Moisés y Aarón ante el faraón
1 Después Moisés y Aarón se presentaron ante el faraón, y le dijeron:
«El Señor, el Dios de Israel, dice así: “Deja ir a mi pueblo, para que celebren en el desierto una fiesta en mi honor.”»
2 Pero el faraón respondió:
«¿Y quién es “el Señor”, para que yo le haga caso y deje ir a Israel? Yo no conozco al Señor, ni tampoco dejaré ir a Israel.»
3 Ellos dijeron entonces:
«El Dios de los hebreos nos ha encontrado, así que ahora vamos a ir al desierto camino de tres días, y allí ofreceremos sacrificios al Señor nuestro Dios. No vaya a ser que venga contra nosotros con peste o con espada.»
4 Pero el rey de Egipto les dijo:
«Moisés y Aarón, ¿por qué hacen que el pueblo abandone su trabajo? ¡Vayan a cumplir con sus tareas!»
5 Y también dijo el faraón:
«Como pueden ver, es mucha la gente que hay en el país, ¡y ustedes le impiden cumplir con sus tareas!»
6 Ese mismo día el faraón dio esta orden a los jefes de cuadrilla que tenían a su cargo al pueblo, y a sus capataces:
7 «De aquí en adelante no le darán al pueblo paja para hacer ladrillo, como lo han hecho hasta ahora. ¡Que vayan ellos mismos a recoger la paja!
8 Pero los obligarán a hacer la misma cantidad de ladrillo que antes hacían. No les reduzcan ni un solo ladrillo. Lo que pasa es que están ociosos, y por eso levantan la voz y dicen: “Vayamos a ofrecer sacrificios a nuestro Dios.”
9 Háganlos trabajar más todavía. Que se mantengan ocupados y no hagan caso de mentiras.»
10 Los jefes de cuadrilla y sus capataces fueron a hablar con el pueblo, y les dijeron:
«Así ha dicho el faraón: “Ya no les voy a dar paja.”
11 Así que vayan ustedes mismos a recoger paja donde la encuentren, pero su tarea no se reducirá en nada.»
12 Entonces el pueblo se esparció por todo Egipto, y en lugar de paja iban recogiendo rastrojo.
13 Los cuadrilleros los apremiaban, y les decían:
«Cumplan con su tarea. Hagan los mismos ladrillos que hacían cuando se les daba paja.»
14 Por su parte, los jefes de cuadrilla que el faraón había puesto sobre los capataces de los hijos de Israel, azotaban a estos y les decían:
«¿Por qué ni ayer ni hoy cumplieron con su tarea de ladrillos, como antes lo hacían?»
15 Por eso los capataces de los hijos de Israel fueron a hablar con el faraón, y se quejaron con él. Le dijeron:
«¿Por qué tratas así a tus siervos?
16 Paja no se nos da, y sin embargo nos ordenan: “Hagan ladrillos.” ¡Ahora resulta que a tus siervos se les azota, cuando que el culpable es tu pueblo!»
17 Pero el faraón respondió:
«Ustedes están ociosos. Tan ociosos están, que por eso dicen: “Vayamos a ofrecer sacrificios al Señor.”
18 ¡Váyanse ya a trabajar! Paja no se les va a dar, pero la cantidad de ladrillos que deben entregar será la misma.»
19 Los capataces de los hijos de Israel se vieron en aprietos cuando se les dijo: «No se disminuirá un solo ladrillo de la cantidad que deben entregar cada día.»
20 Y como al salir de la presencia del faraón encontraron a Moisés y Aarón, que los estaban esperando,
21 les dijeron:
«¡Que el Señor los mire y los juzgue! Ustedes nos han hecho odiosos a la vista del faraón y de sus siervos. ¡Les han puesto la espada en la mano, para que nos maten!»
El Señor comisiona a Moisés y a Aarón
22 Entonces Moisés se dirigió al Señor, y le dijo:
«Señor, ¿por qué afliges a este pueblo? ¿Para qué me enviaste?
23 Desde que yo vine para hablar en tu nombre al faraón, este ha afligido a tu pueblo, ¡y tú no lo has liberado!»
Moisés ha Aarón oñe'ẽ Faraón ndive
1 Upe rire oho Moisés Aarón ndive Faraón rendápe ha he'i chupe:
—Tupã Israel Jára he'ika ndéve: Israelgua hína che retãgua ha aipota repoi chugui toho ojeiko'ỹháme ombyarete haguã chéve.
2 Faraón he'i chupe:
—Máva piko upéva ajapo haguã ha'e he'íva? Ndaikuaái chupe ha ndapoi mo'ãi Israel guágui.
3 Ha'e kuéra he'i chupe:
—Tupã ojechauka oréve kuri. Upévare rohóta ojeiko'ỹháme mbohapy ára rape pukukue ha upépe romymbajukáta*f** Tupã ore Járape, ani iñasãi mba'asy ore apytépe térã rojejukapa ñorãirõme.
4 Egipto ruvicha guasu katu he'i chupe kuéra:
—Pehendu porãke Moisés ha nde Aarón: Ndaipotái peiko pemoate'ỹmba umi omba'apóvape. Tapeho jeýke pemba'apo.
5 He'i avei Faraón:
—Hetavéma hína Israelgua ore Egipto guágui, ha peju ko'ágã pepoikase hembiapógui pene retã guápe.
6 Upe árape voi Faraón ombyaty tendota ha uru kuérape, 7 ha he'i chupe kuéra:
—Adóve apohápe ani peme'ẽ upe kapi'i oñekotevẽva. Toho ha'e kuéra voi toheka ikapi'irã. 8 Ha upe adóve ojejapóva retakue ani pemboguejy. Heko reiséma hikuái ha he'i joa ojupe kuéra: “Jaháke ñamymbajuka Tupãme.” 9 Pembopohyive ha ta ipukuve hembiapo kuéra, ija'ỹ haguã chupe kuéra ojapysaka ñe'ẽ japúre.
10 Umi tendota ha uru kuéra osẽ rire Faraón rendágui, he'i umi omba'apóvape:
—Faraón he'ika: “Noñeme'ẽ mo'ãvéi peẽme kapi'i. 11 Tapeho peẽ voi peheka ha upe adóve pejapo vaerã retakue noñemboguejy mo'ãi.”
12 Umi omba'apóva adóve apópe isarambipa upe tetãpy rehe kapi'i rekávo. 13 Umi uru oiko hapykuéri he'ívo:
—Opa upe adóve pejapo vaekue oĩ ramo guare kapi'i, pejapo vaerã avei ko'ágã.
14 Uru kuéra oinupã umi tendota Israel guápe omomba'apóva hapicha kuérape, ha he'i chupe kuéra:
—Mba'ére ndoikói kuehe ha ko árape opa upe adóve oiko vaerã mo'ã?
15 Umi tendota Israelgua oho oñondive Faraón rendápe ha he'i chupe:
—Mba'ére upéicha ore rereko? 16 Kapi'i noñeme'ẽvéi oréve ha upéi oje'e: “Pejapo adóve”. Ha roñenupã rei.
17 Faraón he'i chupe kuéra:
—Pene ate'ỹséma ha peje peikóvo: “Rohóta romymbajuka ore Járape.” 18 Tapeho jeýke pemba'apo. Name'ẽka mo'ãvéi peẽme kapi'i. Adóve retakue pejapo vaerã katu namboguejy mo'ãi.
19 Umi tendota Israelgua, vaípe ojecha ohendúvo adóve retakue ndoguejy mo'ãiha. 20 Faraón rendágui osẽvo, Aarón ha Moisés oha'arõ upépe chupe kuéra. 21 Umi tendota he'i:
—Ñandejára tohecha upe pejapo vaekue ha ta pene nupã pemoĩ haguére kyse puku Faraón ha hembiguái kuéra pópe ore juka haguã.
22 Upérõ Moisés he'i Ñandejárape:
—Che Jára, mba'ére piko rereko asy ne retã guápe? Maerã piko che mbou ra'e? 23 Aha ypy guive Faraón rendápe ha ha'e chupe upe ereka vaekue, ha'e oñepyrũ ojopy eteve ne retãgua ndive, ha nderejapói mba'eve reipe'a haguã ipoguýgui chupe kuéra.