
18 Intipquic nic nat quilvana, comoc tacja. Intomjac nic nat ayanya: —¡Itilh congne, visqui! ¡Itilh congne, nongya nasa! — nic nat intomjac.
Aptalhnec nic nat Sísara tingma ac quilvana. Apyilhacpoc nic nat coning manta, ayalascama quilvana Jael. 19 Acnim nic nat incajac Sísara, apmayavoc nic nat eynic. Incamquic nic nat leche alhancoc, yoyam eynic. Yiplovcoc nic nat ayalascama manta quilvana.
20 Aptomjac nic nat Sísara apcanya: —Colha sat atong. Apvaac sat ancoc enlhit setamsama, cotne sat lhiya: Paj enlhit as congne — sat cotne — nic nat aptomjac.
21 Avanjec nic nat apyampay Sísara. Aptinquic nic nat. Inmec nic nat quilvana Jael lhama yamit acyavatem acmajamtic, ningyalhalhama carpa. Inmec nic nat martillo. Inyilhalhcoc nic nat acyocmo aptiyanmaclha Sísara. Inyiplhaquic nic nat apcatic yamit acticpaycam martillo. Apquitsepquic nic nat Sísara. 22 Apvaac nic nat Barac apquitamsama cotnaja ingmoc. Intipquic nic nat quilvana, comoc tacja.
Intomjac nic nat ayanya: —Noc, olhicmocsic sat lhip enlhit apquitamsama lhip — nic nat intomjac.
Aptalhnec nic nat Barac. Pilapcasquic nic nat apvita apmatnam. Yamit ayitcoc acyalhalhama apcatic Sísara.
23 Aptimescasquic nic nat Dios ellingamcojo acyimtalhnama apnaymacoc Jabín, apvisqui co canaán, ayinyema ilhnic nat enlhitaoc Israel. 24 Inyangvocmec nic nat apquillingaycamco acyimtalhnama apnaymacoc Jabín. Apnatovasacpec nic nat apyovoclhojo.