La viña y los viñadores
1 »El reino de los cielos es semejante al dueño de una finca, que salió por la mañana a contratar trabajadores para su viña.
2 Convino con ellos en que les pagaría el salario de un día, y los envió a su viña.
3 Como a las nueve de la mañana, salió y vio en la plaza a otros que estaban desocupados,
4 y les dijo: “Vayan también ustedes a mi viña, y les pagaré lo que sea justo.” Y ellos fueron.
5 Cerca del mediodía volvió a salir, y lo mismo hizo a las tres de la tarde,
6 y cuando salió cerca de las cinco de la tarde halló a otros que estaban desocupados, y les dijo: “¿Por qué se han pasado todo el día aquí, sin hacer nada?”
7 Le respondieron: “Es que nadie nos ha contratado.” Él les dijo: “Vayan también ustedes a la viña.”
8 Cuando llegó la noche, el dueño de la viña dijo a su mayordomo: “Llama a los trabajadores y págales su jornal. Comienza por los últimos y termina por los primeros.”
9 Los que habían llegado cerca de las cinco de la tarde pasaron y cada uno recibió el salario de un día de trabajo.
10 Cuando pasaron los primeros, pensaron que recibirían más, pero cada uno de ellos recibió también el salario de un día de trabajo.
11 Al recibirlo, comenzaron a murmurar contra el dueño de la finca.
12 Decían: “Estos últimos han trabajado una sola hora, y les has pagado lo mismo que a nosotros, que hemos soportado el cansancio y el calor del día.”
13 El dueño le dijo a uno de ellos: “Amigo mío, no te estoy tratando injustamente. ¿Acaso no te arreglaste conmigo por el salario de un día?
14 Esa es tu paga. Tómala y vete. Si yo quiero darle a este último lo mismo que te doy a ti,
15 ¿no tengo el derecho de hacer lo que quiera con lo que es mío? ¿O acaso tienes envidia, porque yo soy bueno?”
16 Así que los primeros serán los últimos, y los últimos serán los primeros.»
Nuevamente Jesús anuncia su muerte
(Mc 10.32-34Lc 18.31-34)
17 Mientras Jesús subía a Jerusalén, en el camino llevó aparte a sus doce discípulos, y les dijo:
18 «Como pueden ver, ahora vamos camino a Jerusalén, y el Hijo del Hombre será entregado a los principales sacerdotes y a los escribas, y lo condenarán a muerte.
19 Lo entregarán a los no judíos, para que se burlen de él y lo azoten, y lo crucifiquen; pero al tercer día resucitará.»
Petición de Santiago y de Juan
(Mc 10.35-45)
20 En ese momento la madre de los hijos de Zebedeo se acercó con sus hijos a Jesús, y se postró ante él para pedirle algo.
21 Él le dijo: «¿Qué es lo que quieres?» Ella le respondió: «Manda que en tu reino mis dos hijos se sienten, uno a tu derecha y el otro a tu izquierda.»
22 Jesús le respondió: «Ustedes no saben lo que piden. ¿Acaso pueden beber del mismo vaso del que yo he de beber?» Y ellos le dijeron: «Sí podemos.»
23 Él les dijo: «A decir verdad, beberán de mi vaso; pero el sentarse a mi derecha y a mi izquierda no me corresponde concederlo, pues ya es de aquellos para quienes mi Padre lo ha preparado.»
24 Cuando los otros diez oyeron esto, se enojaron contra los dos hermanos.
25 Entonces Jesús los llamó y les dijo: «Como ustedes saben, los gobernantes de las naciones las dominan, y los poderosos les imponen su autoridad.
26 Pero entre ustedes no debe ser así. Más bien, aquel de ustedes que quiera hacerse grande será su servidor;
27 y aquel de ustedes que quiera ser el primero, será su esclavo.
28 Imiten al Hijo del Hombre, que no vino para ser servido, sino para servir y para dar su vida en rescate por muchos.»
Dos ciegos reciben la vista
(Mc 10.46-52Lc 18.35-43)
29 Cuando ellos salieron de Jericó, una gran multitud seguía a Jesús.
30 Junto al camino estaban sentados dos ciegos que, al oír que Jesús pasaba, gritaron: «¡Señor, Hijo de David, ten misericordia de nosotros!»
31 La gente los reprendía para que se callaran, pero ellos gritaban aún más: «¡Señor, Hijo de David, ten misericordia de nosotros!»
32 Entonces Jesús se detuvo, llamó a los ciegos y les preguntó: «¿Qué quieren que les haga?»
33 Ellos le dijeron: «Señor, ¡que se abran nuestros ojos!»
34 Jesús se compadeció de ellos y les tocó los ojos, y en ese mismo instante ellos recibieron la vista y lo siguieron.
Tupã omyengovia porã umi chupe omba'apóvape
1 Ñesãmbyhy yvágagui oúva niko ojogua ku kokue járape osẽva pyharevete ohekávo omba'apo vaerã chupe iparraltýpe. 2 Ha oguahẽ rire peteĩ ñe'ẽme ome'ẽvo chupe kuéra pe viru oñeme'ẽva voínte peteĩ ára oñemba'apo vaekuére, omondo chupe kuéra iparraltýpe. 3 Upéi asajeve, osẽ oho oñeñemuháme ha upépe ojuhu hetã hembiapo'ỹvape. 4 He'i chupe kuéra: “Tapeho peẽ avei pemba'apo che parraltýpe, ha hekoitépe ame'ẽta peẽme viru”. Ha oho hikuái. 5 Pe óga jára osẽ jey asajepyte, ha upéi katu ka'aru asaje rupi, péicha jey ojapo. 6 Ha ka'aruete, osẽ oho jey upe oñeñemuháme ha ojuhu jey upépe hembiapo'ỹvape. Ha he'i chupe kuéra: “Mba'ére piko peẽ peime rei peína ko'ápe ára pukukue pemba'apo'ỹre?” 7 He'i hikuái chupe: “Avave niko na ore nomba'apói.” Upérõ he'i chupe kuéra: “Tapeho pemba'apo peẽ avei che yvýpe, ha ame'ẽta peẽme viru hekoitépe.” 8 Ka'aru pytũvo pe óga jára he'i pe iparralty ñangarekohárape: “Ehenói umi omba'apóvape ha eme'ẽ chupe kuéra pe hembiapokue repy. Eñepyrũ umi itapykueve oguahẽ vaekuégui ha ipahávo eme'ẽ umi oike tenondeve vaekuépe.” 9 Ha oguahẽ umi ka'aruete oike vaekue, ha chupe kuéra oñeme'ẽ viru omba'apórõ guáicha peteĩ ára pukukue. 10 Upéi, oguahẽvo umi tenondete oike vaekue, oimo'ã chupe kuéra oñeme'ẽ hetavetaha. Chupe kuéra katu oñeme'ẽ umi ambuépe oñeme'ẽ haguéichante. 11 Oñeme'ẽvo chupe kuéra hembiapokue repy, oñepyrũ ipochy pe óga jára ndive. 12 He'i chupe: “Umi tapykue oike vaekue niko, sapy'amínte omba'apo ha reme'ẽ chupe kuéra oréve reme'ẽháicha, jepe ore ára pukukue romba'apo pe kuarahy akúpe.” 13 Pe óga jára katu he'i chupe kuéra: “Che irũ, ndajapói niko nde rehe mba'eve hendape'ỹva. Ndajapytái nga'u piko ra'e remba'apotaha chéve virúre oñeme'ẽva peteĩ ára oñemba'apóvare? 14 Erekóma niko ne rembiapo repykue, tereho nde rógape. Che ame'ẽse ramo pe tapykuete oike vaekuépe ndéve ame'ẽháicha, 15 piko máva he'íta chéve mba'eve, ajapo haguére ajaposéva viru arekóvagui? Nde pochy nga'u piko che ndive, che mba'e porã haguére?” 16 Upéi he'i Jesús: “Ha péicha, umi itenondéva itapykuéta, ha umi itapykuéva itenondéta.”
Jesús he'i jey omanotaha
(Mc 10.32-34Lc 18.31-34)
17 Jesús ohóvo Jerusalénpe, ogueraha umi 12 hemimbo'e kuérape ha'eñoháme, ha he'i chupe kuéra:
18 —Jaha niko ñaína Jerusalénpe. Upépe, che, yvypóraicha aju vaekuépe, oĩta che moĩva pa'i kuéra ruvicha ha Moisés rembiapoukapy mbo'eha pópe, ha ha'e kuéra ojeruréta ajejuka haguã. 19 Upéi, che me'ẽta hikuái ambue tetãgua pópe oñembohory haguã che rehe, che nupã ha che mosãingo haguã kurusúre. Mbohapy ára haguépe katu aikove jeýta.
Santiago ha Juan sy rembijerure
(Mc 10.35-45)
20 Oñemboja Jesús rendápe Zebedeo rembireko, imemby Santiago ha Juan ndive, ha oñesũ ha'e Jesús renondépe, ojerure haguã chupe peteĩ mba'e. 21 Jesús oporandu chupe:
—Mba'épa reipota ajapo?
Ha'e he'i chupe:
—Aipota ere chéve, ko'ã che memby mokõi oguapytaha peteĩ nde akatúa gotyo ha ambue nde asu gotyo reguapývo reisãmbyhy mburuvicha guasúrõ.
22 Jesús he'i chupe kuéra:
—Peẽ niko ndapeikuaái mba'épa pejeruréva. Peẽ nga'u piko peime pehasa asy haguãicha, che ahasa asytaháicha?
Ha'e kuéra he'i:
—Roime rohasa haguã.
23 Jesús he'i chupe kuéra:
—Pehasa asýta añete che ahasa asytaháicha. Peguapy haguã che ykére katu ndaijái chéve ame'ẽ. Che Túva upéva ome'ẽta umi ha'e ombosako'i vaekuépe.
24 Umi 10 hemimbo'e kuéra ohendúvo upéva, ipochy umi mokõi ojoryvy ndive. 25 Ha Jesús ohenói chupe kuéra ha he'i:
—Peẽ niko peikuaa mba'éichapa mburuvicha kuéra po pohýipe oisãmbyhy umi hetã, ha mba'éichapa poguasu kuéra ave oguereko vai chupe kuéra. 26 Pende apytépe katu ndaupéichai vaerã. Upéva rangue pe tuichaséva pende apytépe toiko pene rembijokuái ramo. 27 Ha pe itenondeséva pende apytépe, toiko pene rembiguái ramo. 28 Che, yvypóraicha aju vaekue, niko ndajúi vaekue che rembiguairã rekávo, aikóvo tembiguáirõ katu, ha ame'ẽvo che rekove anohẽ haguã hetápe ivaívagui.
Jesús omonguera mokõi ohecha'ỹvape
(Mc 10.46-52Lc 18.35-43)
29 Jesús ha hemimbo'e kuéra osẽvo táva Jericógui, heta oĩ ohóva Jesús rapykuéri. 30 Mokõi ohecha'ỹva oguapy hína pe tape yképe. Ha ohendúvo Jesús ohasaha ohóvo, osapukái hikuái:
—David ra'y, ore poriahurerekomína!
31 Heta oĩ oja'óva chupe kuéra okirirĩ haguã, ha'e kuéra katu hatãve osapukái:
—Nde, David ra'y, ore poriahurerekomína!
32 Upévo Jesús opyta, ohenói umi ohecha'ỹvape ha he'i chupe kuéra:
—Mba'épa peipota ajapo pende rehe?
33 Ha'e kuéra he'i chupe:
—Karai, rohechase niko.
34 Jesús oiporiahurereko chupe kuéra ha opoko umi hesáre. Ha upepete umi ohecha'ỹ vaekue ohecha, ha omoirũ Jesúspe.