El decreto a favor de los judíos
1 Ese mismo día, el rey Asuero entregó a la reina Ester la casa de Amán, el enemigo de los judíos; y Mardoqueo se presentó ante el rey, porque Ester le había hecho saber al rey el parentesco que había entre ellos.
2 Entonces el rey se quitó el anillo que le había dado a Amán, y se lo dio a Mardoqueo. Ester, por su parte, puso a Mardoqueo sobre la casa de Amán.
3 Luego Ester volvió a presentarse ante el rey. Se arrojó a sus pies, y con lágrimas le rogó anular el daño que Amán había pensado hacer contra los judíos.
4 El rey extendió hacia Ester su cetro de oro, y entonces Ester se levantó y se puso en pie delante del rey,
5 y dijo:
«Si a Su Majestad le parece bien, y yo soy digna de su bondad, emita Su Majestad una orden por escrito que revoque las cartas que autorizan la destrucción de los judíos, ordenada por Amán hijo de Hamedata el agagueo, y que circulan por todas las provincias del rey.
6 ¡Yo no podría ver el mal que le harán a mi pueblo! ¿Cómo podría yo soportar el ver la destrucción de mi nación?»
7 El rey Asuero les respondió a la reina Ester y al judío Mardoqueo:
«Ya le he otorgado a Ester la casa de Amán, y a él lo han colgado en la horca por haber atentado contra la vida de los judíos.
8 Escriban a todos los judíos, a nombre mío, lo que a ustedes les parezca bien, y sellen ese escrito con mi anillo. Como saben, un edicto que se escribe a nombre del rey, y que se sella con su anillo, no puede ser revocado.»
9 Y así, el día veintitrés del mes tercero, que es Siván, fueron llamados los escribas del rey para que escribieran todo lo que Mardoqueo les iba a dictar. Ese edicto fue enviado a los judíos, y a los sátrapas, capitanes y príncipes de las provincias que había desde la India hasta Etiopía; eran ciento veintisiete provincias, y a cada una se le escribió en su propia lengua y con su propia escritura. También a los judíos se les escribió en su propia lengua y con su propia escritura.
10 Mardoqueo escribió el edicto a nombre del rey Asuero, y lo selló con el anillo del rey, y lo envió por medio de correos montados en veloces caballos de las caballerizas reales.
11 Ese edicto facultaba a los judíos en todas las ciudades a reunirse y defenderse, y hasta destruir, matar y acabar con toda fuerza armada del pueblo o provincia que los atacara, incluyendo a sus niños y mujeres, y apoderarse de sus bienes.
12 Esto debía hacerse en todas las provincias del rey Asuero, en el día trece del mes duodécimo, que es el mes de Adar.
13 La copia del edicto que se envió por decreto a cada provincia, para que se conociera en todos los pueblos, decía que los judíos debían estar preparados ese día para vengarse de sus enemigos.
14 El edicto fue dado en Susa, capital del reino, y por orden del rey los correos partieron a toda prisa, montados en caballos veloces.
15 Cuando Mardoqueo salió de la presencia del rey, llevaba puesto un vestido real de azul y blanco, una gran corona de oro, y un manto de lino y púrpura. Al verlo, la ciudad de Susa se alegró y regocijó mucho,
16 y a los judíos se les iluminó el rostro de alegría, gozo y honra.
17 Y en todas las provincias y ciudades a las que llegó el decreto del rey, los judíos se veían alegres y gozosos, y fue un día de banquete y de placer. Y fue tal el temor que los judíos infundían, que mucha gente de los pueblos del país se hizo judía.
Asuero oñemoĩ judío kuéra ykére
1 Upe árape Asuero ome'ẽ Estérpe Amán, upe judío kuérape ohayhu'ỹva, róga. Mardoqueo oñehenoika Asuero rendápe, Ester omombe'úma chupe mávapa ha'e. 2 Asuero oguenohẽ upe kuãirũ oipe'a jey vaekue Amángui ha ome'ẽ Mardoquéope. Ester omoĩ Mardoqueo po guýpe opa umi mba'e Amán mba'ekuéva. 3 Oñe'ẽ jeýtavo Asuérope, Ester yvýre ojeity henondépe ha hasẽ. Ojerure chupe ojoko haguã upe kuatia Amán omondo vaekue, ani haguãtei ojehu umi mba'e Amán he'i vaekue ojejapotaha judío kuérare. 4 Asuero oipyso ijyva ha ipokoka*f** órova Ester gotyo, ha ha'e opu'ã oñembo'y Asuero renondépe, 5 ha he'i chupe:
—Oĩ porã ramo ha rejuhu ramo oĩha hendápe ko ajeruréva ndéve; ha oimérõ ha'a porã ndéve, emondo kuatia ojoko haguã umi Amán omondo vaekue. Upévape oje'e hína judío kuéra ko nde retã pýre oikóva ojejukapa vaerãha. 6 Ndaikatu mo'ãi añembo'y ha ahecha mba'éichapa che retãgua oñehundi ha ojejuka.
7 Asuero he'i Ester ha Mardoquéope:
—Pehecháma niko ame'ẽmbaha Estérpe opa umi mba'e Amán mba'e kuéva. Amán katu ojejuvýma judío kuérape ojukase haguére. 8 Aheja peẽme ko'ágã pemoĩ haguã kuatiáre upe iporãveháicha peẽme. Che rérape pejapo ha upéi pemoĩ hese che kuãirũmbore. Kuatia che réra ha che kuãirũmbore oguerekóva ndaikatúi ojejoko.
9 Upe árape voi, ára 23 upe mes mbohapyhápe, hérava Siván, oñehenoika umi Asuero kuatiañe'ẽ haihára. Ha Mardoqueo he'íva oñemoĩ kuatia rehe ha oñemondo judío kuérape, ha opa mburuvicha kuérape upe tetã pýre. Upe tetã oñemboja'o 127 hendápe ha ojepyso tetã hérava India guive, Etiopía peve. Opa tetãme, oĩva Asuero po guýpe, oñemondo ko kuatia iñe'ẽ nguérape voi, ha judío kuérape avei oñemondo iñe'ẽme. 10 Upe kuatia ojejapo Asuero rérape ha oñemoĩ avei hese ikuãirũmbore. Asuero kavaju kuéra iporãvéva ári oñemondo ñe'ẽ rerahahára, upe kuatia reheve. 11 Upe kuatiápe oje'e opa judío kuéra mamo oikoha rupi oñembyaty haguã oñorãirõ. He'i avei ikatuha ojuka hikuái opa oúva chupe kuéra, oimehágui upe tetãgui. Ikatu avei ojuka hikuái kuña ha mitã. Opa umi mba'e opytáva rehe ikatu oñemomba'e hikuái. 12 Kóicha ikatu ojapo hikuái opa Asuero retã pýre ára 13hápe, upe mes héravagui Adar, upéva hína mes 12ha.
12a Kóicha he'i upe kuatiápe:
12e Che, mburuvicha guasu Artajerjes amoguahẽ che maitei opa mburuvicha kuérape oĩva ko tetãme ojepysóva Índia guive Etiopía peve ha oñemboja'óva 127 hendápe.
12g Oĩ kuimba'e oñepytyvõve ramo jepe chupe upépe katu ha'e oñemoha'entese ha ojerovia ijehe. Opa umi che po guýpe oĩvape oreko vai, ha amo ipahápe ndoikuaa véiguima mba'épa ojapóta, opu'ã upe ipytyvõháre rehe. 12h Chupe guarã ndaipóri ñe'ẽ porã hapicháre ha umi ivýrova jurúpe héra ohendúgui, upépema katu ovu. Oimo'ã oheja reitaha chupe Tupã, upe opa mba'e oikuaáva ha nohechaséiva mba'e vai. Sapy'ánte oĩ pe mburuvicha ohejágui ijeroviaha pópe umi mba'e ha'e voi ojapo vaerã ou hetápe reiete ohundi ha hembiapo vai. 12i Ha péicha, japu ha ñe'ẽ reípe mburuvicha kuérape oñembotavy.
12j Ko'ã mba'e niko ojehu yma ha ko'ã árape ojehu ñande resa renondetépe. ¡Mba'e mba'épa ndojapói ko'ã mburuvicha ahẽ! 12k Upéva rehe, ko'ága guive añeha'ãta ikatu haguáicha maymáva oiko py'a guapýpe ko ñane retãme. Ñamboyke ha jahejáta umi mba'e naiporãiva; ha opa mba'e oñemoguahẽva chéve hendapete jahejáta. 12l Amán, Amedata ra'y, ndaha'éi ramo jepe che retãgua, tetã Macedoniagua ha'e; upéicha ramo jepe ojerereko chupe oreichagua ramo. 12m Chupe rohecha kuaa opa tetãguápe ojehecha kuaaháicha, ha hi'ári oñemoĩ chupe che rire ramo ha maymávante oñesũ henondépe. 12n Ha'e katu oñemoha'enteségui, oñeha'ã oñemoĩ che rendaguépe ha amo ipahápe che jukase. 12o Opáicha oha'ã ojuka haguã Mardoquéope, upe hetaite mba'e ojapo vaekue che rehe, ha che rembireko Estérpe ha opa hetãgua rehehápe. 12p Péicha ha'e ore reityse ikatu haguã umi Macedoniagua ou ojupi ore rendaguépe ko tetã Pérsiape.
12r Jepe Amán, ku aña ahẽ, ohundise vaekue ko'ã judíope, che ajuhu ha'e kuéra mba'eve ivaíva ndojapoiha ha oikoha iléi kuéra he'iháicha; ha iléi kuéra rehe ndaipóri mba'eve ja'e vaerã. 12s Ha'e kuéra niko Tupã yvága pegua ra'y, upe chéve ha che ypy kuérape ore pytyvõva roisambyhy porã haguã ko ñane retã.
12t Upéva rehe toñepena'ỹ upe kuatia Amán omondo vaekue rehe. Chupe ajuvykáma opa hogagua kuéra ndive táva Súsa rokẽ rovái. Péicha Tupã, upe ipu'akaitéva, omyengovia chupe upe hembiapo. 12u Aipota ko kuatia oñemoĩ okáre ikatu haguáicha maymáva ohecha. Aipota avei ojeheja judio kuérape oiko hekópe ha oñepytyvõ chupe kuéra oime ramo oĩva ojukaséva chupe kuéra upe 13 arahápe upe 12 meshápe hérava Adar. 12v Tupã, opa mba'e Jára ningo oipota upéva upe árape hetãgua ovy'a, ha anítei oñehundi.
12y Peẽ judíova katu aipota upe árape pe vy'a ha pembyarete. Upéicha ko'ága ha opa árape oho porãta chéve ha ko tetã Pérsiape; ha topyta mandu'arã opa umi opu'ãsévape che rehe. 12b Oĩ ramo táva térã oime raẽ henda rupi ko tetãme ndojejaposéi ko che ñe'ẽ, opa umi upepegua tojejukapa, upe táva tjehapy ani haguátei oikose upe rupi avave, mymba térã guyra kuéra avei.
13 Upéva upe kuatia isarambi opa rupi. Oiko chugui léi opa upe tetã pýre ikatu haguã judío kuéra oñembosako'i upe árape ha oñorãirõ umi hese kuéra ija'e'ỹvare. 14 Pya'e Asuero omondo ñe'ẽ rerahahára henda kuéra iporãvéva ári. Upe kuatia oñehenduka avei táva Súsape.
15 Mardoqueo osẽvo Asuero rendágui, osẽ ao jegua morotĩ ha hovýva reheve. Iñakãre katu mba'e jegua órova ha ijapére ahoja pytã ha morotĩva. Súsape oñehendu jesapukaipa guasu vy'águi. 16 Judío kuéra upéva upe árape ovy'a joa. 17 Ha upe tetã pýre mamo oguahẽha rupi upe kuatia judío kuéra ovy'a joa ha tuicha jeroky ha karu guasu ojapo hikuái. Heta oĩ upe tetã pýre ojeréva ha oñembojudíova, okyhyjégui hikuái judío kuéragui.