Deberes hacia los demás
1 No reprendas al anciano, sino exhórtale como a padre; a los más jóvenes, como a hermanos; 2 a las ancianas, como a madres; a las jovencitas, como a hermanas, con toda pureza.
3 Honra a las viudas que en verdad lo son. 4 Pero si alguna viuda tiene hijos, o nietos, aprendan estos primero a ser piadosos para con su propia familia, y a recompensar a sus padres; porque esto es lo bueno y agradable delante de Dios. 5 Mas la que en verdad es viuda y ha quedado sola, espera en Dios, y es diligente en súplicas y oraciones noche y día. 6 Pero la que se entrega a los placeres, viviendo está muerta. 7 Manda también estas cosas, para que sean irreprensibles; 8 porque si alguno no provee para los suyos, y mayormente para los de su casa, ha negado la fe, y es peor que un incrédulo.
9 Sea puesta en la lista solo la viuda no menor de sesenta años, que haya sido esposa de un solo marido, 10 que tenga testimonio de buenas obras; si ha criado hijos; si ha practicado la hospitalidad; si ha lavado los pies de los santos; si ha socorrido a los afligidos; si ha practicado toda buena obra. 11 Pero viudas más jóvenes no admitas; porque cuando, impulsadas por sus deseos, se rebelan contra Cristo, quieren casarse, 12 incurriendo así en condenación, por haber quebrantado su primera fe. 13 Y también aprenden a ser ociosas, andando de casa en casa; y no solamente ociosas, sino también chismosas y entremetidas, hablando lo que no debieran. 14 Quiero, pues, que las viudas jóvenes se casen, críen hijos, gobiernen su casa; que no den al adversario ninguna ocasión de maledicencia. 15 Porque ya algunas se han apartado en pos de Satanás. 16 Si algún creyente o alguna creyente tiene viudas, que las mantenga, y no sea gravada la iglesia, a fin de que haya lo suficiente para las que en verdad son viudas.
17 Los ancianos que gobiernan bien, sean tenidos por dignos de doble honor, mayormente los que trabajan en predicar y enseñar. 18 Pues la Escritura dice: No pondrás bozal al buey que trilla; y: Digno es el obrero de su salario. 19 Contra un anciano no admitas acusación sino con dos o tres testigos. 20 A los que persisten en pecar, repréndelos delante de todos, para que los demás también teman. 21 Te encarezco delante de Dios y del Señor Jesucristo, y de sus ángeles escogidos, que guardes estas cosas sin prejuicios, no haciendo nada con parcialidad. 22 No impongas con ligereza las manos a ninguno, ni participes en pecados ajenos. Consérvate puro.
23 Ya no bebas agua, sino usa de un poco de vino por causa de tu estómago y de tus frecuentes enfermedades.
24 Los pecados de algunos hombres se hacen patentes antes que ellos vengan a juicio, mas a otros se les descubren después. 25 Asimismo se hacen manifiestas las buenas obras; y las que son de otra manera, no pueden permanecer ocultas.
Nintemaclha nipyesicsa Jesucristo apmolhama
1 Noimatsam nasa ingyalhing metnaja apquitcoc. Ilyascasingvoclhojo sat lhip metnaja apquitcoc aptomja lhip malha apyap. Ilyascasingvoclhojo sat najan lhip apquilyimnanic, aptomja lhip malha apquilyalhinga. 2 Ilyascasingvoclhojo sat lhip quilvanaa cotnaja ayitcaoc, aptomja lhip malha incanayc. Ilyascasingvoclhojo sat lhip quilvanaa ayitcaoc, aptomja lhip malha apquilyalhinga. Ilyascasingvoclhojo sat lhip actemaclha mepqui ayitsepma apnenyic.
3 Ingyane sat colhic ayimlacmo ingyalhing tampeyi anco actomja ayaymomalhca asoc. 4 Innam sat ancoc tampeyi ayitquic najan atovana. Incaymalhquic colyascasingvomoc siclho ayitquic najan atovana actemaclha ningilyajayquiclho nipyesicsa ningmolhama najan actemaclha ningimlaycmo. Eycaso actomja actamila nintemaclha napato Dios. 5 Nasoc sat ancoc ingyalhing tampeyi actomja acma inlhapco, colhenejec sat mataa avalhoc moc asoc. Eyca colhenic sat mataa avalhoc Dios. Colinlhanmojoc sat mataa almalhnancama acnim anco najan alhtaa. 6 Am sat ancoc cotamilsalhcac anco tampeyi, cotnejic sat malha ayitsepma napato Dios naysicsa actiyascam. 7 Iltimnas sat lhip as amyaa yoyam cosilhnanalhqueje tampeyi yoyam cotamilsalhcojo anco. 8 Actemaclha tampeyi acno enlhit aptamilquiscama apmolhama. Am sat ancoc etingyascasac ingyalhing asoc ayaymomalhca apmolhama, elhojoc sat apyamasma meyasquiyam. Somcoc aptemaclha ingyalhing, am elhno enlhit lhalhma anco.
9 Incaymalhquic cotalhosalhca acvisay tampeyi acvamlha sesenta años, apma nano lhama atava. 10 Incaymalhquic alhta colhenalhcac mataa actemaclha acyiplovquiscama actamila: actemaclha alvanimquiscama ayitquic najan alyascasingvoyam. Najan actemaclha almam tacja maycaa apquilvoy tingma ac. Najan actemaclha acliquiscama yingmin apmancoc Dios apquitquic. Najan actemaclha ayamliyam enlhit apquillingaycamco acmasca. Najan moc actemaclha acyiplovquiscama actamila.
11 Notalhos nasa acvisay tampeyi actomja mocjam ayitcoc. Ayinyemaclha cotsapoc sat mocjam inquenyic yoyam colyimjapiclha mocjam. Coyinyoc sat actemaclha coyasquiyam Cristo. 12 Colngalhcac sat acvisay actemaclha acyamasma siclho coyasquiyam Cristo. 13 Am colyacmoc coltamjam mataa lhintampaa actema nac lha. Eyca acvamlha almoncalhneycam moclhama tingma. Inquiljalhalhcoc mataa, altomja najan allhamasomalhca. Altomja altingyeycam mataa amyaa. Inquillhamaseclhec mataa amyaa ayinyema malha acyeyjamelhma. 14 Eycaso ayinyema mataa aclhanma evalhoc coo sicvisay Pablo yoyam colyimjapiclha mocjam actomja lhintampaa ayitcaoc. Yoyam sat mocjam colvitac ayitquic. Yoyam coltamjam tingma ac najan coltimesam ayitquic. Yoyam collhenalhqueje alvisay ayinyema actemaclha anco somquic quilyicjamo. 15 Inquilvatasquic alhta mataa moc tampeyi acvajaneclho actemaclha yavey Satanás.
16 Innec sat ancoc lhintampaa ayitcoc acmolhama inquin, incaymalhquic inquin coltamilsic mataa lhintampaa ayitcoc. Melmecsejec sat mocjam Jesucristo apmolhama asoc ayaymomalhca. Colhic almesa asoc alaymomalhca acvamlha actomja lhintampaa anco.
17 Ingyane sat coyangvomoc apquilayo Jesucristo apmolhama apquiltomja apquilimja apmamyi. Ingyane sat colhic ayaco siclho apquiltomja apquililtimnascama mataa Dios appayvam najan apquillhicmoscama. 18 Eycaso aclhanmaclha nano Dios appayvam: “Nomyov nasa cotovamcoc vayqui alyinyovascama naysicsa apquilyatemenma yampaat acyilhna”. Najan lha moc aclhanmaclha nano: “Incaymalhquic colhojoc acyanmongam acvamlha aptamjaycam enlhit”.
19 Intipsalhquic sat ancoc apvisay apquimja apmamyi, nongyeylhojo nasa lhip. Incaymalhquic ongilyasamcojo apcanit apquiltomja apquilvitaycamco inlhoyqui laa apnatqui. 20 Apquilyiplovcasquic sat ancoc moclhama apquilimja apmamyi actemaclha nintamongvaycmolhma. Ingyane sat ellhenic napatavo yoyam elangvoclhac sat apnaymacoc apquilimja apmamyi. 21 Actomjac coo siyanya lhip: Iyiplovquis sat actemaclha siltimnascama. Nomyov nasa lhama nipyesicsa. Notanov nasa poc nipyesicsa. Aplingac najan Dios actemaclha siclhanma najan Jesucristo najan ángeles Dios apquilasinancama. 22 Nopecjicsojo nasa etnesquisic apvisay apquimja apmamyi aptomja lhip apnincanma apmeoc. Novjaniclhojo nasa actemaclha aptamongvaycmo poc. Itamilsacpojo apanco lhip.
23 Inlhenquic evalhoc actemaclha lhip coyimnaycam apyimpejic najan acmasca apvalhoc. Noyin nasa acvamlha yingmin, iyin sat najan quitsic uva yingmenic.
24 Yitnec apquiltamongvaycmolhma napocja ingilyalhinga actomja acvitomalhca as ningvamlha nac jay. Poc ingilyalhinga eyca actomja cotamalhca apquiltamongvaycmolhma. Cotalhcac sat eyca actamongvamlha nelha, acnim ningyicpilcomalhquilha. 25 Innoc najan lha actemaclha ningyiplovquiscama actamila actomja acvitomalhca as ningvamlha nac jay. Covanqueje cocposalhca mataa moc ningyiplovquiscama actamila. Alhayi sat cotalhca.