Nacimiento de Samuel
1 Hubo un varón de Ramataim de Zofim, del monte de Efraín, que se llamaba Elcana hijo de Jeroham, hijo de Eliú, hijo de Tohu, hijo de Zuf, efrateo. 2 Y tenía él dos mujeres; el nombre de una era Ana, y el de la otra, Penina. Y Penina tenía hijos, mas Ana no los tenía. 3 Y todos los años aquel varón subía de su ciudad para adorar y para ofrecer sacrificios a Jehová de los ejércitos en Silo, donde estaban dos hijos de Elí, Ofni y Finees, sacerdotes de Jehová. 4 Y cuando llegaba el día en que Elcana ofrecía sacrificio, daba a Penina su mujer, a todos sus hijos y a todas sus hijas, a cada uno su parte. 5 Pero a Ana daba una parte escogida; porque amaba a Ana, aunque Jehová no le había concedido tener hijos. 6 Y su rival la irritaba, enojándola y entristeciéndola, porque Jehová no le había concedido tener hijos. 7 Así hacía cada año; cuando subía a la casa de Jehová, la irritaba así; por lo cual Ana lloraba, y no comía. 8 Y Elcana su marido le dijo: Ana, ¿por qué lloras? ¿por qué no comes? ¿y por qué está afligido tu corazón? ¿No te soy yo mejor que diez hijos?
9 Y se levantó Ana después que hubo comido y bebido en Silo; y mientras el sacerdote Elí estaba sentado en una silla junto a un pilar del templo de Jehová, 10 ella con amargura de alma oró a Jehová, y lloró abundantemente. 11 E hizo voto, diciendo: Jehová de los ejércitos, si te dignares mirar a la aflicción de tu sierva, y te acordares de mí, y no te olvidares de tu sierva, sino que dieres a tu sierva un hijo varón, yo lo dedicaré a Jehová todos los días de su vida, y no pasará navaja sobre su cabeza.
12 Mientras ella oraba largamente delante de Jehová, Elí estaba observando la boca de ella. 13 Pero Ana hablaba en su corazón, y solamente se movían sus labios, y su voz no se oía; y Elí la tuvo por ebria. 14 Entonces le dijo Elí: ¿Hasta cuándo estarás ebria? Digiere tu vino. 15 Y Ana le respondió diciendo: No, señor mío; yo soy una mujer atribulada de espíritu; no he bebido vino ni sidra, sino que he derramado mi alma delante de Jehová. 16 No tengas a tu sierva por una mujer impía; porque por la magnitud de mis congojas y de mi aflicción he hablado hasta ahora. 17 Elí respondió y dijo: Ve en paz, y el Dios de Israel te otorgue la petición que le has hecho. 18 Y ella dijo: Halle tu sierva gracia delante de tus ojos. Y se fue la mujer por su camino, y comió, y no estuvo más triste.
19 Y levantándose de mañana, adoraron delante de Jehová, y volvieron y fueron a su casa en Ramá. Y Elcana se llegó a Ana su mujer, y Jehová se acordó de ella. 20 Aconteció que al cumplirse el tiempo, después de haber concebido Ana, dio a luz un hijo, y le puso por nombre Samuel, diciendo: Por cuanto lo pedí a Jehová.
21 Después subió el varón Elcana con toda su familia, para ofrecer a Jehová el sacrificio acostumbrado y su voto. 22 Pero Ana no subió, sino dijo a su marido: Yo no subiré hasta que el niño sea destetado, para que lo lleve y sea presentado delante de Jehová, y se quede allá para siempre. 23 Y Elcana su marido le respondió: Haz lo que bien te parezca; quédate hasta que lo destetes; solamente que cumpla Jehová su palabra. Y se quedó la mujer, y crio a su hijo hasta que lo destetó. 24 Después que lo hubo destetado, lo llevó consigo, con tres becerros, un efa de harina, y una vasija de vino, y lo trajo a la casa de Jehová en Silo; y el niño era pequeño. 25 Y matando el becerro, trajeron el niño a Elí. 26 Y ella dijo: ¡Oh, señor mío! Vive tu alma, señor mío, yo soy aquella mujer que estuvo aquí junto a ti orando a Jehová. 27 Por este niño oraba, y Jehová me dio lo que le pedí. 28 Yo, pues, lo dedico también a Jehová; todos los días que viva, será de Jehová.
Y adoró allí a Jehová.
Almalhnancama quilvana acvisay Ana
1 Yoclhilhma acvisay nic nat Efraín, tingma Ramá. Apnec nic nat lhama enlhit apmolhama Zuf, apvisay nic nat Elcana. Apyap nic nat Jeroham, apyata ilhnic nat Eliú. Apyeyjamcaa ilhnic nat Tohu, Zuf apquitca, apmolhama ilhnic nat tribu Efraín. 2 Anit nic nat apnatamcaa Elcana. Lhama ilhnic nat acvisay Ana, moc nic nat acvisay Penina. Invitac nic nat ayitquic Penina. Cotay ayitca ilhnic nat Ana.
3 Aptingyac nic nat Elcana nimpayvam lhancoc moclhama año. Apnalaclhec nic nat apquilmolhama tingma Silo. Apcajac nic nat mataa aptoscama, macmescama Dios acyanmongam melyascalhma. Aptimec nic nat apcayo Dios Apyimtalhnamo. Apnec nic nat nimpayvam lhancoc sacerdote apvisay Elí. Apcanit nic nat apquitquic, lhama apvisay Ofni, poc nic nat apvisay Finees. Apcanit nic nat apquiltamjaycamó lhama apquilyap, eltimjic apquilayo Dios.
4 Apmilasquic nic nat apitic, cotoc aptava Penina najan apyovoclhojo ayitquic. 5 Inlhocac nic nat Ana acyivey nintom. Ayinyema avanjec nic nat apcasicjayo, naysicsa cotay ayitca ayinyema Dios. 6 Intanovquic nic nat Penina acyiplomo ayinmelhaycam. Inlingamcoc nic nat avalhoc Ana aclhenamalhca cotay ayitca.
7 Actemaclha anco ilhnic nat Penina, conmelham mataa payjoc templo nimpayvam lhancoc. Am nic nat cotavac Ana, invinec nic nat. 8 Apvitac nic nat atava Elcana. Aptomjac nic nat apcanya: Lhiya Ana, ¿so actomja yi acvinama? ¿So actomja yi acmayovsa avalhoc lhiya, mepqui yoyam cotoc? Etasi nac coo, am elhno diez ayitquic lhiya, ¿naso yaí? — nic nat aptomjac.
9 Nalhit acnim nic nat intomjac, payjoc maa. Natamin nic nat aptoycaoc najan apyinaycaoc, ayinmaclho netin Ana. Apnec nic nat sacerdote Elí. Netin aptajanem nic nat apnac, nicja apatong templo nimpayvam lhancoc. 10 Avanjec nic nat acmayovsa avalhoc Ana, avanjec nic nat acvinama. 11 Intomjac nic nat almalhnancama Ana: Dios Apyimtalhnamo. Jelanojo coo, nojetanov nasa sicvisay silancam lhip. Jetingyasquis sat sictamongvoyam. Etnejic sat lhip apanco, etnejic sat lhip apquilancam. Mepqui apyisem sat cotnejic apcatic, yoyam cotnatsalhquejec mataa, aptomja lhip apquilancam — nic nat intomjac almalhnancama.
12 Ajolhec nic nat almalhnancama Ana napato Dios. Apquilanoc nic nat sacerdote Elí actomjaclha almalhnancama mepqui acpayvam. 13 Intomjac nic nat almalhnancama acvanmoncama. Impametam nic nat Ana. Apcanayquic nic nat Elí anmin ayajem Ana.
14 Aptomjac nic nat apcanya: —Lhiya, ¡vamlha cotne! Colvates actemaclha anmin ayajem — nic nat aptomjac.
15 Incatingmavoc nic nat Ana: —Jave. Paj coo anmin seyajem. Avanjec acmayovsa evalhoc coo, siltimnascama Dios. 16 Nojetnesquis nasa sicmasom. Ajolhec lhac silmalhnancama, ayinyema acyivey aclingaycamco evalhoc — nic nat intomjac Ana.
17 Apcatingmavoc nic nat Elí: —Coyit actamilaycam avalhoc lhiya. Colhcac sat lhiya asoc almalhnaycam, ayinyema Dios Visqui apancaoc enlhitaoc Israel — nic nat aptomjac Elí.
18 Impayvasquic nic nat siclho Ana, cotajiclhac mocjam.
Intajavoc nic nat ayinyemayaclha Ana. Intovquic nic nat actom. Inmasquec nic nat acmayovsa avalhoc. 19 Secaseclha ilhnic nat intomjac. Apquilpenasquic nic nat apquilmalhnancama napato Dios. Apquiltajaclhec nic nat tingma Ramá. Natamin apyitnamolhama aptava Elcana, actomjayclho inlovso. Apjalhnoc nic nat Dios almalhnancama siclho Ana. 20 Vocmec nic nat acnim, yoyam cotimsic ayitca. Apquinavo ilhnic nat ayitca. Inquiltimec nic nat apvisay Samuel, moc ningiltimem Malmalhnaycam Dios.
21 Apmiyaclhec nic nat Elcana tingma Silo. Apnalaclhec nic nat apquilmolhama. Aplhenquic nic nat siclho elanac macmescama Dios moclhama año.
22 Am nic nat cotnajac aclhalhma Ana. Intomjac nic nat Ana ayanya atava: —Olhic sat mocjam, acvaycmo apyamasma aptom neme sictamongvoyam. Natamin oyantemiclhac sat napato Dios, etnejic apanco, malha apquitca. Momyovejec sat mataa sictamongvoyam — nic nat intomjac.
23 Apcatingmavoc nic nat Elcana: —Tasi, colha sat mocjam acvaycmo apyamasma aptom neme. Dios aplhanma mataa mepqui apyeycajascaoc — nic nat aptomjac.
Innec nic nat Ana, intamilcasquic nic nat ayitca, acvaycmo apyamasma aptom neme. 24 Nalhit acnim nic nat apyamasa aptom neme. Apquitcoc nic nat mocjam. Inyantamaclhec nic nat ayitca tingma Silo, payjoc tingma apponquinomap. Innalaclhec nic nat natqui acnatoscama vayqui, veintidos litros trigo apactic. Lhama alhancoc uva ayingmenic. 25 Inmatnec nic nat lhama actoscama vayqui macmescama Dios. Innec nic nat acyantamaclho ayitca apnaclha Elí.
26 Intomjac nic nat Ana ayanya: —Nojetanov nasa coo, Visqui. Nasoc anco sicpayvam, mepqui sicyinimquiscama. Coo sicvisay quilvana, actomja alhta almalhnancama Dios, apvitay alhta lhip. 27 Almalhnaquic alhta Dios jimquecsic as sictamongvoyam. Apjalhnoc alhta silmalhnancama. 28 Momyovejec coo sictamongvoyam. Dios etnejic sat apanco aclhamoclhojo años aptiyascam apquitcoc — nic nat intomjac.
Apjalhec nic nat Elí, inticlhicvocmec nic nat nalhpop payjaclha napaat apcayo Dios.