Defensa de Pablo ante Agripa
1 Entonces Agripa dijo a Pablo: Se te permite hablar por ti mismo. Pablo entonces, extendiendo la mano, comenzó así su defensa:
2 Me tengo por dichoso, oh rey Agripa, de que haya de defenderme hoy delante de ti de todas las cosas de que soy acusado por los judíos. 3 Mayormente porque tú conoces todas las costumbres y cuestiones que hay entre los judíos; por lo cual te ruego que me oigas con paciencia.
Vida anterior de Pablo
4 Mi vida, pues, desde mi juventud, la cual desde el principio pasé en mi nación, en Jerusalén, la conocen todos los judíos; 5 los cuales también saben que yo desde el principio, si quieren testificarlo, conforme a la más rigurosa secta de nuestra religión, viví fariseo. 6 Y ahora, por la esperanza de la promesa que hizo Dios a nuestros padres soy llamado a juicio; 7 promesa cuyo cumplimiento esperan que han de alcanzar nuestras doce tribus, sirviendo constantemente a Dios de día y de noche. Por esta esperanza, oh rey Agripa, soy acusado por los judíos. 8 ¡Qué! ¿Se juzga entre vosotros cosa increíble que Dios resucite a los muertos?
Pablo el perseguidor
9 Yo ciertamente había creído mi deber hacer muchas cosas contra el nombre de Jesús de Nazaret; 10 lo cual también hice en Jerusalén. Yo encerré en cárceles a muchos de los santos, habiendo recibido poderes de los principales sacerdotes; y cuando los mataron, yo di mi voto. 11 Y muchas veces, castigándolos en todas las sinagogas, los forcé a blasfemar; y enfurecido sobremanera contra ellos, los perseguí hasta en las ciudades extranjeras.
Pablo relata su conversión
(Hch. 9.1-19Hch. 22.6-16)
12 Ocupado en esto, iba yo a Damasco con poderes y en comisión de los principales sacerdotes, 13 cuando a mediodía, oh rey, yendo por el camino, vi una luz del cielo que sobrepasaba el resplandor del sol, la cual me rodeó a mí y a los que iban conmigo. 14 Y habiendo caído todos nosotros en tierra, oí una voz que me hablaba, y decía en lengua hebrea: Saulo, Saulo, ¿por qué me persigues? Dura cosa te es dar coces contra el aguijón. 15 Yo entonces dije: ¿Quién eres, Señor? Y el Señor dijo: Yo soy Jesús, a quien tú persigues. 16 Pero levántate, y ponte sobre tus pies; porque para esto he aparecido a ti, para ponerte por ministro y testigo de las cosas que has visto, y de aquellas en que me apareceré a ti, 17 librándote de tu pueblo, y de los gentiles, a quienes ahora te envío, 18 para que abras sus ojos, para que se conviertan de las tinieblas a la luz, y de la potestad de Satanás a Dios; para que reciban, por la fe que es en mí, perdón de pecados y herencia entre los santificados.
Pablo obedece a la visión
19 Por lo cual, oh rey Agripa, no fui rebelde a la visión celestial, 20 sino que anuncié primeramente a los que están en Damasco, y Jerusalén, y por toda la tierra de Judea, y a los gentiles, que se arrepintiesen y se convirtiesen a Dios, haciendo obras dignas de arrepentimiento. 21 Por causa de esto los judíos, prendiéndome en el templo, intentaron matarme. 22 Pero habiendo obtenido auxilio de Dios, persevero hasta el día de hoy, dando testimonio a pequeños y a grandes, no diciendo nada fuera de las cosas que los profetas y Moisés dijeron que habían de suceder: 23 Que el Cristo había de padecer, y ser el primero de la resurrección de los muertos, para anunciar luz al pueblo y a los gentiles.
Pablo insta a Agripa a que crea
24 Diciendo él estas cosas en su defensa, Festo a gran voz dijo: Estás loco, Pablo; las muchas letras te vuelven loco. 25 Mas él dijo: No estoy loco, excelentísimo Festo, sino que hablo palabras de verdad y de cordura. 26 Pues el rey sabe estas cosas, delante de quien también hablo con toda confianza. Porque no pienso que ignora nada de esto; pues no se ha hecho esto en algún rincón. 27 ¿Crees, oh rey Agripa, a los profetas? Yo sé que crees. 28 Entonces Agripa dijo a Pablo: Por poco me persuades a ser cristiano. 29 Y Pablo dijo: ¡Quisiera Dios que por poco o por mucho, no solamente tú, sino también todos los que hoy me oyen, fueseis hechos tales cual yo soy, excepto estas cadenas!
30 Cuando había dicho estas cosas, se levantó el rey, y el gobernador, y Berenice, y los que se habían sentado con ellos; 31 y cuando se retiraron aparte, hablaban entre sí, diciendo: Ninguna cosa digna ni de muerte ni de prisión ha hecho este hombre. 32 Y Agripa dijo a Festo: Podía este hombre ser puesto en libertad, si no hubiera apelado a César.
Appeyvescasquiclha Pablo napato apvisqui Agripa
1 Aptomjac alhta apvisqui Agripa apcanya Pablo:
—Ipeyvasiclha lhip amyaa —alhta aptomjac.
Yejemoc alhta apyasa netin apmic Pablo. Apquiltimnamcaa alhta Pablo:
2 —Payjeclhec evalhoc sicvita lhip visqui Agripa, yoyam opeyvescasiclha acnim nac jay actemaclha seltanoncama judíos. 3 Ayinyemaclha apyasamcoc lhip aclhamoclhojo apquiltemaclha judíos najan apquiltemaclha apquilatingmomap. Altamjoc coo ingyeylhojoc lhip sicpayvam.
Aptemaclha apanco Pablo yicpintama apyanmonquiscama apvalhoc
4 “Apquilyasamcoc aplhamoclhojo judíos sictemaclha eyitcoc. Acnec nat mataa siyaoclha nipyesicsa judíos tingma Jerusalén. 5 Apquiltamjoc sat ancoc ellhenic judíos, tasic ellhenic sictemaclha nat fariseo sicma nipyesicsa. Ingmamyi ningiltomja alhta mataa ningyiplovquiscama ningilvisay fariseos. 6 Innec selyicpilco acnim nac jay. Ayinyemaclha yitnec coo siljalhanma, yoyam enalhaticjascomoc Dios Ingyapam enlhit apquilmasquingvaycmo. Actemaclha ilhnic nat apcanama Dios Ingyapam ningilyeyjamcaa. 7 Apquililjalhnec mataa apyovoclhojo enlhitaoc Israel, yoyam comoc nelha aplhanmaclha Dios Ingyapam. Apquilinlhanacmec mataa elyiplovsic acnim najan alhtaa. Visqui Agripa, eycaso ayinyema sellhanma sicmasom judíos quilhvo nac jay. 8 ¿Soctomja apquilyascacmo nac quellhip, yoyam enalhaticjascomoc Dios Ingyapam apquilmasquingvaycmo? —alhta aptomjac Pablo.
Aptemaclha alhta Pablo apminlhinaycam enlhit melyasquiyam tasic amyaa
9 “Inlhenquic nat evalhoc coo lha, yoyam otnesquisic apmapsom Jesús co Nazaret. 10 Actimescasquic alhta apmapsom tingma Jerusalén. Elasinaquic alhta mataa apquilimja apmamyi sacerdotes. Alnescacmec alhta mataa singilpilhtetomaclha aplhamoclhojo enlhit melyasquiyam tasic amyaa. Apquilanyacpec alhta, yoyam eticyo. Acvajaneclhoc alhta coo lha. 11 Alyicpilhquetamquic alhta mataa enlhit melyasquiyam tasic amyaa congne apcaneyquiclhilha. Altamjoc alhta mataa olvatesquisamcoc melyasquiyam tasic amyaa. Alinlhanacmec alhta mataa siltanoncama as enlhitaoc. Acminlhinamquic alhta mataa moc yoclhilhma cotnajaclha siyaoclha —alhta aptomjac Pablo.
Apquiltimnaycam mocjam Pablo actemaclha apyanmonquiscama apvalhoc
(Hch 9.1-19Hch 22.6-16)
12 “Elasinaquic alhta apquilimja apmamyi sacerdotes, yoyam oyacsic tingma Damasco, yoyam ominlhinic mocjam. 13 Aclhinquic alhta. Ingyitsicso acnim alhta intomjac. Yejemoc alhta ningiltajanyaa nalhit amay ayitsayolhma acvanyam ayinyema netin. Am alhta colhno ayitsasquiscamalhma acnim. Inquiltotcasquic alhta neyava coo najan nipyava sillhalhmaa. 14 Ningilpolintac alhta nalhpop. Yejemoc alhta siclinga actemaclha appayvam hebreo. Intomjac alhta seyanya: “Saulo, Saulo, ¿soctomja seyamasamcaa nac? Incascoc sat lhip aptoyam navá ningilticlhaycaoc vayqui acyinyovascama” —alhta intomjac siclingay. 15 Ayatingmavoc alhta coo: “Visqui, ¿soc lhip enlhit qui?” —alhta actomjac coo. Aptomjac alhta mocjam seyanya Visqui: “Coo nac Jesús aptomja lhip seyamascam. 16 Itnimiclha netin. Aclhicmosalhcoc lhip, yoyam otnesic lhip selancam najan aplingascama sicvisay. Elngacsic sat lhip acvisay asoc apvitay lhac najan asoc yoyam etac sat mocjam. 17 Ovomsic sat mataa tap lhip nipyesicsa judíos najan nipyesicsa enlhit lhalhma anco siyapajasaclha eyacsic. 18 Ongvapajacsic sat lhip, yoyam elvitasiclha olhma enlhitaoc. Yoyam meleyoc mocjam yatesaclhilhma, eyca eleyoc sat ayitsayoclhilhma. Yoyam melyiplaclha Satanás acmovan, eyca elyiplovjoc sat Dios Ingyapam. Yoyam mejelyascamejec sat coo najan yoyam colmascosalhca melyascalhma. Yoyam najan elpalhacsacpoc enlhit apquilponquinomap” —alhta aptomjac Jesús seyanya coo —alhta aptomjac Pablo.
Apquilyajayquiclho Pablo apvitay malha ningaat
19 “Quip ingyeylhojo visqui Agripa. Alyajaclhoc alhta actemaclha sicvitay malha ningaat ayinyema netin. 20 Altimnasquic alhta as amyaa siclhoc anco tingma Damasco. Natamin alhta najan tingma Jerusalén, najan acyovoclhojo yoclhilhma Judea. Natamin alhta najan nipyesicsa metnaja judíos. Altimnasquic alhta: “Elyanmonquis apquilvalhoc quellhip. Elyiplovjo Dios Ingyapam. Elyiplovquis mataa, yoyam cotnatsalhqueje apquilyanmonquiscama apquilvalhoc quellhip” —alhta actomjac coo. 21 Eycaso ayinyemaclha sicmomalhca congne tingma apponquinomap. Apquililtamjoc alhta jelajic judíos. 22 Epasmec alhta mataa Dios Ingyapam acvocmo quilhvo siyinmaycam nac jay. Aclingasquic coo mataa tasic amyaa enlhit apquitcaoc najan apquilvanyam. Acnasoc coo siltimnaycam actemaclha apquillhanma Moisés najan profetas Dios apquillingascama. Apquillhanma ilhnic nat asoc, yoyam colvac sat: 23 “Incaymalhquic elngamcojoc sat acmasca Cristo. Natamin apquitsepma elhaticjangvomoc sat apmamyi nipyesicsa apquilmasquingvaycmo. Elngacsic sat amyaa ayitsayolhma nipyesicsa innaymacoc najan nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco” —alhta aptomjac Pablo.
Aclhanma apvalhoc Pablo, yoyam etnejic cristiano apvisqui Agripa
24 Naysicsa appeyvescasquiclha Pablo apyimnatesa appayvam Festo:
¡Ayanem nac lhip Pablo! Lhip apyascamcolhma actimesquiscama ayanem —alhta aptomjac Festo.
25 Apcatingmavoc alhta Pablo:
—Festo aptamila. Jave coo ayanem. Actamilcasoc coo sicpayvam. Nasoc anco sicpayvam. 26 Apnec asi apvisqui Agripa. Apyasamcoc as asoc. Eycaso ayinyemaclha siltimnasa mepqui siyay napato. Nasoc anco, apyasamcoc apvisqui aclhamoclhojo asoc siclhena lhac. Cotnaja acyilhomalhca as asoc. 27 Visqui Agripa, ¿am ya eyascacmoc lhip apquillhanma profetas Dios apquillingascama? Acyasamco coo, meyasquiyam innac lhip —alhta aptomjac Pablo.
28 Yejemoc alhta apcatingmavo apvisqui Agripa:
—Inquitlhincasqui inyicje altamjoc jetnesquisic cristiano (moyasquiyam tasic amyaa) —alhta aptomjac.
29 Aptomjac alhta mocjam Pablo:
—Inquitlhincasqui inyicje, quilhvoc lhaja nanoc sat lhaja. Inlhenquic evalhoc napato Dios, yoyam jeminmalhingvoclha coo lhip najan aplhamoclhojo enlhit apquillingay sicpayvam. Eyca mepqui cadenas actemaclha singilpilhtetomalhca co —alhta aptomjac.
30 Yejemoc alhta apquinmaclho netin apvisqui Agripa najan aptava Berenice najan yatapvisqui najan aplhamoclhojo apnaycamo lhama. 31 Aplhapcavo alhta apquilyasac yoyam elpamejitsacpojo actemaclha as asoc. Apquilpamejitsacpec alhta:
—Jave nac apmapsom as enlhit, yoyam ematong najan colhic acnescacmo singilpilhtetomaclha —alhta apquiltomjac apquilpamesma.
32 Aptomjac alhta apvisqui Agripa apcanya Festo:
—Ingvanqui inyicje ongyamyiclha as enlhit (Pablo). Incaymalhquic ongilapajacsic as enlhit apnaclha apvisqui co Roma, ayinyemaclha aplhanma apanco alhta, yoyam eyicpilcojo —alhta aptomjac.