Micaías profetiza la derrota de Acab
(2 Cr. 18.1-34)
1 Tres años pasaron sin guerra entre los sirios e Israel. 2 Y aconteció al tercer año, que Josafat rey de Judá descendió al rey de Israel. 3 Y el rey de Israel dijo a sus siervos: ¿No sabéis que Ramot de Galaad es nuestra, y nosotros no hemos hecho nada para tomarla de mano del rey de Siria? 4 Y dijo a Josafat: ¿Quieres venir conmigo a pelear contra Ramot de Galaad? Y Josafat respondió al rey de Israel: Yo soy como tú, y mi pueblo como tu pueblo, y mis caballos como tus caballos.
5 Dijo luego Josafat al rey de Israel: Yo te ruego que consultes hoy la palabra de Jehová. 6 Entonces el rey de Israel reunió a los profetas, como cuatrocientos hombres, a los cuales dijo: ¿Iré a la guerra contra Ramot de Galaad, o la dejaré? Y ellos dijeron: Sube, porque Jehová la entregará en mano del rey. 7 Y dijo Josafat: ¿Hay aún aquí algún profeta de Jehová, por el cual consultemos? 8 El rey de Israel respondió a Josafat: Aún hay un varón por el cual podríamos consultar a Jehová, Micaías hijo de Imla; mas yo le aborrezco, porque nunca me profetiza bien, sino solamente mal. Y Josafat dijo: No hable el rey así. 9 Entonces el rey de Israel llamó a un oficial, y le dijo: Trae pronto a Micaías hijo de Imla. 10 Y el rey de Israel y Josafat rey de Judá estaban sentados cada uno en su silla, vestidos de sus ropas reales, en la plaza junto a la entrada de la puerta de Samaria; y todos los profetas profetizaban delante de ellos. 11 Y Sedequías hijo de Quenaana se había hecho unos cuernos de hierro, y dijo: Así ha dicho Jehová: Con estos acornearás a los sirios hasta acabarlos. 12 Y todos los profetas profetizaban de la misma manera, diciendo: Sube a Ramot de Galaad, y serás prosperado; porque Jehová la entregará en mano del rey.
13 Y el mensajero que había ido a llamar a Micaías, le habló diciendo: He aquí que las palabras de los profetas a una voz anuncian al rey cosas buenas; sea ahora tu palabra conforme a la palabra de alguno de ellos, y anuncia también buen éxito. 14 Y Micaías respondió: Vive Jehová, que lo que Jehová me hablare, eso diré. 15 Vino, pues, al rey, y el rey le dijo: Micaías, ¿iremos a pelear contra Ramot de Galaad, o la dejaremos? Él le respondió: Sube, y serás prosperado, y Jehová la entregará en mano del rey. 16 Y el rey le dijo: ¿Hasta cuántas veces he de exigirte que no me digas sino la verdad en el nombre de Jehová? 17 Entonces él dijo: Yo vi a todo Israel esparcido por los montes, como ovejas que no tienen pastor; y Jehová dijo: Estos no tienen señor; vuélvase cada uno a su casa en paz. 18 Y el rey de Israel dijo a Josafat: ¿No te lo había yo dicho? Ninguna cosa buena profetizará él acerca de mí, sino solamente el mal. 19 Entonces él dijo: Oye, pues, palabra de Jehová: Yo vi a Jehová sentado en su trono, y todo el ejército de los cielos estaba junto a él, a su derecha y a su izquierda. 20 Y Jehová dijo: ¿Quién inducirá a Acab, para que suba y caiga en Ramot de Galaad? Y uno decía de una manera, y otro decía de otra. 21 Y salió un espíritu y se puso delante de Jehová, y dijo: Yo le induciré. Y Jehová le dijo: ¿De qué manera? 22 Él dijo: Yo saldré, y seré espíritu de mentira en boca de todos sus profetas. Y él dijo: Le inducirás, y aun lo conseguirás; ve, pues, y hazlo así. 23 Y ahora, he aquí Jehová ha puesto espíritu de mentira en la boca de todos tus profetas, y Jehová ha decretado el mal acerca de ti.
24 Entonces se acercó Sedequías hijo de Quenaana y golpeó a Micaías en la mejilla, diciendo: ¿Por dónde se fue de mí el Espíritu de Jehová para hablarte a ti? 25 Y Micaías respondió: He aquí tú lo verás en aquel día, cuando te irás metiendo de aposento en aposento para esconderte. 26 Entonces el rey de Israel dijo: Toma a Micaías, y llévalo a Amón gobernador de la ciudad, y a Joás hijo del rey; 27 y dirás: Así ha dicho el rey: Echad a este en la cárcel, y mantenedle con pan de angustia y con agua de aflicción, hasta que yo vuelva en paz. 28 Y dijo Micaías: Si llegas a volver en paz, Jehová no ha hablado por mí. En seguida dijo: Oíd, pueblos todos.
29 Subió, pues, el rey de Israel con Josafat rey de Judá a Ramot de Galaad. 30 Y el rey de Israel dijo a Josafat: Yo me disfrazaré, y entraré en la batalla; y tú ponte tus vestidos. Y el rey de Israel se disfrazó, y entró en la batalla. 31 Mas el rey de Siria había mandado a sus treinta y dos capitanes de los carros, diciendo: No peleéis ni con grande ni con chico, sino solo contra el rey de Israel. 32 Cuando los capitanes de los carros vieron a Josafat, dijeron: Ciertamente este es el rey de Israel; y vinieron contra él para pelear con él; mas el rey Josafat gritó. 33 Viendo entonces los capitanes de los carros que no era el rey de Israel, se apartaron de él. 34 Y un hombre disparó su arco a la ventura e hirió al rey de Israel por entre las junturas de la armadura, por lo que dijo él a su cochero: Da la vuelta, y sácame del campo, pues estoy herido. 35 Pero la batalla había arreciado aquel día, y el rey estuvo en su carro delante de los sirios, y a la tarde murió; y la sangre de la herida corría por el fondo del carro. 36 Y a la puesta del sol salió un pregón por el campamento, diciendo: ¡Cada uno a su ciudad, y cada cual a su tierra!
37 Murió, pues, el rey, y fue traído a Samaria; y sepultaron al rey en Samaria. 38 Y lavaron el carro en el estanque de Samaria; y los perros lamieron su sangre (y también las rameras se lavaban allí), conforme a la palabra que Jehová había hablado. 39 El resto de los hechos de Acab, y todo lo que hizo, y la casa de marfil que construyó, y todas las ciudades que edificó, ¿no está escrito en el libro de las crónicas de los reyes de Israel? 40 Y durmió Acab con sus padres, y reinó en su lugar Ocozías su hijo.
Reinado de Josafat
(2 Cr. 20.31-37)
41 Josafat hijo de Asa comenzó a reinar sobre Judá en el cuarto año de Acab rey de Israel. 42 Era Josafat de treinta y cinco años cuando comenzó a reinar, y reinó veinticinco años en Jerusalén. El nombre de su madre fue Azuba hija de Silhi. 43 Y anduvo en todo el camino de Asa su padre, sin desviarse de él, haciendo lo recto ante los ojos de Jehová. Con todo eso, los lugares altos no fueron quitados; porque el pueblo sacrificaba aún, y quemaba incienso en ellos. 44 Y Josafat hizo paz con el rey de Israel.
45 Los demás hechos de Josafat, y sus hazañas, y las guerras que hizo, ¿no están escritos en el libro de las crónicas de los reyes de Judá? 46 Barrió también de la tierra el resto de los sodomitas que había quedado en el tiempo de su padre Asa.
47 No había entonces rey en Edom; había gobernador en lugar de rey. 48 Josafat había hecho naves de Tarsis, las cuales habían de ir a Ofir por oro; mas no fueron, porque se rompieron en Ezión-geber. 49 Entonces Ocozías hijo de Acab dijo a Josafat: Vayan mis siervos con los tuyos en las naves. Mas Josafat no quiso. 50 Y durmió Josafat con sus padres, y fue sepultado con ellos en la ciudad de David su padre; y en su lugar reinó Joram su hijo.
Reinado de Ocozías de Israel
51 Ocozías hijo de Acab comenzó a reinar sobre Israel en Samaria, el año diecisiete de Josafat rey de Judá; y reinó dos años sobre Israel. 52 E hizo lo malo ante los ojos de Jehová, y anduvo en el camino de su padre, y en el camino de su madre, y en el camino de Jeroboam hijo de Nabat, que hizo pecar a Israel; 53 porque sirvió a Baal, y lo adoró, y provocó a ira a Jehová Dios de Israel, conforme a todas las cosas que había hecho su padre.
Apmatnam apvisqui Acab
(2~Cr 18.1-34)
1 Invocmec nic nat tres años mepqui apquilnapomap co Siria najan co Israel. 2 Invocmec nic nat tres años aptimem maycaa Josafat, apvisqui co Judá apnaclha apvisqui co Israel.
3 Aptomjac nic nat apvisqui co Israel apquilanya apnaymacoc apquilyimtalhnamo: —Tingma Ramot de Galaad apquilmam alhta singilpilhtetemo co Siria. ¿Tasi ya ongilmoc mocjam, ontimjic inganco as tingma? — nic nat aptomjac apvisqui Acab.
4 Aptomjac nic nat Acab apcanya Josafat: —¿Lhip ya najan jingilpasmoc ningimpocjay, ongilmoc sat tingma Ramot de Galaad? — nic nat aptomjac.
Apcatingmavoc nic nat Josafat: —Opasmoc sat coo, najan siclhalhmaa najan nolhing apcapaoc. 5 Ilmalhna sat siclho Dios yavamlha etnejic — nic nat aptomjac Josafat.
6 Apcansaclhec nic nat apvisqui Israel malha cuatrocientos profetas. Aptomjac nic nat apquilanya: —¿Evanqui ya onaliclha siclhalhmaa ongilmoc Ramot de Galaad? — nic nat aptomjac.
Apquilatingmavoc nic nat: —Ilana sat apquimpocjay. Epasmoc sat Dios emoc as tingma — nic nat apquiltomjac.
7 Aptomjac nic nat Josafat apquilanya: —¿Apne ya mocjam poc profeta jingiltimnacsic apmayjayoclha Dios? — nic nat aptomjac.
8 Aptomjac nic nat Acab apcanya Josafat: —Apnec mocjam lhama profeta. Elmalhnac sat Dios jingilanic sat yavamlha ontimjic. Apvisay Micaías, Imla apquitca. Actanovquic coo aptemaclha profeta. Paj jeltimnasac mataa asoc altamila, eltimnasquic mataa asoc acmasom — nic nat aptomjac.
Aptomjac nic nat Josafat apcanya: —Vamlha itne — nic nat aptomjac.
9 Apcapajasquic nic nat apvisqui Acab lhama apquilancam, aptomja apcanya: —Ingyimpojo, iyantementa sat profeta Micaías, Imla apquitca — ilhnic nat aptomjac.
10 Apnec nic nat netin apvisqui aptajanem Acab, apvisqui co Israel najan poc Josafat, apvisqui co Judá. Acyiplomo ilhnic nat apquilmaycam, apnam payjoc apatong tingma Samaria. Apnam nic nat maa apyovoclhojo profetas. Yitnec nic nat maa apquiltemaclha apancaoc profetas. 11 Apnec nic nat Sedequías, Quenana apquitca. Apyipitcasquic nic nat apcatic apquipitaoc tava ápac. Apyimnatesquic nic nat apayvam: Eycaso Dios appayvam: Colhojoc apquipitaoc apquilmaycam lhip elnapacpoc co Siria. Elsovjacpoc sat apticyovam — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac profeta Sedequías.
12 Apno poc apquillhanma nic nat apquilpayvam, apquiltomjac apquilanya: Ilana quimpocjacme tingma Ramot de Galaad. Elmoc sat apyovoclhojo tingma, ayinyema appasmom Dios — nic nat apquiltomjac.
13 Aptomjac nic nat soycam amyaa apnaclha Micaías apcanya: —Apquillhenquic lhac actamila appayvam napato apvisqui co Israel, yoyam epasmoc Dios. Ilhnasojo sat lhip lha eltimnacsic altamila appayvam — nic nat aptomjac.
14 Apcatingmavoc nic nat profeta Micaías: —Oltimnacsic sat coo seyanya alhta Dios, yavamlha oltimnacsic. Nasoc sicpayvam mepqui sicyeycajascaoc — nic nat aptomjac.
15 Apvoctac nic nat apnaclha apvisqui. Aptomjac nic nat apcanyacpo Micaías: —Lhip Micaías. ¿Ingvanqui ya ongilmoc Ramot de Galaad? — nic nat aptomjac.
Aptomjac nic nat Micaías apcanya: —Elimpocja sat maa. Epasmoc sat Dios elmoc as tingma — nic nat aptomjac.
16 Apcatingmavoc nic nat apvisqui Acab: —Eyastinquic coo lhip aptemaclha apanco. Jeltimnas sat amyaa actomja nasoc anco. ¿Yitne ya lhquip acvitay apvanmoncama? — nic nat aptomjac.
17 Aptomjac nic nat Micaías apcanya Acab:
Invitac alhta sicvanmoncama apyovoclhojo
enlhitaoc Israel apquilhpaneycam alhta inquilhe.
Malha ninatoscama nipquesic apquilhpanyam mepqui apquilancam.
Aptomjac alhta Dios mocjam:
Mepqui mocjam apvisqui apancaoc.
Incaymalhquic eltajiclha tingma apancaoc
—alhta aptomjac Dios — intomjac acvitay sicvanmoncama — nic nat aptomjac Micaías.
18 Aptomjac nic nat apvisqui Acab apcanya apvisqui Josafat: —Altimnasquic lhac inyicje. Aptemaclha as profeta seltimnascama amyaa acmasom. Am jeltimnasac mataa amyaa actamila — ilhnic nat aptomjac Acab.
19 Aptomjac nic nat mocjam profeta Micaías: —Invitac alhta sicvanmoncama, ingyeylhojo sat lhip amyaa ayinyema Dios. Apnec alhta Dios netin apvisqui aptajanem. Apcanam alhta apnaclha apyovoclhojo apquilasinancama, lhama nicja najan moc nicja. 20 Aptomjac alhta apcanya Dios: ¿Soc sat ingyanic Acab ellanac quimpocjacme tingma Ramot de Galaad, yoyam ematong? — alhta aptomjac. Lhama aplhanma yavamlha etnejic, poc aplhanma moc actemaclha yavamlha etnejic. 21 Apyocmec alhta lhama enlhit apnaclha Dios, aplhanma eltimnacsic apvisqui Acab. Jalhco sat etnejic lhip — alhta aptomjac Dios. 22 Apcatingmavoc alhta enlhit netin: Opayecsic sat movan amyaa, colmoc sat apquilvalhoc profetas apcanaycam apnaclha apvisqui — alhta aptomjac. Apcapajasquic alhta Dios epayecsic movan amyaa, colmoc apquilvalhoc profetas — alhta intomjac acvitay sicvanmoncama. 23 Quip ilanojo Dios ayinyema aplhinganimquiscama apquilvalhoc profetas, ellhenic movan amyaa. Inlhenquic apvalhoc Dios comascoc sat aptiyascam lhip — nic nat aptomjac profeta.
24 Apmiyacmec nic nat Sedequías, Quenana apquitca, apnaclha Micaías, apticponga apmic napaat, aptomja apcanya: —¿Apcanayqui ya lhquip mepqui sepasmom Dios? ¿Apvamlha ya lhquip, yoyam elngacsic amyaa? — nic nat aptomjac.
25 Apcatingmavoc nic nat profeta Micaías: —Eyasingvomoc sat lhip acvocmo sat acnim, yoyam eyilhacpojoc apanco lhip lhama tingma najan poc tingma — nic nat aptomjac.
26 Aptomjac nic nat apvisqui Acab apquilanya: —Elpatjit sat Micaías. Elyantemiclha apnaclha apvisqui tingma Amón. Najan apnaclha sictamongvoyam Joas. 27 Eliltimnas sat maa sicpayvam: Elalhimquis singilpilhtetomaclha as enlhit. Mayic sat cajic maa. Elantipquis sat mocjam, sicvactama sat mepqui sicmatnam — nic nat aptomjac apvisqui Acab.
28 Aptomjac nic nat mocjam Micaías:
Nasoc sat ancoc ongvitac lhip mepqui apmatnam,
am conyemac lhac Dios siclingascama coo — nic nat aptomjac profeta.
29 Apquilquimpaclhec nic nat co Israel najan co Judá, elanac quimpocjacme tingma Ramot de Galaad.
30 Aptomjac nic nat apvisqui co Israel apcanya Josafat: —Otingyac sat poc apava sictalhnama naysicsa ningimpocjay, notingya nasa lhip poc apava — nic nat aptomjac.
Aptalhneclhec nic nat poc apava aptalhnama Acab naysicsa apquilimpocjay. 31 Yitnec nic nat apcanama apvisqui co Siria. Apquilanyacpec nic nat treinta y dos capitanes apquilviscaa apquillhinquiscama carros, elmoc sat apvamlha apvisqui co Israel. 32 Pilapcasquic nic nat capitanes apquilviscaa apquilvita Josafat. Apquilvocjac nic nat yoyam elmoc. Apyimnatasquic nic nat appayvam Josafat, apcanama elpasingvota apnaymacoc. 33 Pilapcasquic nic nat melvita apvisqui co Israel. Apquilvatsamquic nic nat elya'macsic Josafat. 34 Apyinjac nic nat yanca pac lhama co Siria. Apyimsasquic nic nat yanca actalhna apvalhoc Acab, payjoc coning apcajapsomap.
Aptomjac nic nat Acab apcanya aplhinquiscama carro: —Ipayquim siclho. Ongyinyoc siclho ningilnapomalhca, ayinyema acyivey sicyimsem — nic nat aptomjac.
35 Yimtilhec nic nat apquilnapomap as acnim. Am nic nat etepac carro pac apvisqui Acab napatavo co Siria. Apquitsepquic nic nat Acab actalhnacmo. Yitnec nic nat acyivey em'pac avalhoc carro. 36 Intalhnec nic nat acnim, aclingalhco amyaa nipyesicsa apnaymacoc apquilnapomap: ¡Vamlha! ¡Eltajiclha tingma apancaoc! 37 ¡Apquitsepquic visqui ingac! — nic nat intomjac amyaa.
Apquilpatmaoclhec nic nat apquitsepma tingma Samaria, yoyam elatoynic maa. 38 Apquilmiyaclhec nic nat carro pac acyitnamaclha yingmin tingma Samaria. Inquilyapasquic nic nat yingmin quilvanaa alanatama. Inquilyamilam nic nat simjing em'pac apvisqui Acab, acyipitcay avalhoc carro. Acno ilhnic nat aplhanma siclho Dios appayvam aplingascama profeta.
39 Yitnec mocjam amyaa aplhenamap apvisqui Acab, aptemaclha aptamjaycam, najan apquilanomap tingma acyiplomo apquilnatanma marfil, najan aplhamoclhojo apquilanomap tingma apquilvanyam. Actalhesamalhca as amyaa vaycajac crónicas apquilviscaa co Israel. 40 Apquitsepmec nic nat apvisqui Acab. Apquitca niptamin apvisay nic nat Ocozías, aptimec nic nat apvisqui apya'monquiscama apyap.
Apvisqui Josafat nipyesicsa co Judá
(2~Cr 20.31-37)
41 Aptimec nic nat cuatro años Acab apvisqui co Israel. Nipyesicsa co Judá aptimesacpo apvisqui Josafat, Asa apquitca. 42 Treinta y cinco años aptiyascam nic nat Josafat aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo veinticinco años. Acvisay nic nat inquin Azuba, Silhi apquitca.
43 Impeyvoc nic nat aptemaclha Josafat, apno ilhnic nat apyap ninga Asa. Impeyvoc nic nat apquiltomjaclha napato Dios Visqui ingac. Am nic nat conatovasalhcac quilaycmasquiscama najan alvatnamaclha macmescama quilaycmasquiscama. Am nic nat enatovasacpoc tingma acyitnamaclha quilaycmasquiscama.
44 Am nic nat elnapacpoc mataa nipyesicsa co Israel, am nic nat ingyinmelham apvisqui co Israel. 45 Yitnec nic nat mocjam acnatalhesomalhca amyaa Josafat apquiltemaclha apquilimpocjay cotnaja ingmoc. Acvisay vaycajac crónicas apquilviscaa co Judá. 46 Apquilvatescasquic nic nat Josafat apquiltemaclha apquilanatama, acyitsomalhca apquilayoclha quilaycmasquiscama. Ayenmo siclhoc nic nat aptimem apvisqui apyap ninga Asa. 47 (Mepqui ilhnic nat apvisqui co Edom, apnec nic nat apquimja apmamyi mayayo.)
48 Apquillanac nic nat Josafat barcos tiyascam nayingmin co Tarsis, alpatmeyquinta oro alyinmom ayinyema yoclhilhma Ofir. Inquilintec nic nat barcos naysicsa allhingam, alvayvamco payjoc Ezión-Geber. 49 Apquiltamjoc nic nat apvisqui Ocozías, Acab apquitca, eltimjic apquillhalhmaa barcos apancaoc Josafat. Apmiyovquic nic nat Josafat.
50 Apquitsepquic nic nat Josafat, apcatoynacpo payjoc Tingma David apquilatoynamacpilha apquilyeyjamcaa. Aptimesacpec nic nat apvisqui co Judá apquitca Joram, apya'monquiscama apyap ninga.
Apvisqui Ocozías nipyesicsa co Israel
51 Diecisiete años nic nat aptimem apvisqui co Judá Josafat. Aptimesacpec nic nat apvisqui co Israel Ocozías, Acab apquitca, payjoc tingma Samaria, acvaycmo dos años aptimem apvisqui. 52 Somcoc nic nat aptemaclha apanco napato Dios Visqui ingac. Apvajanamquic nic nat aptemaclha apanco apyap ninga, najan actemaclha anco inquin ninga, najan aptemaclha apanco ilhnic nat apvisqui Jeroboam, Nabat apquitca. Aptomja ilhnic nat apsilhnanoncama enlhitaoc Israel. 53 Aptomjac nic nat apcayo quilaycmasquiscama Baal, apno ilhnic nat siclho apyap ninga. Yiplovcoc nic nat aplom pac Dios Visqui ingac, eyanmongsiclha apquiltemaclha enlhitaoc Israel.