Amnón y Tamar
1 Aconteció después de esto, que teniendo Absalón hijo de David una hermana hermosa que se llamaba Tamar, se enamoró de ella Amnón hijo de David. 2 Y estaba Amnón angustiado hasta enfermarse por Tamar su hermana, pues por ser ella virgen, le parecía a Amnón que sería difícil hacerle cosa alguna. 3 Y Amnón tenía un amigo que se llamaba Jonadab, hijo de Simea, hermano de David; y Jonadab era hombre muy astuto. 4 Y este le dijo: Hijo del rey, ¿por qué de día en día vas enflaqueciendo así? ¿No me lo descubrirás a mí? Y Amnón le respondió: Yo amo a Tamar la hermana de Absalón mi hermano. 5 Y Jonadab le dijo: Acuéstate en tu cama, y finge que estás enfermo; y cuando tu padre viniere a visitarte, dile: Te ruego que venga mi hermana Tamar, para que me dé de comer, y prepare delante de mí alguna vianda, para que al verla yo la coma de su mano. 6 Se acostó, pues, Amnón, y fingió que estaba enfermo; y vino el rey a visitarle. Y dijo Amnón al rey: Yo te ruego que venga mi hermana Tamar, y haga delante de mí dos hojuelas, para que coma yo de su mano.
7 Y David envió a Tamar a su casa, diciendo: Ve ahora a casa de Amnón tu hermano, y hazle de comer. 8 Y fue Tamar a casa de su hermano Amnón, el cual estaba acostado; y tomó harina, y amasó, e hizo hojuelas delante de él y las coció. 9 Tomó luego la sartén, y las sacó delante de él; mas él no quiso comer. Y dijo Amnón: Echad fuera de aquí a todos. Y todos salieron de allí. 10 Entonces Amnón dijo a Tamar: Trae la comida a la alcoba, para que yo coma de tu mano. Y tomando Tamar las hojuelas que había preparado, las llevó a su hermano Amnón a la alcoba. 11 Y cuando ella se las puso delante para que comiese, asió de ella, y le dijo: Ven, hermana mía, acuéstate conmigo. 12 Ella entonces le respondió: No, hermano mío, no me hagas violencia; porque no se debe hacer así en Israel. No hagas tal vileza. 13 Porque ¿adónde iría yo con mi deshonra? Y aun tú serías estimado como uno de los perversos en Israel. Te ruego pues, ahora, que hables al rey, que él no me negará a ti. 14 Mas él no la quiso oír, sino que pudiendo más que ella, la forzó, y se acostó con ella.
15 Luego la aborreció Amnón con tan gran aborrecimiento, que el odio con que la aborreció fue mayor que el amor con que la había amado. Y le dijo Amnón: Levántate, y vete. 16 Y ella le respondió: No hay razón; mayor mal es este de arrojarme, que el que me has hecho. Mas él no la quiso oír, 17 sino que llamando a su criado que le servía, le dijo: Échame a esta fuera de aquí, y cierra tras ella la puerta. 18 Y llevaba ella un vestido de diversos colores, traje que vestían las hijas vírgenes de los reyes. Su criado, pues, la echó fuera, y cerró la puerta tras ella. 19 Entonces Tamar tomó ceniza y la esparció sobre su cabeza, y rasgó la ropa de colores de que estaba vestida, y puesta su mano sobre su cabeza, se fue gritando.
Venganza y huida de Absalón
20 Y le dijo su hermano Absalón: ¿Ha estado contigo tu hermano Amnón? Pues calla ahora, hermana mía; tu hermano es; no se angustie tu corazón por esto. Y se quedó Tamar desconsolada en casa de Absalón su hermano. 21 Y luego que el rey David oyó todo esto, se enojó mucho. 22 Mas Absalón no habló con Amnón ni malo ni bueno; aunque Absalón aborrecía a Amnón, porque había forzado a Tamar su hermana.
23 Aconteció pasados dos años, que Absalón tenía esquiladores en Baal-hazor, que está junto a Efraín; y convidó Absalón a todos los hijos del rey. 24 Y vino Absalón al rey, y dijo: He aquí, tu siervo tiene ahora esquiladores; yo ruego que venga el rey y sus siervos con tu siervo. 25 Y respondió el rey a Absalón: No, hijo mío, no vamos todos, para que no te seamos gravosos. Y aunque porfió con él, no quiso ir, mas le bendijo. 26 Entonces dijo Absalón: Pues si no, te ruego que venga con nosotros Amnón mi hermano. Y el rey le respondió: ¿Para qué ha de ir contigo? 27 Pero como Absalón le importunaba, dejó ir con él a Amnón y a todos los hijos del rey. 28 Y Absalón había dado orden a sus criados, diciendo: Os ruego que miréis cuando el corazón de Amnón esté alegre por el vino; y al decir yo: Herid a Amnón, entonces matadle, y no temáis, pues yo os lo he mandado. Esforzaos, pues, y sed valientes. 29 Y los criados de Absalón hicieron con Amnón como Absalón les había mandado. Entonces se levantaron todos los hijos del rey, y montaron cada uno en su mula, y huyeron.
30 Estando ellos aún en el camino, llegó a David el rumor que decía: Absalón ha dado muerte a todos los hijos del rey, y ninguno de ellos ha quedado. 31 Entonces levantándose David, rasgó sus vestidos, y se echó en tierra, y todos sus criados que estaban junto a él también rasgaron sus vestidos. 32 Pero Jonadab, hijo de Simea hermano de David, habló y dijo: No diga mi señor que han dado muerte a todos los jóvenes hijos del rey, pues solo Amnón ha sido muerto; porque por mandato de Absalón esto había sido determinado desde el día en que Amnón forzó a Tamar su hermana. 33 Por tanto, ahora no ponga mi señor el rey en su corazón ese rumor que dice: Todos los hijos del rey han sido muertos; porque solo Amnón ha sido muerto.
34 Y Absalón huyó. Entre tanto, alzando sus ojos el joven que estaba de atalaya, miró, y he aquí mucha gente que venía por el camino a sus espaldas, del lado del monte. 35 Y dijo Jonadab al rey: He allí los hijos del rey que vienen; es así como tu siervo ha dicho. 36 Cuando él acabó de hablar, he aquí los hijos del rey que vinieron, y alzando su voz lloraron. Y también el mismo rey y todos sus siervos lloraron con muy grandes lamentos.
37 Mas Absalón huyó y se fue a Talmai hijo de Amiud, rey de Gesur. Y David lloraba por su hijo todos los días. 38 Así huyó Absalón y se fue a Gesur, y estuvo allá tres años. 39 Y el rey David deseaba ver a Absalón; pues ya estaba consolado acerca de Amnón, que había muerto.
Apsilhnanomap apanco Amnón
1 David apquitca ilhnic nat Absalón, apipma ilhnic nat Amnón. Moc apquitca ilhnic nat Tamar, quilvana actamila anco. Avanjec nic nat apcasicjayo Amnón, apquilaneyo apyalhing mepqui atava. 2 Inquitsepquic nic nat apnenyic epatjetamcoc apyalhing Tamar, am nic nat copvanac. 3 Apnec nic nat aptimem poc Amnón, apmopvan eyinimsic, apvisay Jonadab, apyap nic nat Simea, apyaja ilhnic nat David.
4 Aptomjac nic nat Jonadab apcanya Amnón: —Apvisqui apquitca nac lhip. ¿Soc amyaa yi? ¿So actomja yi acyajapo nac lhip apvalhoc? ¿Pa ya jeltimnacsic coo? — nic nat aptomjac Jonadab.
Apcatingmavoc nic nat Amnón: —Inquitsepquic enquenyic quilvana Tamar, Absalón apyalhing, coo najan eyalhing — nic nat aptomjac.
5 Aptomjac nic nat Jonadab apcanya: —Iyinimquis sat lhip ningmasquem ayajem, eytic sat maa. Apvoctac sat ancoc apnaclha lhip apyap, itne sat ingyanic: Tata, ingyane sat eyalhing Tamar jelanesquisic sictom sicnaclha coo. Olanojoc sat actemaclha allanay sictom, yoyam otoc coo — sat itne ingyanic — nic nat aptomjac Jonadab.
6 Apyitnacmec nic nat Amnón, apyinimquisa ningmasquem ayajem. Apvoctac nic nat apvisqui David apnaclha Amnón.
Aptomjac nic nat Amnón apcanya: —Tata. Ingyane sat covotac eyalhing Tamar sicnaclha coo, jelanesquisic nilpayescama yoyam otoc — nic nat aptomjac Amnón.
7 Innec nic nat altimnasa Tamar acna tingma ac. Ayinyema ilhnic nat David: —Lhiya Tamar, cotyaningvomjo inyipma Amnón, colanesquis aptom — nic nat aptomjac.
8 Inmiyaclhec nic nat Tamar tingma pac inyipma Amnón, apyitnama congne. Inliquic nic nat motajap, acyelaquisa yoyam collana nimpayescama. 9 Inliquic nic nat paila nilpayescama motajap, collanac sat aptom inyipma. Am nic nat coyacmoc etoc. Apquilanyacpec nic nat apquilmolhama elanteypoc siclho. 10 Apquilantipquic nic nat apquilmolhama.
Aptomjac nic nat Amnón apcanya Tamar: —Jesantimquis sicnaclha yoyam otoc — nic nat aptomjac Amnón.
Insaclhec nic nat nilpayescama apnaclha inyipma, payjoc apyitnamaclha. 11 Naysicsa acmescama ilhnic nat nilpayescama, appatjeta apyalhing, aptomja apcanya: —Lhiya eyalhing, jepatjetaoc lhiya — nic nat aptomjac Amnón.
12 Incatingmavoc nic nat apyalhing: —Nani, eyipma nac lhip. ¡Nojetvas nasa! ¡Cotnaja nintemaclha! Esilhnanacpoc sat apanco lhip. 13 ¿Jalhco sat otnejic sicmancactama coo? Etnejic sat acyeyjamelhma lhip, etanovacpoc sat lhip nipyesicsa apnaymacoc. Quip ingyeylhojo. Ipamejitquis sat visqui ingac, memyovejec sat jetnejic aptava lhip — nic nat intomjac quilvana.
14 Am nic nat ingyajalhnoc Amnón. Appatjetquic nic nat apyinyovasa aptajanma. Appatjetamquic nic nat apyalhing.
15 Yiplovcoc nic nat aptanoncama Amnón, apcapajasa apyalhing: —¡Cotnimiclha netin, conyi! — nic nat aptomjac Amnón.
16 Incatingmavoc nic nat Tamar: —Jave. Eyipma nac lhip. Casomcojoc sat aptemaclha lhip setipquiscama, am colhno sepatjeteycaoc lhac lhip — nic nat intomjac quilvana.
Am nic nat ingyajalhnoc Amnón. 17 Apcanyacpec apquilancam maa: —¡Itipquis as quilvana! ¡Ingyapiclha atong natamin! — nic nat aptomjac Amnón.
18 Aptipcasquic nic nat apquilancam, apcapeclho tingma apatong. Inlhinquic nic nat Tamar. Apava aptamila ilhnic nat najan apvinatem actalhnama Tamar, acno apvisqui apquitca. 19 Inliquic nic nat tajap acpalesa ayitsicsic. Inyaptec nic nat actalhnama. Inninquinquic nic nat ameoc ayitsicsic, actajaclho tingma ac naysicsa aliclhangveycam.
20 Aptomjac nic nat Absalón apcanya: —¿Naso ya ayinyema inyipma Amnón? Nocolhen nasa, eyalhing nac coo. Noncopayes nasa amyaa. Inyipma nac Amnón. Nocotanov nasa avalhoc lhiya — nic nat aptomjac Absalón.
Malha quilvana actamopeycaoc nic nat Tamar. Am nic nat coyinyavac tingma pac Absalón. 21 Avanjec nic nat aplom apvisqui David, aplinga as amyaa. Am nic nat eyanmongsaclhac David aptemaclha apanco Amnón. Ayinyema ilhnic nat apcasicjayo apquitca aptiyam apmamyi. 22 Am nic nat epamejitcasac Absalón apipma Amnón. Avanjec nic nat aptanoncama Absalón, ayinyema aptovascama apyalhing Tamar.
Apmatnam Amnón
23 Invocmec nic nat anit años. Apnam nic nat Absalón apnaymacoc payjoc Baal-hazor, ningatoc tingma Efraín. Apquilyesescasquic nic nat apnatoscama nipquesic. Aptomjac nic nat Absalón apquilanya apyovoclhojo apvisqui apquitquic, ingyaniclhac maa yoyam eltasomoc nintom.
24 Apmiyaclhec nic nat Absalón apnaclha apvisqui, aptomja apcanya: —Lhip visqui ajac. Apquilyesescasquic sicnatoscama nipquesic enaymacoc. Altamjoc ongvanic lhip najan apquilyimtalhnamo eltasomoc nintom. Coo sictomja silancam lhip — nic nat aptomjac.
25 Apcatingmavoc nic nat apvisqui: —Paj, mongvanqueje. Lhip sictamongvoyam, ninlhamoc nincoo, comenmalhalhquejec sat nintom. Apquilinlhanacmec nic nat Absalón, apcanya eltasomoc.
—¡Vamlha itne, itajiclha! — nic nat aptomjac apvisqui.
26 Aptomjac nic nat Absalón apcanya: —¿Apvanqui ya jingilpasmoc eyipma Amnón? — nic nat aptomjac.
—¿So actomja yi, yoyam epasmoc apipma? — nic nat aptomjac apvisqui.
27 Apquilinlhanacmec nic nat mocjam Absalón. Am nic nat emyavac mocjam David eltasomoc apyovoclhojo apquitquic.
Apquillanac nic nat acyivey nintom, aptimesomap apanco malha apvisqui rey. 28 Aptomjac nic nat Absalón apquilanya apquilancam: Apquilvitac sat ancoc anmin ayajem Amnón. Ongvanic sat coo, elajic quellhip Amnón. Elaa sat mepqui apquilay. Eycaso coo sicpayvam. Elvascap, eltime sat apquilyimnatem — nic nat aptomjac Absalón.
29 Apquilyiplovcasquic nic nat apquilancam Absalón appayvam. Apquilajac nic nat Amnón. Apcaneclhec nic nat netin apyovoclhojo apvisqui apquitquic. Apquilquinamtec nic nat yeyjaycoc, apquilinyajamquic nic nat.
30 Pilapcasquic nic nat aplinga amyaa apvisqui David yicpintama apquilvactama apquitquic. ¡Apquilnapma alhta Absalón! ¡Apticyovquic alhta apyovoclhojo apquitquic apvisqui David! Am alhta ingyaymacpoc lhama — ilhnic nat intomjac amyaa. 31 Ayovsec nic nat apvalhoc apvisqui David. Apyaptec nic nat aptalhnama, apyinjacpo apanco nalhpop. Apquilyaptec nic nat apquilantalhnama apquilancam. 32 Apnec nic nat maa Jonadab, apyap nic nat Simea, apvisqui David apipma.
Aptomjac nic nat Jonadab apcanya apvisqui David: —Jave apticyovam apyovoclhojo apquitquic. Apmatnec alhta apvamlha Amnón, ayinyema alhta aptovascama apyalhing quilvana Tamar. 33 Acmovan amyaa apticyovam apyovoclhojo. Apvamlha lhama alhta apmatnam, apvisay Amnón — nic nat aptomjac.
34 Apquinyec nic nat Absalón. Apvitac nic nat enlhit aptamilquiscama aplhamoclhojo enlhitaoc apquililhyacmo, apquilinyema tingma Horonaim. Innec nic nat altimnasa apvisqui, apquilvitamap enlhitaoc amay Horonaim.
35 Aptomjac nic nat Jonadab apcanya apvisqui David: —Apquililhyacme nac lhip apquitquic. Payjoc lhac sicpayvam siclhanma — nic nat aptomjac.
36 Natamin nic nat aplhanma, pilapcasquic nic nat apquilvactamo apquitquic. Apyapcalhquic nic nat apyovoclhojo, najan apvisqui David, najan apquilyimtalhnamo.
37-38 Apquinyec nic nat Absalón apnaclha apvisqui Talmai, apyap nic nat Amiud, apvisqui co Gesur. Apnaclhec nic nat maa acvaycmo tres años. Apquiliclhangvec nic nat apvisqui David aclhamoclhojo acnim, aplhenacpo Amnón apmatnam. 39 Nalhit acnim nic nat actamilaclho mocjam apvalhoc David. Inlhenquic nic nat apvalhoc David etac apquitca Absalón.