1 Entonces, ¿qué ventaja tiene el judío? ¿De qué sirve la circuncisión?
2 De mucho, y por muchas razones. En primer lugar, a los judíos se les confió la palabra de Dios.
3 Pero entonces, si algunos de ellos no fueron fieles, ¿su falta de fe anulará la fidelidad de Dios?
4 ¡De ninguna manera! Dios es siempre veraz aunque todo hombre sea mentiroso. Como está escrito:
«Para que seas justificado en tus palabras,
y salgas airoso cuando seas juzgado.»
5 Entonces, ¿qué diremos si nuestra injusticia hace resaltar la justicia de Dios? ¿Que Dios es injusto cuando nos castiga? (Hablo como hombre.)
6 ¡De ninguna manera! Pues si Dios fuera injusto, ¿cómo juzgaría al mundo?
7 Pero si mi mentira sirve para que la verdad de Dios abunde para su gloria, ¿por qué todavía soy juzgado como pecador?
8 ¿Y por qué no decir: «Hagamos males para que vengan bienes»? Así nos calumnian algunos que afirman que eso es lo que enseñamos. ¡Estas personas se tienen bien merecida la condenación!
No hay justo
9 ¿Entonces, qué? ¿Somos nosotros mejores que ellos? ¡De ninguna manera! Porque ya hemos demostrado que todos, judíos y no judíos, están bajo el pecado.
10 Como está escrito:
«¡No hay ni uno solo que sea justo!
11 No hay quien entienda;
no hay quien busque a Dios.
12 Todos se desviaron, a una se han corrompido.
No hay quien haga lo bueno, ¡no hay ni siquiera uno!
13 Su garganta es un sepulcro abierto,
y con su lengua engañan.
¡En sus labios hay veneno de serpientes!
14 Su boca está llena de maldición y de amargura.
15 Sus pies son veloces para derramar sangre.
16 Destrucción y desgracia hay en sus caminos,
17 Y no conocen el camino de la paz.
18 No hay temor de Dios delante de sus ojos.»
19 Pero sabemos que todo lo que dice la ley, se lo dice a los que están bajo la ley, para que todos callen y caigan bajo el juicio de Dios,
20 ya que nadie será justificado delante de Dios por hacer las cosas que la ley exige, pues la ley sirve para reconocer el pecado.
La justicia viene por medio de la fe
21 Pero ahora, aparte de la ley, se ha manifestado la justicia de Dios, y de ello dan testimonio la ley y los profetas.
22 La justicia de Dios, por medio de la fe en Jesucristo, es para todos los que creen en él. Pues no hay diferencia alguna,
23 por cuanto todos pecaron y están destituidos de la gloria de Dios;
24 pero son justificados gratuitamente por su gracia, mediante la redención que proveyó Cristo Jesús,
25 a quien Dios puso como sacrificio de expiación por medio de la fe en su sangre. Esto lo hizo Dios para manifestar su justicia, pues en su paciencia ha pasado por alto los pecados pasados,
26 para manifestar su justicia en este tiempo, a fin de que él sea el justo y, al mismo tiempo, el que justifica al que tiene fe en Jesús.
27 Entonces, ¿dónde está la jactancia? Queda excluida. ¿Por cuál ley? ¿Por la de las obras? No, sino por la ley de la fe.
28 Por lo tanto, llegamos a la conclusión de que el hombre es justificado por la fe, sin las obras de la ley.
29 ¿Acaso Dios es solamente Dios de los judíos? ¿No es también Dios de los no judíos? Ciertamente, también es Dios de los no judíos.
30 Porque Dios es uno, y él justificará por la fe a los que están circuncidados, y por medio de la fe a los que no lo están.
31 Entonces, ¿por la fe invalidamos la ley? ¡De ninguna manera! Más bien confirmamos la ley.
1 Aipórõ, mba'épepa iporã ndéve, nde judío ramo ha rejeapi'o? 2 Heta mba'épe, ha heta mba'ére. Tenondete, Tupã ome'ẽ imarandu judío kuérape. 3 Mba'e ojehu aipórõ? Tupã nga'u piko ndaheko jeroviaha mo'ã véima, oĩ haguére mbovymi ndaheko jeroviaháiva? 4 Hesakã ndaupeichaiha! Upéva rangue, Tupã omba'apo katu añeteguaitére, opa yvypóra ijapu ramo jepe. Ñandejára Ñe'ẽ niko he'i voi:
“Oje'éne ne marangatuha
umi erévare,
ha resẽ porãne
reñembojovakévo.”
5 Pe ñane ñañanguére oĩ ramo ohechauka haguã Tupã heko jojaha, mba'e ikatu ja'e? Tupã ndahekojaiha ñane nupãrõ piko? (Añe'ẽ hína yvypóra oñe'ẽháicha). 6 Hesakã ndaupeichaiha! Tupã ndaheko jojái rire, mba'éicha piko ombojovakéta yvypórape?
7 Pe che japukue iporã ramo, Tupã reko joja omimbi tuichave haguã, mba'ére piko añembojovake angaipa apoháicha? 8 Upéicharõ, mba'eha piko ndojejapói ivaíva ou haguã iporãva? Upéva voi niko pe oje'éva che ambo'eha, che moherakuã vai haguã. Umi péicha he'ívape ou porã oñenupã.
9 Mba'e piko aipórõ? Jarekópa, ñande judío, mba'e iporãvéva umi ambuégui? Hesakã nda upeichaiha! Jahechaukáma, opavave, judíova ha judio'ỹva, oĩha angaipa poguýpe. 10 Tupã kuatia he'i voi:

“Ndaipóri peteĩ heko jojáva!
11 Ndaipóri peteĩ iñakã porãva;
ndaipóri peteĩ ohekáva Tupãme.
12 Maymáva oho tape vaíre,
maymáva peteĩcha heko vai.
Ndaipóri ojapóva iporãva,
peteĩnte jepe.
13 Ijahy'o, tyvy ojepe'a vaicha,
pe ikũ ijapu,
ikũ guýpe oñongatu mbói rendy.
14 Ijuru katu henyhẽ
tie'ỹ ha py'arógui.
15 ápe ha pépe oñohẽ tuguy,
mamo oiko hague rupi
16 oheja ñehundi ha tekotevẽ 17 ha ndoikuaái py'a guapy.
18 Araka'eve nde'íri
ojekyhyje vaerãha Tupãgui.”

19 Jaikuaa tembiapoukapy iporãha umi hese oikóvape guarãnte, opavave okirirĩ haguã ha Tupã ombojovake haguã yvy tuichakue. 20 Avave nde'i chéne ojapo hague tembiapoukapy, ha Tupã oguerekoha chupe heko jojáva ramo. Tembiapoukapy niko oĩ ohechauka haguã ñandéve, ñande angaipa apohánteha voi.
Tupã ñane mboheko joja jarovia ramo Jesucrístope
21 Ha ko'ágã, tembiapoukapy'ỹre, Tupã ohechauka ñandéve mba'éichapa ñane mboheko joja, ha upéva he'i pe tembiapoukapy voi ha umi maranduhára. 22 Jarovia rupi Jesucrístope, Tupã omboheko joja umi ogueroviávape. Ndaipóri niko ojoavyha: 23 opavave niko iñangaipa ha mombyry oĩ Tupã reko mimbipágui. 24 Tupã katu, imba'e porãgui, reiete oporomboheko joja, Jesucristo rupi, oporopysyrõvo. 25 Tupã oheja rei angaipa, Jesucristo oñohẽ rupi huguy. Angaipa jeheja rei ojehupyty jerovia rehe ae. Kóicha Tupã ohechaukase vaekue mba'éichapa ñane mboheko joja: oheja reívo ñandéve angaipa jajapo vaekue. 26 Ha'e niko oha'arõ kuaa. Ha'e niko ohechaukase ñandéve ko'ágã mba'éichapa ñane mboheko joja. Pe ha'e heko jojaháicha niko, omboheko joja avei umi Jesús rehe ojeroviávape.
27 Mamópa aipórõ opyta pe yvypóra ojererovuha Tupã renondépe? Mamove. Ha mba'ére piko upéva? Ndaha'éi ojapo haguére tembiapoukapy he'íva, oguerovia haguérente. 28 Ha péicha ñaguahẽ kóvape: Tupã omboheko jojaha yvypórape ijerovia rupi, ohecha'ỹre ojapópa térã ndojapói tembiapoukapy he'íva.
29 Tupã nga'u piko judío kuéra Tupãnte? Ndaha'éi piko avei opa tetã Tupã? Hesakã porã opa tetã Tupãha. 30 Peteĩ Tupãnte niko oĩ: Tupã omboheko jojáva umi oguerovia kuaávape, ohecha'ỹre ojeapi'ópa térãpa nahániri! 31 Aipórõ, ñande jeroviápe piko ñamomichĩ hína pe tembiapoukapy? Ndaupéichai. Ñamoañete uvei katu.