1 Cuando alguno tomare mujer y se casare con ella, si no le agradare por haber hallado en ella alguna cosa indecente, le escribirá carta de divorcio, y se la entregará en su mano, y la despedirá de su casa. 2 Y salida de su casa, podrá ir y casarse con otro hombre. 3 Pero si la aborreciere este último, y le escribiere carta de divorcio, y se la entregare en su mano, y la despidiere de su casa; o si hubiere muerto el postrer hombre que la tomó por mujer, 4 no podrá su primer marido, que la despidió, volverla a tomar para que sea su mujer, después que fue envilecida; porque es abominación delante de Jehová, y no has de pervertir la tierra que Jehová tu Dios te da por heredad.
5 Cuando alguno fuere recién casado, no saldrá a la guerra, ni en ninguna cosa se le ocupará; libre estará en su casa por un año, para alegrar a la mujer que tomó.
6 No tomarás en prenda la muela del molino, ni la de abajo ni la de arriba; porque sería tomar en prenda la vida del hombre.
7 Cuando fuere hallado alguno que hubiere hurtado a uno de sus hermanos los hijos de Israel, y le hubiere esclavizado, o le hubiere vendido, morirá el tal ladrón, y quitarás el mal de en medio de ti.
8 En cuanto a la plaga de la lepra, ten cuidado de observar diligentemente y hacer según todo lo que os enseñaren los sacerdotes levitas; según yo les he mandado, así cuidaréis de hacer. 9 Acuérdate de lo que hizo Jehová tu Dios a María en el camino, después que salisteis de Egipto.
10 Cuando entregares a tu prójimo alguna cosa prestada, no entrarás en su casa para tomarle prenda. 11 Te quedarás fuera, y el hombre a quien prestaste te sacará la prenda. 12 Y si el hombre fuere pobre, no te acostarás reteniendo aún su prenda. 13 Sin falta le devolverás la prenda cuando el sol se ponga, para que pueda dormir en su ropa, y te bendiga; y te será justicia delante de Jehová tu Dios.
14 No oprimirás al jornalero pobre y menesteroso, ya sea de tus hermanos o de los extranjeros que habitan en tu tierra dentro de tus ciudades. 15 En su día le darás su jornal, y no se pondrá el sol sin dárselo; pues es pobre, y con él sustenta su vida; para que no clame contra ti a Jehová, y sea en ti pecado.
16 Los padres no morirán por los hijos, ni los hijos por los padres; cada uno morirá por su pecado.
17 No torcerás el derecho del extranjero ni del huérfano, ni tomarás en prenda la ropa de la viuda, 18 sino que te acordarás que fuiste siervo en Egipto, y que de allí te rescató Jehová tu Dios; por tanto, yo te mando que hagas esto.
19 Cuando siegues tu mies en tu campo, y olvides alguna gavilla en el campo, no volverás para recogerla; será para el extranjero, para el huérfano y para la viuda; para que te bendiga Jehová tu Dios en toda obra de tus manos. 20 Cuando sacudas tus olivos, no recorrerás las ramas que hayas dejado tras de ti; serán para el extranjero, para el huérfano y para la viuda. 21 Cuando vendimies tu viña, no rebuscarás tras de ti; será para el extranjero, para el huérfano y para la viuda. 22 Y acuérdate que fuiste siervo en tierra de Egipto; por tanto, yo te mando que hagas esto.
Actemaclha apquilyamasma aptava
1 Inquilyimjapquic sat ancoc enlhit, etnejic aptava lhama quilvana. Am colcac apvalhoc nalhit acnim actemaclha anco quilvana. Aptalhosquic vaycajac actemaclha apyamasma aptava, apmesa as quilvana, apcapajasa yoyam cotajiclha. 2 Coyinyoc sat tingma as quilvana. Avanquic colyimjapoc mocjam poc enlhit. 3 Am sat ancoc colcac apvalhoc actemaclha anco as quilvana, etalhocsic sat vaycajac actemaclha apyamasma aptava, ingyapajacsic sat cotajiclha mocjam quilvana. Yitnec sat ancoc amyaa apquitsepma as segundo aptava, mepqui mocjam aptalhescama vaycajac apyamasma aptava. Cotnejic sat tampeyi as quilvana. 4 Copvanquejec emiclhac sat mocjam atava apmamyi, cotnejic sat macvennéycam Dios. Aptanovquic maa Dios. Noelvennam nasa quellhip yoclhilhma macmescama quellhip.
Moc singanamaclha mocjam
5 Enlhit quilhva alyimjapma mepasmejec siclho apquilimpocjay apnaymacoc nipyesicsa cotnaja ingmoc, mepasmejec siclho moc apquiltimesaycam. Elhic sat lhama año tingma pac acnaclha aptava, yoyam copayjiclhac sat apvalhoc.
6 Noeltingya nasa apquilmaycam enlhit 'ticlhiclhamaclha actic, acyitna inlhojo apmaycaoc nasa enlhit. Colhojoc sat ningajem as enlhit.
7 Apmacpec sat ancoc enlhit israelita, malha apminyilhomap yoyam eyinyovacpoc sat acyanmongam solyayem. Incaymalhquic ematong as enlhit apminyilhma. Elmascos sat acmasom, acyitna inlhojo nipyesicsa quellhip. ,
8 Apnec sat ancoc enlhit ningmasquem ayajem lepra, elyiplovcasojo sat apcanamaclha sacerdote levita. Elyiplovcasojo sat mataa siyanamaclha siclho coo, ayinyema Dios. 9 Coyitnam apatic quellhip siclhoc nat ningmasquem ayajem María, payjoc nalhit amay apquilantiyapma nat yoclhilhma Egipto.
10 Apquiltamjoc sat ancoc poc israelita elyamong siclho solyayem apnaclha lhip, notingya nasa lhip prenda asoc acyanmongam congne tingma pac. 11 Ilalh sat amyip, esantac sat apvitip asoc acyanmongam prenda. 12 Apsantac sat ancoc apcalomap enlhit mepqui apquilnatam, etnejic prenda acyanmongam apmaycaoc nasa, itajicsojo sat apcalomap actalhnam ingyalacpojo sat alhtaa. 13 Natamin actalhnama acnim ingyalacpojoc sat mocjam enlhit mepqui apquilnatam, yoyam etyinic. Copayjiclhac sat apvalhoc maa, ayinyema actamila anco apquiltemaclha quellhip napato Dios.
14 Noelyimtalhnes nasa apquilvalhoc enlhit apquiltimesaycam nipyesicsa quellhip, najan aptimesaycam israelita, najan aptimesaycam metnaja israelita appalhaviyam nipyesicsa quellhip. 15 Elmesaoc sat acyanmongam apquiltimesaycam amamyi actalhnama acnim. Mepqui apquilnatam as enlhit, najan mepqui asoc, yoyam etingya nintom. Apquilmiyovquic sat ancoc quellhip, elsilhnanacpoc sat apanco quellhip napato Dios.
16 Mematnejec sat mataa enlhit, apvitacpo inlhojo apquitca apsilhnanomap apanco. Mematnejec sat apquitca, apvitacpo inlhojo apyap apsilhnanomap apanco. Moclhama ematong sat ayinyema apsilhnanomap apanco.
17 Eltime sat mataa apquilpeyvomo napatavo metnaja israelitas, najan napatavo apquilyeyjeycam, noeltingya nasa prenda acyanmongam acmaycaoc nasa tampeyi. 18 Noncolvonquim nasa quellhip, apquiltomja nat apquilmomap yoclhilhma Egipto, apyinyovquiscama nat as yoclhilhma Dios. Elyiplovcasojo sat mataa siyanamaclha coo — nic nat aptomjac Moisés.
19 Apquilaycmec sat ancoc trigo acyilhna macpilhquetem naysicsa apquiltamjaycam amyip, noeltajojo nasa amyip elvoclha macpilhquetem. Etac sat maa metnaja israelita, etac sat lhaja apyeyjeycam, cotac sat lhaja tampeyi. Epasmoc sat quellhip Dios, apvita inlhojo apquiltemaclha quellhip.
20 Noelsavojo nasa olivo acyilhna netin yamit, elayim sat nicja. Elvitac sat metnaja israelitas, elvitac sat lhaja apquilyeyjeycam, colvitac sat lhaja lhintampaa. 21 Noelsavojo nasa uva acyilhna netin avjac, elayim sat nicja. Elvitac sat metnaja israelitas, elvitac sat lhaja apquilyeyjeycam, colvitac sat lhaja lhintampaa. 22 Coyitnam apatic quellhip, apquiltomja nat apquilmomap yoclhilhma Egipto. Eycaso sicpayvam siyanamaclha quellhip, yoyam elyiplovcasojo.