Restricciones expresas
1 »No entrará en la congregación del Señor el que tenga los testículos magullados, ni el que tenga amputado su miembro viril.
2 »No entrará en la congregación del Señor ningún hijo de matrimonio mixto, ni siquiera hasta la décima generación.
3 »No entrará jamás en la congregación del Señor ningún amonita ni moabita, ni siquiera hasta la décima generación,
4 porque cuando ustedes salieron de Egipto ellos no salieron al camino para recibirlos a ustedes con pan y agua, y porque contrataron a Balaam hijo de Beor, el de Petor en Mesopotamia, para que los maldijera.
5 Pero el Señor tu Dios no quiso oír a Balaam sino que, por el amor que el Señor tu Dios te tiene, convirtió la maldición contra ti en bendición.
6 Así que nunca jamás procurarás su paz ni su bien.
7 »No aborrezcas a los edomitas, porque son tus hermanos.
»No aborrezcas a los egipcios, porque tú fuiste extranjero en su tierra.
8 »La tercera generación de los hijos que ellos tengan podrán entrar en la congregación del Señor.
Leyes sanitarias
9 »Cuando salgas a campaña contra tus enemigos, te cuidarás de no incurrir en nada malo.
10 »Si hay en medio de ti alguien que no esté limpio por causa de alguna impureza ocurrida durante la noche, tendrá que salir del campamento y no podrá entrar en él.
11 Al caer la noche se lavará con agua, y en cuanto se ponga el sol podrá entrar en el campamento.
12 »Aparta un lugar fuera del campamento, al cual puedas salir.
13 Entre tu equipo debes llevar también una estaca para que, cuando vayas a ese lugar apartado, hagas un hoyo allí y puedas cubrir tu excremento antes de volver.
14 Toma en cuenta que el Señor tu Dios anda en medio de tu campamento para librarte y para poner en tus manos a tus enemigos; por lo tanto, tu campamento tiene que ser un lugar santo; de lo contrario, si él ve en ti alguna inmundicia, dejará de acompañarte.
Leyes humanitarias
15 »Si algún esclavo anda huyendo, no se lo devuelvas a su amo.
16 Pero tampoco lo oprimas. Déjalo vivir entre tu gente, en alguna de tus ciudades que él escoja y en la que él quiera quedarse.
17 »Entre las hijas de Israel no debe haber rameras.
»Entre los hijos de Israel no debe haber sodomitas.
18 »No lleves a la casa del Señor tu Dios la paga de una ramera, ni el precio de un perro, para cumplir con un voto. Tanto lo uno como lo otro son cosas que le repugnan al Señor tu Dios.
19 »No impongas intereses a tu hermano por el dinero, o comestibles, o cualquier otra cosa que le prestes, y por lo que se acostumbra cobrar interés.
20 Para que el Señor tu Dios te bendiga en todo lo que hagas en la tierra de la que vas a tomar posesión, podrás cobrarle intereses al extraño, pero no a tu hermano.
21 »Cuando hagas un voto al Señor tu Dios, no tardes en cumplirlo, porque ciertamente el Señor tu Dios te exigirá que lo cumplas, y cometerás un pecado si no lo cumples.
22 Aunque no cometerás ningún pecado si te abstienes de prometer,
23 toda promesa que salga de tus labios deberás cumplirla. Tal y como lo prometiste al Señor tu Dios, cumplirás con la ofrenda voluntaria que hiciste con tu propia boca.
24 »Si entras en la viña de tu prójimo, podrás comer uvas hasta saciarte, pero no podrás llenar tu cesto.
25 »Si entras en el trigal de tu prójimo, podrás arrancar espigas con la mano, pero no podrás meter la hoz para segar las espigas de tu prójimo.
1 Ani oĩ omomarãva itúva teépe oikóvo itúva kuña ndive.”
Umi ndoikéiva aty marangatúpe
2 Peteĩ kuimba'e ha'ỹijeka térã hembo ñekytĩva ndaikatu mo'ãi oike Ñandejára aty marangatúpe. 3 Mitã okára ndaikatu mo'ãi avei oike. Péicha avei iñemoñare 10ha peve.
4 Amoníta térã moabíta, taha'e-ha'éva ñemoñare, araka'eve ndaikatu mo'ãi oike. 5 Ha'e kuéra nome'ẽséi vaekue peẽme y térã hi'upy peju ramo Egíptogui ha ogueru vaekue Balaam Beor ra'y itáva Petórgui, opytáva mombyry Mesopotámiape, ha ohepy me'ẽ vaekue chupe oity haguã jeharu pende rehe. 6 Tupã Ñandejára katu nohendúi Balaam ñe'ẽ. Upéva rangue Tupã ijeharúgui ojapo jehovasa peẽme pende rayhúgui. 7 Israel oiko aja peteĩ tetã ramo, peipytyvõ'ỹke chupe kuéra, ani peheja oñakã rapu'ã.
8 Edomíta katu pende rehegua. Ani pe apo'i chupe kuéra. Ha Egipto ñemoñarépe ani avei pe apo'i. Yma niko peiko vaekue hetãme. 9 Umíva ikatu avei oiko pende apytépe Tupã retãgua ramo ñemoñare mbohapyha guive.
Pende rekoha taipotĩ
10 Ñorãirõ aja peiko ramo pende rekohápe, pejerereko opa mba'égui ikatu vaerã pene mongy'a. 11 Oĩrõ kuimba'e oñemongy'áva imombary haguére oke aja, tosẽ ha topyta okápe tekohágui. 12 Ka'aru vove tojahu, ha kuarahy oikévo ikatu jeýtama oike tekohápe.
13 Okápe tekohágui pereko vaerã peho haguã ñanáme. 14 Pesẽvo tekohágui peraha yvyra hakua pende vosápe, ha peĩse vove, pejo'o yvýpe ha upépe peĩ. Peĩmbávo pejaty jey. 15 Pereko potĩke pende rekoha, Tupã Ñandejára oĩgui upépe pene pytyvõvo, ikatu haguã pende pu'aka pende rehe ija'e'ỹvare. Pende rekoha niko oñemomarangatu Ñandejárape guarã ha upéva rehe ani pejapo mba'eve iky'áva, cháke Ñandejára pende rejáne.
Opaichagua tembiapoukapy
16 Oĩrõ tembiguái okañy rire ijáragui oúva ne rendápe remo'ã haguã chupe, ani reme'ẽ jey ijárape. 17 Eheja toiko upe távape ha'e oiporavóva, ha ani rejopy vai hendive.
18 Ani oĩ Israel ñemoñare apytépe kuña reko vai térã kuimba'e ojoguerekóva kuimba'e ndive plátare, oñemomba'e guasuhápe tupã nguéra. 19 Péicha guare pláta ani reme'ẽ Tupã Ñandejárape remyengovia haguã upe ere vaekue chupe rejapotaha.
20 Reiporuka ramo nde pláta Israel ñemoñarépe, ani ere chupe: “remyengovia vaerã chéve hetave ame'ẽvagui”. 21 Mombyrygua ndive ikatu péicha rejapo, Israel ñemoñare ndive katu ani rejapo. Péicha rejapo ramo, Tupã Ñandejára ohovasáta opa mba'e rejapóva pe yvýpe ndéve ome'ẽtava.
22 Reme'ẽ ramo ne ñe'ẽ Tupã Ñandejárape, ejapo pe ere vaekue rembopuku'ỹre. Cháke ha'e ndoheja rei chéne ndéve ha ojáne nde rehe angaipa. 23 Nereme'ẽi ramo ne ñe'ẽ Tupã Ñandejárape, na ne rembiapo vaíri, 24 reme'ẽ ramo ne ñe'ẽ katu, ejapóke katuete upe ere vaekue chupe.
25 Nde rapicha parralty rupi rehasa ramo ikatu re'u hi'a, anínte reraha mba'eve nde ajakápe. 26 Ha itrigoty rupi rehasa ramo reipo'o kuaa pe re'uséva upépe ha ani reikytĩ hakã nguéra reraha haguã.